RADYO VE TELEVİZYONDA ÖLÇÜ BAKIM

Video, film ve fotoğraf çalışmalarında ışığın önemli bir yeri vardır. Görüntünün oluşmasında ilk unsur ışıktır.

Stüdyo ışık kaynakları, televizyon stüdyo tavanlarındaki askı düzeneklerine (pantograf, teleskobik çubuk, asansör vb.) bağlanmış halde bulunurlar.

Stüdyo ışık kaynakları dört başlıkta toplanabilir:

 • Sert Işık Kaynakları (Spotlar) 

• Yumuşak Işık Kaynakları 

• Soğuk Işık Kaynakları 

• Cyclorama Perde ve Fon Aydınlatma

Stüdyolarda kullanılan spot ışık kaynakları “fresnel camlı”, “tungsten-halojen-kuvars ampullü” ve 3.200K (Kelvin) renk ısısındadırlar.

Yumuşak ışık kaynakları,  nesneler üzerinde daha yumuşak bir aydınlatma ve keskin olmayan gölgeler bırakırlar.

Stüdyolarda ve dış mekanlarda kullanılan soğuk ışık kaynakları camsız ve merceksizdir. Bunlar renk ısısı düzenlenmiş (3.200K - 5.600K) aralığındadır.

Cyclorama perde ve fon aydınlatmalarda kullanılan ışık kaynakları şunlardır:

• Tungsten halojen çubuk ampullü ışık kaynakları 

• LED ışık kaynakları 

• Döner kafalı ışık kaynakları

LED ışık kaynakları yüksek yoğunluk, yüksek kontrast ve tutarlı renkler sağlarlar.

Balast, cıva ya da sodyum buharlı bir lambanın ilk çalıştırılma esnasında yüksek gerilim oluşturan, daha sonra da akım› kısıtlayan bir cihazdır.

Lüksmetre: Doğal ya da yapay herhangi bir ışık kaynağından gelen ışığın miktarını (şiddetini) ölçmek için kullanılan cihazdır. 1 metrekarelik alan içinde verdiği ışık şiddeti miktarı “1 lüks” ya da “1 lümen” değeri olarak tanımlanabilir.

Sert ışık kaynakları "spot" olarak da tanımlanırlar. Doğadaki güneşin aydınlatma şekline benzetilebilir. Spot ışıklar gövde içerisindeki yansıtıcısı, odaklama mekanizması ve önündeki mercek camı ile istenilen genişlikte ve şiddette ışığı kontrol etmeyi sağlar. Bu tür ışık kaynakları, güneş ışığı etkisi verecek sert ve gölgeli görüntüler etmeyi sağlayan noktasal ışık kaynağıdır. Doğru cevap A'dır.

Metal-halojen ampuller flamanlı akkor ampuller gibi değildirler. Kuvars bir cam tüp içinde, ark atlaması prensibi ile çalışırlar. Doğru cevap B' dir

Alternatif akımla kullanılan kablolar "faz", "nötr" ve "toprak" hatları olarak, doğru akım kabloları ise "artı", "eksi" ve "toprak" olarak ayrılırlar. Ortak isimle kullanılan hat "toprak" hattıdır. Doğru cevap D' dir.

C pense gövdesindeki hareketli çeneyle, stüdyo tavanındaki demir borulara sıkılarak sabitlenen, üzerindeki bağlantı aparatlarına ışık kaynakları asılabilen bir askı aparatır. Seçeneklerde verilen diğer askı çeşitlerinde olduğu gibi aşağı yukarı yer değişimlerinin manuel ya da motorlu hareket etme özelliği yoktur. Doğru cevap A' dır.

Işık yumuşatma filtreleri ışık kaynağından gelen ışığın şiddetini düşürerek sert olan gölgeleri yumuşatır ve  ışınları birçok parçaya bölerek daha geniş bir alana yayılmasını sağlar. Doğru cevap C' dir.

Aydınlatmalarda, kamera objektiflerinin algıladığı renkleri doğru olarak yansıtabilmesi için, ışık kaynaklarının önüne takılan renk ısısı düzeltme fitreleri mavi ve turuncu olmak üzere iki çeşittir. Doğru cevap B' dir.

Lüksmetrelerin ışık alıcı sensörü, kamera  objektifinin fotoğrafı gördüğü doğrultuda ve ışık kaynağına dik tutularak ölçüm yapılır. Doğru cevap E' dir.

Dimmer üniteler aracılığıyla ışık kaynaklarının parlaklık şiddetleri ayarlanabilirken, LED ışık kaynaklarının renk ve şiddetleri ayarlanabilir. Doğru yanıt D' dir.

Aydınlatmada kullanılan arızalı malzemelerin onarımını yapmak seçeneğinin dışındaki diğer işlemler ışık teknisyeninin görevleridir. Doğru cevap C' seçeneğidir.

TV stüdyolarında kullanılan yerleşik kablolar tek damarlı ve üç iletkenli kablolardır (faz, nötr ve toprak). Bu tür kablolar "NYM" tür kablo olarak tanımlanırlar. Doğru cevap C' dir.