RADYO VE TELEVİZYONDA ÖLÇÜ BAKIM - Deneme Sınavı - 14

Stüdyo ışık kaynakları, televizyon stüdyo tavanlarındaki askı düzeneklerine (pantograf, teleskobik çubuk, asansör vb.) bağlanmış halde bulunurlar.

Stüdyo ışık kaynakları dört başlıkta toplanabilir:

 • Sert Işık Kaynakları (Spotlar) 

• Yumuşak Işık Kaynakları 

• Soğuk Işık Kaynakları 

• Cyclorama Perde ve Fon Aydınlatma

Stüdyolarda kullanılan spot ışık kaynakları “fresnel camlı”, “tungsten-halojen-kuvars ampullü” ve 3.200K (Kelvin) renk ısısındadırlar.

Yumuşak ışık kaynakları,  nesneler üzerinde daha yumuşak bir aydınlatma ve keskin olmayan gölgeler bırakırlar.

Stüdyolarda ve dış mekanlarda kullanılan soğuk ışık kaynakları camsız ve merceksizdir. Bunlar renk ısısı düzenlenmiş (3.200K - 5.600K) aralığındadır.

Cyclorama perde ve fon aydınlatmalarda kullanılan ışık kaynakları şunlardır:

• Tungsten halojen çubuk ampullü ışık kaynakları 

• LED ışık kaynakları 

• Döner kafalı ışık kaynakları

LED ışık kaynakları yüksek yoğunluk, yüksek kontrast ve tutarlı renkler sağlarlar.

Balast, cıva ya da sodyum buharlı bir lambanın ilk çalıştırılma esnasında yüksek gerilim oluşturan, daha sonra da akım› kısıtlayan bir cihazdır.

Lüksmetre: Doğal ya da yapay herhangi bir ışık kaynağından gelen ışığın miktarını (şiddetini) ölçmek için kullanılan cihazdır. 1 metrekarelik alan içinde verdiği ışık şiddeti miktarı “1 lüks” ya da “1 lümen” değeri olarak tanımlanabilir.

En basit anlamda, televizyon yapımlarına ait kayıtlar stüdyolarda ve stüdyo dışı çekim mekanlarında yapılır. Kaydedilen görüntü ve ses kayıtları kurgulanmak üzere kurgu birimlerine gönderilir.

Ses mikserinden gönderilen ve program sesini stüdyo içine ileten dinleme monitörleri (hoparlörler).

Bir ses reji odasının sahip olması gereken fiziksel özellikler şunlar olabilir:
• Ses cihazlarının yerleşimi ve ses operatörünün hareket alanı için oda uygun
büyüklükte olmalıdır.
• Odanın ses geçirmezlik ve ses akustik yalıtımlarının yapılması gerekir.
• Odanın ısı kontrolünü ve taze hava dolaşımını sağlayan sistemler bulunmalıdır.
• Odanın aydınlatma sistemi oda hava ısısını yükseltmemeli ve ses cihazları
üzerinde gereksiz parlamalara neden olmamalıdır.
• Odanın elektrik beslemesi ses cihazlarına uygun olmalıdır.

Stüdyo kontrol odası başta olmak üzere diğer birimlerle sesli iletişimi sağlayan interkom ünitesidir.

Televizyon stüdyolarının dışında OB-Van gibi çekim araçları da kullanılır. OB araçlar, ses reji dahil bir TV stüdyosunun küçültülmüş kontrol odası gibidir. Aracın fiziksel büyüklüğüne uygun olarak birimlere ait çalışma alanları oluşturulur ve teknik cihazların yerleşimleri yapılır. Yerleşik düzene sahip TV stüdyolarından
en büyük farkı, çekim mekanlarının stüdyo dışında olmasıdır

Stüdyo dışı mekanlarda kullanılan bütün aydınlatma, görüntü, ses cihaz ve donanımları seyyar haldedir.

Mikrofonlar çalışma yapılarına göre iki gruba ayrılırlar:
• Elektromanyetik prensiple çalışan mikrofonlar.
- Dinamik mikrofonlar ve şerit mikrofonlar.
• Elektrostatik prensiple çalışan mikrofonlar.
- Kondansatör mikrofonlar ve elektret mikrofonlar

Televizyon, film ve radyo yapımlarında şerit mikrofon hariç diğer yapıdaki mikrofonlardan oldukça sık yararlanılır.

Phantom Besleme Üniteleri: Elektrostatik yapıdaki mikrofonların çalışması için kullanılan harici besleme üniteleridir.

DAW Sistemler: DAW sistemler çoğunlukla yerleşik düzene sahip stüdyo ya da ses kayıt ortamlarında kullanılırlar. Bilgisayar ve yazılım kontrollü bu dijital sistemlerde çok kanallı (multi-track) ses kayıtları ve kurguları yapılabilir

Binanın fiziksel uygunlu¤una göre, profesyonel bir televizyon stüdyo yapısında ses mikseri TV stüdyosunun kontrol odasında yer almamalıdır. Ses mikseri, stüdyo kontrol odasından bağımsız bir odada bulunmalı ve ses kayıt yönetimi (reji) bu odadan yapılmalıdır. Çünkü ses mikseri stüdyo kontrol odasında yer alırsa bazı problemler yaşanır.