RADYO VE TELEVİZYON TEKNİĞİ

Serbest elektronları hareket ettiren ve elektrik akımının akmasını sağlayan güce voltaj denir.

MP3 çalar

Sayısal ses verisinin en temel birim "bit"tir.

Her “1 bit” değeri, dinamik alanda “6 dB” değerinde artışla ya da azalışla neden olur.

16bit X 6dB=96

Örneksel etkileşme oranı analog ses için geçerlidir.

Ses sinyalinde gürültü; ses kaydında kullanılan ses cihazlarından oluşabilecek, elektronik gürültülerdir. Her ses cihazı bir
miktar gürültü üretir. Ses kayıt seviyesi yüksek tutularak bu gürültüler maskelenebilir.

Ses kayıtlarında, ses kayıt seviyesinin olması gerekenden yüksek tutulması durumunda, ses sinyalinde aşırı yüklenmeden kaynaklanan bozulmalar oluşur. Sesteki bu tip bozulmalar, ses sinyalinin genliğindeki kırpılmalardan (clippings)
kaynaklanır. Böylece ses sinyalinin genlik yapısı bozulur ve ses seviyesinde aşırı
yüklenmeden kaynaklanan gürültüler oluşur. Ses kayıtlarında her zaman, ses kayıt cihazlarının özelliklerine bağlı olarak, ses kayıt seviyesi optimum bir seviyede
korunmalıdır. Ses seviyesindeki ani yükselmeleri mümkün olduğunca engellemek
için; kayıt öncesi ses provaları yapılabilir, kompresör gibi ses seviye sınırlayıcı işlemciler kullanılabilir ya da ses seviye ayarları otomatik olarak cihaz tarafından
ayarlanır. Profesyonel ses kayıtlarında, zorunlu olmadıkça ses kayıt ayarları otomatik olarak yapılmaz. Çünkü aşırı yüksek ses seviyelerinde, seviye sınırlayıcı işlemciler devreye girer ve ses kalitesinde bozulmalar oluşabilir. Ses seviyesi düşük
olduğunda ya da sessizlik olduğunda ise, ses seviyesi cihaz tarafından artırılır ve
düşük seviyeli diğer sesler işitilir hale gelir. Bu gibi olumsuz sebeplerden dolayı,
ses ayarları mümkün olduğunca el kontrolü aracılığıyla operatör tarafından yapılır.

Sayısal ses kayıt cihazlarında Avrupa standartları olarak “-18 dBFS”
optimum ses kayıt seviyesidir.

-18 dBFS

BNC video sinyali iletiminde kullanılır.

Ayrıca ses stüdyolarında “patch panel” adı verilen ses bağlantı panoları bulunur. Bu ses panolarında, stüdyo içindeki ya da dışındaki ses cihazlarının bütün
ses giriş/çıkış uçları kablolar aracılığıyla toplanır. Ses panosu, bir telefon santrali
panosuna benzetilebilir. Tek bir pano üzerinden, ses cihazları arasındaki bağlantılar yapılabilir, bir ses sinyali başka bir ses cihazına kolayca taşınabilir. Ses panoları
dolap şeklinde sabit ya da çoklu kablolar aracılığı ile taşınabilir çeşitte olabilirler.

Basit olarak; örnekleme
oranı, 1 saniyede ses sinyalinden alınan örnekleme sayısını belirler ve frekans birimi ile tanımlanır (Hertz).

Sayısal veriyi oluşturan en temel birimdir. 1 bit’lik değer ancak 2 olasılık üretebilir: 0 ve 1 (2n). 4 bit’lik bir değer ise 16 olasılık üretebilir:

"2x2x2=8"

Her “1 bit” değeri, dinamik alanda “6 dB” değerinde artışa ya da azalışa neden olur. Teorik olarak 16 bit değerindeki çözünürlüğün dinamik alanı 96
dB’dir (16 bit x 6 dB = 96).

Sayısal ses teknolojisi günlük yaşantımızda oldukça fazla yer almaya başlamıştır. Kullandığımız cep telefonlarından MP3 çalarlara kadar hep sayısal teknolojiden yararlanılır.

Bir müzik marketten satın aldığımız müzik CD’lerin ses kalitesi “16 bit, 44.1 kHz”dir.

Sayısal ses formatının, analog ses formatına göre bazı üstün özellikleri vardır. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir: • Daha geniş dinamik alan • indirgenmiş gürültü • Hatasız kopyalama ve çoğaltma • Hata düzeltebilme • Zaman bilgisini kaydedebilme • Veriye ulaşımda hızlılık • Maliyet düşüklüğü • Cihazların daha hafif ve küçük olması • Uzun ömürlülük ve arşivleme kolaylığı

Ses cihazlarında, ses sinyal kalitesine etki edebilecek temel unsurlar şu şekilde sıralanabilir: • Frekans Tepkisi • Gürültü • Yüksek Ses Seviyesi ve Bozulma • Optimum Sinyal Seviyesi • Sinyalin Gürültüye Oranı

Ses cihazlarının ses sinyaline olan frekans tepkilerini anlayabilmek için bazı grafiklerden yararlanılır. Ses frekans tepki grafikleri, özellikle profesyonel ses cihazlarının teknik özelliklerini gösteren broşür ya da kitapçıklarında yer alır. Bu tür grafiklerde ses seviyeleri “dB” ile ifade edilir.

Ses sinyal seviyesi ile ses cihazının gürültü seviyesi arasındaki fark ya da oran ne kadar yüksek olursa, ses sinyal kalitesi de o kadar iyi olmaktadır.

Stereo kayıt için mikrofon kullanımında çeşitli teknikler uygulanabilir. Stereo kayıt tekniğindeki amaç, daha zengin bir ses boyutu yaratabilmektir.