RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIĞI - Deneme Sınavı - 12

Başlangıcından günümüze radyo yayıncılığının izlediği gelişim çizgisine ilişkin kısa bir özet yapılırsa, radyo;
• Birteknik buluş olan radyo dalgalarının, ticari ve askeri alanda sağlayabileceği faydaları görülerek, teknik ve endüstriyel bir araç olarak geliştirilmiştir.
• Siyasal iktidarların, yapıp ettikleriyle ilgili olarak toplumların rızasını almak için etkili bir ikna; seçilebilmek için güçlü bir propaganda aracı olduğunu fark etmeleriyle iktidar kontrolünde örgütlenip yönetilen bir araç olarak konumlandırılmıştır.
• Ticari amaçlı kullanımı konusundaki kararlılık ve demokratik haklar konusunda artan talepler, gelişmiş ülkelerde devlet kontrolündeki yayıncılık tekelinden vazgeçilmesine ve alanın paylaşılmasına yol açmıştır. Böylece bir yandan kamusal olarak bilinen yayıncılık sürdürülürken özel girişimin ticari amaçlı yayıncılığına da izin verilerek karma ya da kamu özel ikili sistem olarak adlandırılan yayıncılık sistemleri geliştirilmiştir.
• Televizyonun ve ardından gelen internetin teknik üstünlüklerine ve cazibelerine karşın radyo bazı özellikleri nedeniyle varlığını sürdürmeyi başarmıştır. Bu özellikleri kısaca, kişisel bir araç imajı oluşturabilmesi, yayın ve alıcı maliyetlerinin düşük olması sebebiyle ucuz bir kitle iletişim aracı olması her yerde ve her zaman dinlenebiliyor oluşu, yalnızca kulağa hitap etmesi sebebiyle dinleyicilerin başka şeylerle ilgilenmesine uygun oluşu vb. nitelikler olarak sıralayabiliriz. Radyonun yalnızca kulağa hitap etmesini bir zayıflık olarak niteleyenler olduğu gibi, bunun bir avantaj olduğunu ileri sürenler de vardır. Avantaj olduğunu savunanlar, dinleyicinin ses yoluyla kendilerine iletilenler hakkında hayal gücünü kullanarak, içeriği kendi beklentilerine daha uygun biçimde tamamladıklarını, böylece daha yüksek doyum sağladıklarını ileri sürmektedirler.
• Çok sayıda radyonun yayın yapabilmesi, farklı ilgi alanlarına yönelik yayıncılığa olanak sağladığından, kişisel beklentilere yakın yayın yapılması mümkün olabilmekte, dinleyiciler radyoyu kendilerine özel bir iletişim aracı gibi algılamaktadırlar. Hemen hatıra gelebilen; çeşitli müzik türlerini odak alan, dini içerikli yayın yapan, sendikalar, dernekler, meslek kuruluşları, çevreciler, kadınlar gibi ilgi ve önceliklerini, toplumun tümü ya da hedefledikleri kesimleriyle paylaşmaya çalışanlar için radyo çok elverişli ve etkili kullanılabilecek bir araçtır. Ayrıca çok sayıda yayın yapan radyo istasyonlarının varlığı; dar kapsamlı bir yayıncılık ortamında duyulma şansı bulamayacak pek çok düşünce ya da sanatsal içeriğin dinleyicilere ulaşabilme şansı olarak da değerlendirilmektedir. Bütün bunların yanında, radyolarda çalışanlar müzik sektöründe çalışanların istihdamına aracılığı radyonun bir başka olumlu yönü olarak karşımıza çıkmaktadır.

DVB-H (Digital Video Broadcasting- Handheld), mobil cihazlarla televizyon yayınlarının izlenme standartıdır. Alt yapı olarak DVB-T Karasal Sayısal Televizyon kullanılabileceği gibi yayın, mobil telefon alt yapısı üzerinden de gerçekleştirilebilir.

FLO (Forward Link Only) Çoklu Ortam içeriklerini kablosuz olarak abonelere dağıtmak üzere tasarlanmıştır.

Mobil hizmetlerin verildiği sistem dört temel bileşenden oluşur.

Ağ Sağlayıcı: Yayınların son kullanıcıya hızlı ve kesintisiz olarak 3G, WiMAX, Mobil TV ve İnternet gibi hatları sağlayan sunucudur.

Birinci nesil haberleşme sistemleri şunlardır:

GSM (Global System for Mobile Communications) Mobil İletişim İçin Küresel Sistem. Dünyada en yaygın mobil iletişim sistemidir. Kısaca bir cep telefonu iletişim protokolüdür. Kullanıcılar aynı hat üzerinden ülkelerin çoğunda telefon görüşmesi yapabilirler. Kapsama alanı dışına çıkılmadığı sürece, kesintisiz telefon görüşmesi yapmak mümkündür. Önceleri ses iletimi için kullanılan GSM, daha sonra SMS (Short Message Service) Kısa Mesaj Servisi’ne de  başlamıştır. 14.4 Kbit/’lik hız sağlar.

5G’nin, 4G ve 4.5G’ye göre üstünlükleri şöyle özetlenebilir.

WiMAX (Worldwide Interoperability for Microwave Access) Mikrodalga Erişim İçin Dünya Çapında Çalışılabilirlik), geniş bantlı kablosuz bir erişim sistemidir. Sabit olduğu gibi, mobil erişimleri de destekler. IEEE 802.16 standardında kablosuz bir teknolojidir. Geniş yerleşim alanlarında, mikrodalgalarla yüksek hızlı kablosuz bağlantılar sağlar ve dünya genelindeki sistemlerle uyumlu olarak çalışabilir olarak geliştirilmiştir. DSL (Digital Subscription Line) Sayısal Abonelik Hattı ve benzerleri sistemlere alternatif olarak tasarlanmıştır.

DMB-T (Digital Multimedia Broadcast- Terrestrial) ve DMB- S (Digital Multimedia Broadcast- Satellite) Güney Kore’de kullanılmaktadır. DMB-T ile karasal, DMB- S ile uydudan Mobil Televizyon yayınları yapılır.

Mobil TV içerik akışı, Gerçek Zamanlı ve Gerçek Zamanlı Olmayan içeriklerden oluşur.

Gerçek Zamanlı İçerik

Gerçek Zamanlı Olmayan İçerik

İzleyici ve dinleyicinin kullanım amaçlarıyla yöntemleri farklı olsa da radyo ve televizyonu diğer kitle iletişim araçlarından ayıran bazı karakteristik özellikler vardır. Bunlar aynı çalışmada şöyle sıralanmışlardır:

Sputnik-1 1957 yılında Sovyetler Birliği tarafından uzaya gönderilmiştir. Doğru cevap B'dir.

Uyduların hizmete girebilmesi genel olarak üç aşamada gerçekleştirilir:

Doğru cevap C'dir.

Yer eşzamanlı veya durağan yörüngeli uydular, yeryüzünden yaklaşık olarak 36000 kilometre yükseklikte hizmet verirler ve hızları yeryüzüne göre sabittir. Doğru cevap C'dir.

Yer Eşzamanlı Uydular, Wireless World dergisinin Ekim 1945 sayısında Arthur C. Clark’ın (1917-2008) yayınladığı bir makaleyle ilk defa gündeme gelmiştir. Doğru cevap A'dır.

Kullanım alanlarına göre uydular şunlardır:

Yer eşzamanlı uydular yörüngelerine göre uydulardan bir tanesidir. Doğru cevap D'dir.

Ka-band, uydu iletişiminde ve askeri uçaklarda yüksek çözünürlüklü, yakın mesafedeki hedefleme radarlarında kullanılır. Doğru cevap E'dir.

L-band, GPS (Global Positioning System), Küresel Konumlandırma Sistemi; uydu mobil telefonlar; Inmarsat uydu sisteminde deniz, kara ve hava iletişiminde; uydu radyo yayınlarında kullanılır.

Uydu haber toplama (Digital Satellite News Gathering -DSNG), mobil haberleşme cihazlarının dünya çapında haber yayını amacıyla kullanılmasıdır. Doğru cevap C'dir.