RADYO VE TELEVİZYONDA ÖLÇÜ BAKIM - Deneme Sınavı - 7

TV stüdyolarında değişik askı düzenekleriyle tavana asılmış çok sayıda ışık kaynağı vardır. Bu ışık kaynaklarının bir düzen içinde çalışmasını sağlayan, onların şiddetini ve gücünü ayarlayan sistem “ışık kontrol masası” ve “dimmer”lardır.

Televizyon stüdyolarında kullanılan ışık askıları şunlardır:  Manuel pantograf, motorlu pantograf,  ayarlanabilir teleskopik çubuk, C pense (C Clamp), ışık asansörü (Hoist).

Kelvinmetre ışığın renk ısısını ölçen cihazdır. Doğal ya da yapay herhangi bir ışık kaynağından gelen ışığın renk değerini ölçmek için kullanılır.

Bir ışık teknisyeninin başlıca görevi stüdyo ve dış mekanlardaki aydınlatmaları yapmaktır. Işık teknisyeni aydınlatma çalışmalarını genellikle doğayı örnek alarak, senaryoda istenen ya da belirtilen zaman ve mekana göre yapmalıdır. Yapımın amacına uygun nitelikte aydınlatmanın yapılabilmesi için ışık teknisyeninin sorumlu olduğu pek çok görev vardır.

Günümüzde yüksek çözünürlüklü (HD, High Definition) görüntü teknolojileri de göz önüne alındığında ışığın önemi daha da artmaktadır. Işık görüntünün boyutunu, objenin kimliğini ve dokusunu ortaya çıkartır. Görüntü ise zamanı ve mekanı belirlediği gibi ilgiyi de yönlendirir.Doğru cevap C'dir.

Stüdyo ışık kaynakları, televizyon stüdyo tavanlarındaki askı düzeneklerine (pantograf, teleskobik çubuk, asansör vb.) bağlanmış halde bulunurlar.  Gövde renkleri ışığın yansımasını engellemek amacıyla siyahtır ve ışık kontrol masasına bağlı olarak çalışlar.Doğru cevap A'dır.

Stüdyo ışık kaynakları dört başlıkta toplanabilir:

Sert Işık Kaynakları. (Spotlar)

Yumuşak Işık Kaynakları.

Soğuk Işık Kaynakları.

Cyclorama Perde ve Fon Aydınlatma. Doğru cevap C'dir.

Stüdyo ışık kaynakları, televizyon stüdyo tavanlarındaki askı düzeneklerine (pantograf, teleskobik çubuk, asansör vb.) bağlanmış halde bulunurlar.Doğru cevap A'dır.

Sert ışık kaynakları “spot” olarak da tanımlanırlar. Doğadaki güneşin aydınlatma şekline benzetilebilir. Bu tür ışık kaynakları sert ve gölgeli görüntüler elde etmeyi sağlar. Kullanılan dekora, mekanın büyüklüğüne ve yapılacak aydınlatmanın türüne göre değişik güçte ve büyüklükte olabilirler (650 Watt, 1.000 Watt ve 2.000 Watt gib).

Yumuşak ışık güneşten gelen ışığın bulutlardan kırılarak, binalardan, yollardan kısacası nesnelerden yansıyarak gelen halidir. Bu tür ışıklar, nesneler üzerinde daha yumuşak bir aydınlatma ve keskin olmayan gölgeler bırakırlar. Stüdyo aydınlatmalarında ise sert ışıklardan dolayı oluşan gölgeleri yumuşatmak için kullanılırlar.Doğru cevap D'dir.

LED ışıklar (Light Emitting Diode, Işık Yayan Diyot) elektrik enerjisini ışı¤a dönüştüren yarı iletken devre elemanlarıdır. LED ışık kaynakları yüksek yoğunluk, yüksek kontrast ve tutarlı renkler sağlarlar. Aynı zamanda düşük güç tüketimi ve ısı dağıtımına da sahiptirler. Bu özelliklerinden dolayı, günümüz teknolojileri tarafından tercih edilmektedirler.Doğru cevap E'dir.

Sürvolte Ampuller: Daha yüksek renk ısısında daha güçlü bir ışık elde etmek amacıyla normalden daha yüksek bir voltajla çalışacak şekilde tasarlanmış ampullerdir. Fotoğrafçılıkta uzun yıllar kullanılmış “photoşood” ampuller sürvolte ampul örneğidir. Sürvolte ampuller, özellikle elektrik akımının zayıf olduğu mekanlarda tercih edilirler. Küçük ve hafif ışık kaynaklarıyla güçlü ve renk ısısı yüksek ışık elde etmek için kullanılırlar. Mavi camlı türleri de vardır. Doğru cevap A'dır.

Aydınlatmada kullanılan aksesuarlar ışık askı düzeneklerinin ve sehpaların tamamlayıcı donanımlarıdır. Bu aksesuarların bir kısmı ışık kaynaklarında sürekli kullanılırlar (kepenk, tel filtre ve çerçeve gibi). Bir kısmı da gerektiğinde ışık kaynağına ilave edilerek kullanılan yardımcı donanımlardır (ışık penseleri, kesiciler, yansıtıcılar, döner kafalar, kollar vb). Bütün bu aksesuarlar yapılan aydınlatmanın daha kaliteli olmasını sağlar.Doğru cevap D'dir.

Ayarlanabilir Teleskopik Çubuk: Stüdyo tavanındaki sabit demir borular ya da raylar üzerinde hareket edebilirler. Değişik boyutlarda, iç içe geçmiş çelik borularla uzayıp kısalabilen, motorlu ve manuel çalışan ışık askısıdır.Doğru cevap C'dir.

Stüdyo ışık kaynakları, televizyon stüdyo tavanlarındaki askı düzeneklerine bağlanmış halde bulunurlar ve sert Işık Kaynakları (Spotlar) yumuşak Işık Kaynakları soğuk Işık Kaynakları cyclorama Perde ve Fon Aydınlatma olmak üzere dört başlıkta toplanabilir.

Güneşten gelen ışığın bulutlardan kırılarak, nesnelerden yansıyarak gelen hali olan yumuşak ışık stüdyo aydınlatmalarında sert ışıklardan dolayı oluşan gölgeleri yumuşatmak için kullanılır.

Cyclorama perde ve fon aydınlatmalarda kullanılan tungsten halojen çubuk ampullü ışık kaynakları, LED ışık kaynakları ve döner kafalı ışık kaynaklarıdır.

Genellikle gösteri amaçlı aydınlatmalarda kullanılan döner kafalı ışık kaynaklarının oval bir gövde içerisinde elektronik kontrollerle çalışan efekt ve renk çerçeveleri bulunur.

Yüksek yoğunluk, yüksek kontrast ve tutarlı renkler sağlayan ışık kaynakları dış çekim kaynaklarının değil iç çekim ışık kaynaklarından biri olan LED ışık kaynaklarının özelliklerinden biridir.

Özellikle elektrik akımının zayıf olduğu mekanlarda tercih edilen sürvolte ampüller Daha yüksek renk ısısında daha güçlü bir ışık elde etmek amacıyla normalden daha yüksek bir voltajla çalışacak şekilde tasarlanmıştır.