RADYO VE TELEVİZYONDA ÖLÇÜ BAKIM - Deneme Sınavı - 9

Prompter cihazı çekim sırasında, sunucuların belli bir metne bağlı kalarak konuşma yapmaları istenildiğinde, akıcılığın sağlanması ve senaryoya uyumlu anlatımın gerçekleşmesi için kamera önüne takılan, izleyicilerin göremediği, ancak kamera karşısından görülebilen önceden yazılmış bir metnin, bilgisayar tarafından akıtıldığı monitör ve aynadan oluşan sistemtir. Doğru cevap D' dir.

Stüdyo dekorunun görsel tasarımının ölçü bakım ile ilgisi yoktur. Doğru cevap E' dir.

Televizyon stüdyolarının kurulum aşaması, teknik elemanlar tarafından titizlikle gerçekleştirilir. Stüdyo olarak kullanılacak mekanın yapım aşamasından, tüm cihazların yerleşimine ve kablolanmasına kadar geçen sürede, teknik elemanlar daha önce hazırladıkları plan ve şemalardan yararlanırlar. Sisteme sonradan eklenebilecek cihazlar da gözönünde bulundurularak elektrik, video, ses ve haberleşme kablolarının geçebileceği yükseltilmiş taban bu aşamada yapılan çalışmalardan biridir. Doğru cevap A' dır.

“Stüdyo teknik” tanımlaması, bazı kurumlarda “ölçü bakım” ya da “ölçü teknik” gibi değişiklikler göstermekle beraber, yapılan iş niteliği bakımından farklılık göstermez.Bu bölüm içinde video ölçü bakım, ses ölçü bakım, ışık ölçü bakım, IT elemanları, elektromekanik, kameramanlar gibi birimler vardır. Dublaj yönetmeni bunlardan biri değildir. Doğru cevap B' dir.

Televizyon yapım kurumlarında kullanılan analog (örneksel) ve dijital (sayısal) cihazlar bazen aynı anda kullanılabilir. Analog sistemlerde görüntü ve ses için ayrı ayrı girişler olmasına rağmen, dijital cihazlarda ses sinyali video sinyale gömülü (embedded) olarak işlenir. Fakat bu dijital cihazlar, ses sinyalini video sinyalden kolaylıkla ayırabilecek teknik özelliklere sahiptirler. Doğru cevap A' dır.

Objenin görülebilir olması için mutlaka bir ışık kaynağına ve obje üzerine düşen ışığa gereksinim vardır. Güneş ve ay doğal ışık kaynaklarıdır. Bazı dış çekimlerde (stüdyo dışı) güneş ışığından yeteri kadar yararlanılamaz ise harici ışık kaynakları kullanılır. Televizyon ve fotoğraf stüdyolarında da ışığın harici kaynaklardan elde edilmesi gerekmektedir. Harici ışık kaynaklarına gereksinim duyulduğunda, çeşitli güçlerde, farklı amaçlar için üretilmiş “spot” adı verilen aydınlatma araçları kullanılır. Doğru cevap C' dir.

Beyaz Dengesi (White balance): Görüntüde, beyaz ve tonlarına ait renkler üzerinde oluşabilecek başka renklerin (kırmızı, mavi, yeşil vb.) yok edilmesi işlemi. Beyazın tam beyaz görüntülenmesidir.Doğru cevap B' dir.

Farklı alanlarda görev yapan ölçü bakım elemanları arasında teknik yönetmen, kamera kontrol, stüdyo teknik, elektromekanik, ışık ve ses bakım elemanları ile çekim öncesi ve sonrasında yaptıkları kamera bakımları nedeniyle kameramanlar bulunmaktadır.

Üretim ve hizmet sunumu gerçekleştiren kurumlarda kullanılan tüm cihazların bakımı sorunsuz çalışması ve kontrolünden sorumlu olan teknik elemanlar içinde yer alan IT grubu televizyon stüdyolarında bilgisayar tabanlı olarak çalışan sistemlerin yaygınlaşması nedeniyle bu sistemlerin bakımı, kontrolü ve kullanılan yazılımları denetlemekte, bu sistemlerde oluşan hataları gidermektedir.

Ölçü bakım elemanları yayın içeriğinin hazırlanmasından ziyade çekim için gerekli her türlü cihazın temininden, bu cihazların çalışır durumda olmasını sağlar ve oluşabilecek arızalara müdahale eder, kullanılan cihazların periyodik bakımlarını yapar.

Televizyon stüdyolarının kurulumu, hangi cihazların kullanılacağına karar verilmesi, tüm cihazların yerleşimine ve kablolamasına kadar tüm işlemler, ölçü bakım işlemleri kapsamında teknik elemanlar tarafından gerçekleştirilir.

Video ölçü bakım işlerinden olan video sinyalinin elde edilmesi, bu sinyale istenilen noktalardan ulaşılabilmesi, çeşitli birimler tarafından işlenerek kayda girilmesi ve yayınlanmasına kadar geçen sürecin kontrol edilmesi stüdyo teknik elemanlarının görevlerinden biridir.

Çekimde kullanılan aletlerde bulunan denetim mekanizmalarından biri de örtücüdür. Örtücüler belirli bir sürede açılıp kapanarak, diyaframdan içeri giren ışığın miktarını süre açısından denetler.

Stüdyo kameralarının başlıca dört bölümünden biri olan lensler kameraların ön tarafında bulunan ve merceği içerisinde barındıran, aparatlardır.

Kameranın gönderdiği tüm bilgileri isleyen, uzaktan kontrol ile gövdenin haberleşmesini sağlayan, “prompter” ve “tally” çıkışlarının kontrol edildiği ünitedir.

Arızalı bir aletin onarımını gerçekleştirirken ölçü bakım elemanları, basit el aletlerine gereksinim duyarlar. Bir vidanın sökülmesi için gerekli tornavidadan, kabloların uçlarının açılmasına yarayan yan keskiye kadar birçok el aleti kullanılır. Bu alet gruplarından biride kesici, tutucu ve şekillendiricilerdir.

Video pattern cihazları kayıt cihazlarının standartlara uygun şekilde görüntülendiğini test etmek amaçlı herhangi bir dijital sinyal üretmek üzere programlanabilen cihazlardır. Genellikle birkaç kanaldan oluşur. Bu kanallar jeneratörün çıktısı olarak kullanılır. Her kanal, tek tek istenen bir sinyalden programlanabilir.

Bir maddenin iletkenliğini atomlarının son yörüngesinde bulunan elektron sayısı belirler. Bu son yörüngedeki elektron sayısı 4’den küçük olan maddeler “iletken”, 4’den büyük olan maddeler de “yalıtkan” olarak tanımlanır. Alüminyumun son yörüngesinde 3 elektron vardır. Diğer iletken maddeler arasında daha zayıf bir iletken olmasına rağmen hafif, ucuz ve bol olduğundan dolayı, elektrik iletim hatlarında yoğun olarak kullanılmaktadır.

Yarı iletkenler, ısı, ışık ve manyetik etki altında bırakıldıklarında ya da gerilim uygulandığında iletkenlik özelliği kazanırlar. İletkenlik özellikleri geçici olup, dış etki ortadan kalkınca elektronlar tekrar atomlarına dönerler. Yarı iletkenlere örnek olarak indiyum, germanyum, silisyum, selenyum gibi elementler ve bakır oksit, galliyum arsenid, indiyum fosfür, kurşun sülfür gibi bileşikler verilebilir.

İletken malzemelerin elektrik akımının geçişini zorlaştırması “direnç” ya da “rezistans” olarak tanımlanır. Rezistans ya da direnç “R” harfiyle gösterilir ve birimi “Ohm” dur. Ohm birimi “Ω” sembolüyle tanımlanır.