RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIĞI

Teknik ve toplumsal gelişmeler ulusal sınırları çoktan geçersiz kılmıştır. Toplumsal organizasyon olarak yapılanma yayıncılığın soyut boyutlarından biri, kamusal hizmet yayıncılık çeşidi, kültürel ürünler de kamusal hizmetin içeriğidir. Vitrini radyo televizyon yayıncılığı tarafından oluşturulan günümüz medya dünyasının gündemi en fazla meşgul eden ve tartışma konusu edilen boyutu küreselleşmedir denebilir. Doğru cevap D'dir.

1980 yılında UNESCO genel kurulunda kabul edilen MacBride raporu tespit ettiği sorunlara çözüm önerileri sunmakta ve devletler düzeyinde işbirliğinin gereğine vurgu yapmaktadır. Kitle iletişim araçlarının kamusal işlevlerinin tanımlanması ve bu bağlamda görevlendirilmeleri, uluslararası iletişim etkinliklerinde özgün kültürlerin korunması ve desteklenmesi gibi önerilerde bulunmaktadır. Ticari yayıncılık anlayışının desteklenmesi çözüm önerilerinden biri değildir. Doğru cevap C'dir.

MacBride raporunda sunulan çözüm önerilerinin kabulünün ardından “haber ve bilginin serbest dolaşımı” ilkesine bağlı olarak hiçbir düzenleme ve müdahaleyi kabul etmeyen ABD ve İngiltere UNESCO üyeliğinden çekilmiştir. Doğru cevap A'dır.

Karasal yayıncılık merkezi istasyonlarla, kablolu yayıncılık uydu teknolojisi ile bilgisayar teknolojisinin birleşimi ile yayın yapabilirken; çanak anten kapsama alanına giren uydu yayınlarını izlememizi sağlar. WebTV ise İnternet ve televizyonun birleşimidir. Uydular aracılığıyla dünyanın her yerinden her yerine anında bilgi, ses ve görüntü aktararak merkezi yer dağıtım istasyonlarını devreden çıkaran oluşum doğrudan uydu yayıncılığıdır. Doğru cevap B'dir.

Bill Gates ve Paul Gardner Allen WebTV’ nin kurulması için çaba harcayan Microsoft’un kurucuları, Alex Springer uluslararası yayıncılık sektörünün önde gelen gruplarından biri, Rupert Murdoch ise uluslararası medya patronudur. İlk küresel haber televizyonunu kuran ve “en büyük hayalimdi” dediği canlı savaş yayınını Irak’tan gerçekleştirmeyi başaran Ted Turner’ dır. Doğru cevap D'dir.

ABU (Asya Pasifik Yayın Birliği), NABA (Kuzey Amerika Yayıncılar Birliği) ve EBU (Avrupa Yayın Birliği) radyo televizyon yayıncılık yapısının uluslararası ilişkilerdeki temsil ya da bağlantı kurumlarıdır. ITU (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği) televizyon yayıncılığına ilişkin uluslararası düzenlemeler yapmakla görevli bir başka önemli kuruluştur. Fikir ve sanat ürünü niteliklerine sahip ürünlerin yasal düzenlemeler çerçevesinde dağıtım ve tüketimi konularında eser sahiplerinin haklarını izleyen kuruluş WIPO (Dünya Fikri Haklar Örgütü) dür. Doğru cevap C'dir.

1980: UNESCO genel kurulunda MacBride raporunun kabul edildiği, 1989: UNESCO genel konferansında MacBride raporu tüm sonuçlarıyla reddedildiği, 1990: kamu kuruluşu olarak kurulan İngiliz Uydu Yayın şirketi ile Murdoch ile yarı yarıya ortak olduğu, 1992: Uluslararası Telekomünikasyon Birliğinin Temsilciler Konferansında alınan kararlar doğrultusunda yeniden yapılandırıldığı yıldır. 1865 yılında kurulan “Telgrafçılar Birliği” 1947 yılında Birleşmiş Milletler bünyesinde faaliyet gösteren Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) adlı kuruluşa dönüştürülmüştür. Doğru cevap A'dır.

Norveç, İspanya, Meksika ve Güney Kore kendi küçük yayın endüstrilerini korumak için devlet subvansiyonu uygulamaktadırlar. Hollanda bu ülkelerden biri değildir. Doğru cevap C'dir.

News Corparation, Axel Springer, Walt Disney ve American Online-Time Warner uluslararası yayıncılık sektörünün iyi bilinen gruplarıdır. Japon kökenli Sony firmasıysa küresel yayılımına yönelen tepkileri azaltmak için “küresel düşün yerel hareket et” sloganını belirlemişti. Doğru cevap A'dır.

Uluslararası piyasada satışa sunulan programların olması, ticari kazanç beklentilerinin diğer hedeflerden öncelikli olması, pazar ürünlerinin yerli üretim maliyetlerinden daha düşük olması ve daha az izlemenin olduğu saatler için dolgu programlara ihtiyaç olması uluslararası pazardan yayınlamak üzere program satın alan yayın kuruluşlarının tercih sebepleridir. Çok sayıda kanaldan yapılan yayınların izleyicileri çoklu parçalara bölmesi uluslararası düzleme kayan yayıncılığın güçlenmesi ile belirginleşen yayın karakteristiklerinden biridir. Doğru cevap C'dir.

Gelişmişlik düzeyindeki farklılıkların azalmasına hizmet etmesi umulan uluslararası iletişim akışının yeni sorunlara yol açtığı ve bunların düzeltilmesi gerektiği görüşünü savunanlar konuyu UNESCO’ya taşımışlardır. Doğru Cevap B’dir.

MacBride raporu “haber ve bilginin serbest dolaşımı” ilkesini kabul ettirmek için yıllar boyu mücadele vermiş ABD ve İngiltere gibi ülkelerin şiddetli tepkisini çekmiştir ve bu ülkelerin UNESCO’dan ayrılmalarına sebep olmuştur. Bu durumda D seçeneği doğru bir bilgi içermemektedir. Doğru cevap D’dir.

İlk küresel haber televizyon kanalını Ted Turner  kurmuştur. Ted Turner bu sayede “en büyük hayalimdi” dediği canlı savaş yayınını Irak’tan gerçekleştirmiştir. Doğru cevap C’dir.

Doğrudan uydu yayıncılığı (DBS / Direct Broadcast Satellite) adı verilen oluşumla merkezi yer dağıtım istasyonları devreden çıkarılmış çanak anten sahibi olan herkes kapsama alanına girdiği uydu yayınlarını aracısız izler hale gelmiştir. Böylece gerek aktarım, gerek ulaşım açısından eski düzenin büyük kurumlarına, araçlarına ve aracılarına ihtiyaç kalmamıştır. Doğru cevap A’dır.

İngiltere’de Rupert Murdoch’un sahibi olduğu uydu televizyon kanalı Sky Channel’dir. Doğru cevap D’dir.

Yukarıda maddeler halinde verilen konular Dünya Fikri Haklar Örgütü (WIPO)’nün ilgi alanına girmektedir. Doğru cevap C’dir.

Aralarında Osmanlı Devleti’nin de bulunduğu 18 devlet tarafından 1865 yılında kurulan oluşum Telgrafçılar Birliği’dir. Bu oluşum 1947 yılında Birleşmiş Milletler bünyesinde faaliyet gösteren Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) adlı kuruluşa dönüştürülmüştür. Doğru cevap B’dir.

Norveç, Danimarka, İspanya, Meksika, Güney Afrika, Güney Kore gibi ülkeler kendi küçük yayın endüstrilerini korumak için devlet subvansiyonu uygulamaktadırlar. Amerika bu ülkeler arasında değildir.  Doğru cevap C’dir.

2005 yılının Eylül ayında Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından satışa çıkarılan Super FM ve Metro FM isimli radyolar, Kanada kökenli Canwest medya grubu tarafından satın alınmıştır. Doğru cevap A’dır.

Japon kökenli Sony firması küresel yayılımına yönelen tepkileri azaltmak için “küresel düşün yerel hareket et” sloganını belirlemiştir. Doğru cevap E’dir.