YERKÜREYİ SARAN TEKNOLOJİ:RADYO
Bugün radyonun düğmesine dokunarak istediğimiz radyo istasyonunu dinleme fırsatını tanıyan çalmaların öncüsü kimdir?
Bugün radyonun düğmesine dokunarak istediğimiz radyo istasyonunu
dinleme fırsatını tanıyan çalışmaların öncüsünün, matematikçi James Clerk
Maxwell (1831-1879) olduğu söylenebilir.
Özgün düşünceleri ve matematik bilgisi ile pek çok başarılı çalışmalar gerçekleştiren Maxwell’in en önemli başarısı nedir?
Özgün düşünceleri ve matematik bilgisi ile pek çok başarılı çalışmalar gerçekleştiren Maxwell’in en önemli başarısı, radyonun temellerini oluşturan elektromanyetik dalgalar üzerine yaptığı çalışmadır. Maxwell 1860’lı yıllarda, nesnelerin bir ışık kaynağı tarafından aydınlatıldıkları için göründüğü ve ışık olmadığı zaman başka dalgalardan yararlanarak nesnelerin varlığının saptanabileceğinden yola çıkmış, ışığın bir elektromanyetik dalga olduğunu kanıtlamıştır. Elektromanyetik dalgaların varlığını ortaya koyan Maxwell, beş yıl sonra dalgaların boşlukta ışık hızına yakın (saniyede 300 000 km) hızla hareket etmesi gerektiğini öne sürmüştür.
Alman fizikçi Heinrich Rudolf Hertz'in radyonun keşfindeki rolü nedir?
James Clerk Maxwell’in elektromanyetik dalgalar ile ilgili buluşunu bir adım öteye taşıyan ve kuramsal boyuttan çıkaran diğer bir isim ise, Alman fizikçi Heinrich Rudolf Hertz (1857-1894) olmuştur. Maxwell’in buluşlarından sonra birçok fizikçinin de elektromanyetik dalga üretme çabasında, elektrik aletleri aracılığı ile dalgaların elde edilebileceği düşüncesi Hertz tarafından gerçekleştirilmiştir. Görülebilir ışıktan daha uzun dalga boyu olan elektromanyetik dalgaları elde eden Hertz, 1887’de aslında daha sonra radyo sinyallerinin iletilmesinde kullanılan radyo dalgalarını elde etmeyi başarmıştır. Sesin elektromanyetik dalgalar aracılığıyla boşlukta yayılabileceği ve özel araçlar yoluyla tekrar sese dönüştürülebileceği keşfi, radyo dalgaları ölçüm biriminin de “Hertz” olarak adlandırılmasını sağlamıştır.
Elektromanyetik dalgalarla insan sesinin iletimini sağlayan radyonun öncüsü kimdir?
İtalyan Guglielmo Marconi
Mors Alfabesi ve anten sistemini İngiltere’ye giderek geliştiren ve ilk telsiz telgraf patentini henüz 22 yaşındayken alan bilim adamı kimdir?
İtalyan Guglielmo Marconi
Ses sinyallerinin devamlı olmasını sağlayan vacuum tube (boflluk tüpü) ile radyo yayıncılığının temellerini atan radyonun öncüsü kimdir?
Lee de Forest (1873-1961)
Diyot Tüpü (Diode Tube) nedir?
Elektrik akımını sadece tek yöne gönderen iki terminalli yarı iletkendir.
Diyot tüpünü kim, ne zaman geliştirmiştir?
1883’te Edison’un keşfi üzerine çalışmalar yapan Sir John Ambrose Fleming’in 1904’te diyot tüpünü geliştirmiş, böylece boşluk tüpü ile radyo lambalarını daha ileri bir aşamaya taşıyarak, zayıf sinyallerin güçlendirebilmesini sağlamıştır.
İlk yayın çalışmasını Paris’te Eyfel Kulesi’ne yerleştirdiği bir anten ile deneyen, Amerika’da çalışmalarını devam ettirerek 1. Dünya Savaşı sırasında Fransız askerlerine moral amaçlı yayınlarını ileten ve “radyonun babası” unvanını alan bilim adamı kimdir?
Lee de Forest (1873-1961)
Türkiye'de radyo yayınları ilk ne zaman başlamıştır?
6 Mayıs 1927
Elektromanyetik tayfın görevi nedir?
Radyo yayınlarını gerçekleştirmek için, elektromanyetik tayf’tan (electromagnetic spectrum) yararlanılmaktadır. Elektromanyetik tayf içinde kozmik ışınlar, gamma ışınları, x-ışınları, morötesi ışınlar, kızılötesi, görünür ışık ve radyo dalgaları bulunmaktadır. Radyo yayıncıları şüphesiz amaçlarına yönelik olarak sinyallerini iletmek için tayfta yer alan radyo dalgalarını kullanmaktadırlar.
Binlerce yayın yapan radyo istasyonlarının farklı frekanslardan yayın yapmalarının nedeni nedir?
Binlerce yayın yapan radyo istasyonlarının farklı frekanslardan yayın yapmalarının nedeni, tek bir radyo istasyonunun yayınlara ulaşılmasını sağlamaktır.
İyonosferden yansıtma yoluyla ilerleyen, verici yayın alanı çok geniş, işletme maliyeti yüksek dalgalar hangisidir?
Çok alçak frekans (dalga aralığı)
"Kısa dalga" olarak da tanımlanan frekans hangisidir?
Yüksek frekans (dalga)
Ses sinyali ve taşıyıcı bir dalganın hava içinde yayılımına ne ad verilir?
Modülasyon
Radyo yayın tekniğinde, alçak frekanslı sinyallerin doğrudan doğruya elektromanyetik dalgalar şeklinde yayınlanabilmesi için modülasyona ihtiyaç duyulmasının nedeni nedir?
Bunun nedeni, alçak frekanslı sinyallerin enerjilerinin uzak mesafelere gidebilmek için yeterli enerjiye sahip olmamalarından kaynaklanmasıdır.
Radyo yayın ilkesini oluşturan modülasyon çeşitlerinden en yaygın olanları nelerdir?
Genlik Modülasyonu (Amplitude Modulation) AM
Frekans Modülasyonu (Frequency Modulation) FM
Genlik Modülasyonu ve Frekans Modülasyonu arasındaki temel fark nedir?
Genlik Modülasyonu (AM) sisteminde bilgi sinyalinin genliğine bağlı olarak, taşıyıcı sinyalin genliği değiştirilmektedir. Frekans Modülasyonu (FM) sisteminde ise, bilgi sinyalinin frekansına bağlı olarak taşıyıcı sinyalin frekansı değiştirilmektedir.
Elektromanyetik dalgaların yayınımı nasıl olur?
Elektromanyetik dalgalar 3 şekilde yayınımını gerçekleştirmektedir.
1. Direkt Dalga: Alıcı anten ile verici antenin birbirini doğrudan doğruya görmesi ile alıcının aldığı yayınım biçimi.
2. Yer Dalgası: Yeryüzünün şeklini izleyerek yayılan dalga. Tanımlamalarından da anlaşılacağı üzere uzun dalga frekansları ile uzak yerlere ulaşılırken, kısa dalga ile çok daha uzak yerlere ulaşılabilmektedir.
3. Gök Dalgası: Atmosferin üst tabakalarından, iyonosferden yansıyarak tekrar yeryüzüne ulaşan dalgadır.
Radyo yayınlarında sayısal teknoloji kullanımının yaygınlaşmasında en büyük etken nedir?
Radyo yayınlarında sayısal teknoloji kullanımının yaygınlaşmasında en büyük etken sayısal ses ve iletim teknolojilerinin sayısal platforma taşınması olarak tanımlanabilmektedir.