RADYO VE TELEVİZYONDA PROGRAM YAPIMI - Deneme Sınavı - 3

Sahne: Sahne, genellikle birbiriyle ilişkili çekimler dizisidir.

Senaryo yazarı senaryosunu yazarken aşağıdaki dört soruya yanıt arar. Bu sorular;

“Ne söylemek istiyorsunuz?” ya da “senaryonun
teması nedir?”,

“Onu niçin söylemek istiyorsunuz?” ya da “senaryonun amacı
nedir?”,

“Onu kime söylemek istiyorsunuz?” ya da “senaryonun hedeflediği izleyici
kimdir?” ve

“Onu nasıl söyleyeceksiniz?”.

Senaryo yazarı senaryosunu yazarken aşağıdaki dört soruya yanıt arar.

Bu sorular;

“Ne söylemek istiyorsunuz?” ya da “senaryonun
teması nedir?”,

“Onu niçin söylemek istiyorsunuz?” ya da “senaryonun amacı
nedir?”,

“Onu kime söylemek istiyorsunuz?” ya da “senaryonun hedeflediği izleyici
kimdir?” ve

“Onu nasıl söyleyeceksiniz?”.

Senaryo yazarı senaryosunu yazarken aşağıdaki dört soruya yanıt arar. Bu sorular;

“Ne söylemek istiyorsunuz?” ya da “senaryonun
teması nedir?”,

“Onu niçin söylemek istiyorsunuz?” ya da “senaryonun amacı
nedir?”,

“Onu kime söylemek istiyorsunuz?” ya da “senaryonun hedeflediği izleyici
kimdir?” ve

“Onu nasıl söyleyeceksiniz? Senaryonun teması, amacı ve hedef izleyicisi belirlendikten sonra programın tarzı yani biçimsel yapısı belirlenir.

Senaryo yazımında genel olarak senaryo yazarı;
• Sahnenin gerçekleştiği çekim mekanını,
• Aksiyonun gerçekleştiği gün ve zamanı,
• Mekan içindeki oyuncuları,
• Çekim numarasını,
• Çekimin görsel olarak tanımını( kamera hareketleri, çekim ölçekleri, bakış
açıları vb.)
• Diyalog, müzik ve ses efektlerini
• Özel efektler ve görsel geçişler gibi öğeleri göz önünde bulundurur.

Geliştirilmiş Öykü (Treatment): Geliştirilmiş öykü ise, programın konusunun
öyküsel bir anlatımıdır.

Geliştirilmiş öykü şu işlevleri içerir:
• Okuyan herkese, programın temel düşüncesi, olayları ve oyuncuları ile ilgili
bilgiler verir.
• Mekanların belirlenmesinde ve oyuncuların bulunmasında çıkabilecek
herhangi bir sorunu yönetmenin önceden görebilmesine olanak sağlar.
• Aksiyonun geliştirilmesinde ve düzenlenmesinde senaryonun yazımını kolaylaştırır.

Yapım ve yönetim ekibi (Yönetmen, yapımcı, görüntü yönetmeni, yönetmen ve
yapım yardımcıları, ses tasarımcısı, yapım sekreteri, mekan sorumlusu, yiyecek içeceksorumlusu, ulaşım sorumlusu),

yazım ekibi ( Senaryo yazarı, araştırmacı, diyalog yazarı, dil uzmanları),

görsel ekip (Storyboard yapımcısı, ışık yönetmeni, kameraman,kamera asistanı, fotoğrafçı, elektrikçi vb ),

ses ekibi (sesçi, ses asistanı, boom operatörü),

sanat yönetim ekibi (set tasarımcısı, aksesuar sorumlusu, stilist, makyaj,kostümcü, kuaför, vb),

stüdyo ekibi (teknik yönetmen, stüdyo şefi, kamera kontrol, resim seçici, yayın sorumlusu, altyazı, grafik vb., kayıtçı,vb.) ve

diğer görevliler (muhasebe, sekretarya, ulaştırma sorumluları, avukat vb.) olarak sıralanabilir.

Karakterlerin Psikolojik Özellikleri

İçe yada dışla dönük olması
Hedefleri (uzun ve kısa süreli amaçları)
Düş kırıklıkları (kişiyi amaçlarına ulaşma açısından engelleyen herşey)
Düşleri (elde edilemeyeceğini düşündüğü şeyler)
Kişisel zayıflıkları
Huyu ve zekâsı
Yaşama karşı tavrı (iyimser-kötümser, asi, neşeli, mutlu, fedakâr, bencil)
Temel değerleri (kutsal saydığı, değer verdiği şeyler)
Kompleksleri (utangaçlıkları, korkuları, saplantıları)
Özel yetenekleri

Yapım Öncesi Bütçe: Yapım öncesi bütçesini oluşturan bütçe kalemleri; yapımcının kendi yaptığı işler, senaryo yazımının maliyeti ve diğer yapım öncesi çalışmaları kapsar. Yapımcının kendi yaptığı işler genel olarak, toplantılar düzenleme, ekipleri işe alma, oyuncuları bulma, mekanları belirleme, çekim zaman planlanması yapma, otel rezervasyonlarını, yemekler, seyahatler ve projenin genel gelişimini planlama olarak sıralanabilir.
Yapım öncesi bütçesinin bir diğer bütçe kalemi ise, senaryo yazarı ile ilgilidir.
Senaryo yazarı ile ilgili bütçeleme birçok şekilde yapılabilir. Senaryo yazarına sabit bir ücret verilebileceği gibi, senaryonun her aşaması ayrı ayrı maliyetlendirilerek de bütçeleme yapılabilir.
Yapım öncesindeki diğer bütçe kalemleri ise, storyboard tasarımı, danışman
ücretleri, rol dağılımı ücretleri, oyuncuların deneme çekimleri, dekor tasarımı,
kostüm tasarımı, yapım asistanları, ofis kiralama, mekan anlaşmaları, yapım öncesi ekibin ulaşım, iletişim, konaklama ve yemek harcamaları olarak sıralanabilir.

Yapım aşaması; senaryonun görselleştirilme sürecidir. Yönetmen çekim senaryosuna göre ve önceden planlanan çalışma çizelgelerine göre çekimleri ve ses kayıtlarını gerçekleştirir. Çekimleri senaryodaki sıraya bağlı kalmadan gerçekleştirir. Yapım aşaması, yapımın türüne, kullanılan teknik araç gereçlere, bütçesine, zamana, canlı ve banttan yayın olmasına göre farklılaşabilir.

Sahne: birbiriyle ilişkili çekimler dizisidir. Sahne tek çekimden ya da birçok çekimden oluşabilir ve tek bir zaman dilimini kapsar. Her sahnenin kendine ait bir başlangıcı, gelişimi ve sonu vardır.

Film ve televizyon program senaryoları genel olarak; çekim, sahne ve sekanslardan oluşur.

Çekim: Kameranın bir kez çalıştırılmasıyla elde edilen görüntüdür. Senaryodaki tüm görsel ve işitsel öğelerin ayrıntılı analizi ve planlaması çekimler incelenerek yapılır.

Tema: Ne Söylemek İstiyorsunuz? sorusunun cevabı temadır. Her senaryonun bir teması ya da söylemek istediği bir mesajı vardır. Bu tema, programın türüne göre, esinlendiği öykü, roman ya da tiyatro eserine ve yazarın özgün fikrine göre değişebilir.