RADYO VE TELEVİZYONDA ÖLÇÜ BAKIM - Deneme Sınavı - 6

Merkez (ışık iletimi), cam örtü ve kılıf bölümlerinden oluşan fiber optik kablolarda  Merkez, ışığın iletilmesini sağlayan ana parça olup cam örtü ışığı ileten merkez kısmın dışını saran ve optik malzemelerden üretilmiş, merkezden yansıyan ışığı tekrar merkeze geri gönderen kısımdır. Ve kılıf ise kabloyu darbelere ve neme karşı koruyan dış katmandır.

UTP kablolarda iletken çiftler üzerinde herhangi bir koruyucu zırh bulunmaz. Dış kablo çapları küçük olduğundan montaj yapılırken kablo kanallarında daha az yer kaplarlar.

Günümüzde 3 çeşit Triax kablo kullanılır. Bunlar 250 metreye kadar mesafelerde kullanılan Triax 8, 250-500 metre arası mesafelerde kullanılan Triax 11 ve 500-1.100 metre arası mesafelerde kullanılan Triax 14’ tür.

XLR konnektörde üç adet pin bulunur. Her ucun bir numarası vardır. Kablo iletkenleri XLR konnektörün ilgili pin numarasına göre lehimlenir. XLR konnektörün pin numaraları şu şekildedir:

1 nolu pin: fiase (Ground)

2 nolu pin: + (Hot)

3 nolu pin: _ (Cold).

Ev ve iş yerlerinde kullanılan hoparlörler çalışma yapılarına göre aktif hoparlörler (Ses yükselteçleri hoparlör kabininde olanlar) ve pasif hoparlörler (Ses yükselteçleri hoparlör kabininde olmayanlar.) olmak üzere iki grupta toplanır.

Televizyon yapımı ve yayıncılığında çözünürlük “piksel” ile tanımlanır.

TV stüdyolarında en çok karşılaşılan görüntü kaynak ve cihazları;  Kameralar, Prompter, Video Monitörler, Dönüştürücüler, LED ve Dokunmatik Yüzeyli Ekranlar

EFP kameralar hem stüdyo hem de dış çekim kamerası olarak tasarlanmışlardır. Kameralarda görüntü ve ses sinyalleri için bir kayıt ünitesi yoktur. Video görüntü ve ses kayıtları kamera gövdesinden ayrı bir video kayıt cihazına yapılır. Üçayak (tripod) benzeri pedestal sehpalarla ya da kamera vinçlerine yerleştirilerek  kullanılırlar.

VGA: Video Graphics Array, Video Grafik Dizisi.

Televizyon stüdyoları farklı teknik birimlerden oluşur. Bu birimler çekimlerin yapıldığı stüdyo içi, kontrol odası, cihaz odası, görüntü kayıt/okuma odası ve stüdyo dışında çekim yapmayı sağlayan dış çekim araçları (OB-Van, Outside Broadcasting Van, Dış Yayın Aracı) olarak sayılabilir.

Kontrol odasında yer alabilecek başlıca görüntü cihazları şunlar olabilir: Video Monitörler, Resim Seçme Masası (Vision Mixer),  Kamera Kontrol Panelleri, Karakter Jeneratörü (KJ), Playout Sistemleri.

Karakter jeneratörü: “Altyazı cihazı” ismiyle de bilinir ve kısaca “KJ” olarak adlandırılır. Bu cihazlar özel yazılımlar ile bilgisayar tabanlı olarak çalışırlar.

Glue Ekipmanlar: Cihaz odasında kullanılan sinyaller için yardımcı işler yapan sistemlerdir. Glue ekipmanlar “bir sistem içindeki cihaz ya da donanımlara ek hizmet sunan veya sistemin bütünleşmesine yardımcı olan kart tipi elemanlar” olarak da tanımlanabilir.

Analog sistemle çalışan TV stüdyolarının kayıt ya da kontrol odalarındaki profesyonel bantlara kayıt/okuma yapan cihazlara “VTR” denir.

Çekim esnasında yaşanabilecek elektrik kesintisini engellemek için şehir şebekesi ve regüle hattı çıkışında kesintisiz güç kaynakları (UPS, Uninterruptible Power Supply) kullanılır.

Televizyon yapımı ve yayıncılığında çözünürlük “piksel” ile tanımlanır. Dijital görüntüleri oluşturan noktacıklara “piksel” (noktacık) denir. İngilizce “pixel” olarak yazılır. “Resim” anlamına gelen “picture” kelimesinin kısa yazılışı “pix” ve parça anlamına gelen “element” kelimesinin “el” kısaltmalarından oluşturulmuştur.

Türkiye’nin de içinde bulunduğu Avrupa yayın bölgesinde iki farklı yayın standardı vardır: “SDTV” (Standart Definition Television, Standart Tanımlı Televizyon) ve “HDTV” (High Definition Television, Yüksek Tanımlı Televizyon).

SDTV olarak tanımlanan normal çözümlemeli yayınların elektronik görüntü bilgisi saniyede 25 ardışık kareden oluşur. Her bir karede 625 satır ve her bir satırda da 440 ışık değişimi bulunur. Bu standartlara sahip analog TV yayını “SD format” olarak tanımlanır.

EFP kameralar dört bölümden oluşur. Bunlar:

-Gövde

-Gövdeye bağlı lensler

-Kamera ayarlarının kablo vasıtasıyla uzaktan ayarlanabilmesini sağlayan

kontrol paneli (RCP, Remote Control Panel, Uzaktan Kontrol Paneli)

-Kamera gövdesiyle ve kontrol panelinden gelen bilgilerin işlenip değerlendirildiği kamera kontrol ünitesi (CCU, Camera Control Unit, Kamera Kontrol Ünitesi)

ENG Kameralar dışçekim kameralarıdır. Üzerlerinde video ve ses kayıt üniteleri vardır. Bazı çekimlerde TV stüdyosundaki diğer EFP kameralarla birlikte kullanmak gerekebilir. Fakat ENG kameralarda CCU ünitesi olmadığından, harici referans sinyaliyle sisteme bağlanmaları gerekir. Stüdyodaki ENG ve EFP kameralar arasında aynı renk ve ton seviyelerini elde edebilmek oldukça zordur.