RADYO VE TELEVİZYON TEKNİĞİ - Deneme Sınavı - 2

Ülkemizdeki radyo radyo yayınları 148.5 - 283.5 kHz aralığında yapılmaktadır. Doğru cevap D' dir.

PAL  ve SECAM  sistemlerinde, hareketliliğin sağlanabilmesi için saniyede 25 kare gösterilir. Bir karedeki satır sayısı 625’tir. Sistemin frekansı 50Hz’dir. DVB-S ve DVB-T ise dijital yayın teknolojileridir. NTSC sisteminde hareketliliğin sağlanabilmesi için saniyede 30 kare gösterilir. Bir karedeki satır sayısı 525’tir. Sistemin frekansı 60Hz’dir. Doğru cevap A'dır.

Sesin daha sonra kullanılmak üzere kaydedilebilir olması, radyo yayıncılığında en önemli gelişmelerden biri olmuştur. 1887’lerde Edison’un icadı fonograf ilk kez sesin kaydedilebilmesini sağlayan cihaz olmuş, gramofonun gelişimiyle plaklar, uzunçalarlar, 45’likler bu süreç içinde yer almıştır.

T-DAB (Terresterial Digital Audio Broadcasting) karasal yayın üzerinden sayısal radyo yayıncılığıdır. Doğru cevap E' dir.

Air check; canlı yayın kayıtlarındaki anonsların kaydedilmesidir.

Çok alçak frekans (dalga aralığı) özellikle geceleri iyonosferden yansıtma yoluyla çok uzak mesafelere ulaşabilir. Doğru cevap A' dır.

1950'lerde kullanılmaya başlanan kartuş cihazları, kasetçalar ya da teyp çalar cihazlarda yaşanan cue noktası bulma sıkıntısına zaten çözüm getirmişlerdir. Bu durum dijital kayıt sistemlerinin yaygınlaşmasının nedenlerinden birini oluşturmamaktadır.

Kompakt disk (CD-Compact Disc), Mini disk (MD), DVD (Digital Versatile Disc), Blu-ray disk optik kayıt ortamlarının başlıcaları arasında sayılır. Dat ise döner kafalı sistemlerde kullanılan bir kaset türüdür.

Akustik kısaca, algılanan sesin fiziksel davranışları olarak tanımlanır. Sesin hava aracılığı ile iletilmesinde, çeşitli materyaller tarafından yansıtılması, kırılması, emilmesi ya da bunların kısmen gerçekleşmesi sesin fiziksel davranışlarını oluşturmaktadır.

Radyo stüdyolarında bu yankılanma süresinin 0.3 saniye olması istenmektedir. Aslında bu kadar kısa bir yankılanma süresi olmasının en büyük nedeni; dinleyicinin radyosunu dinlerken bulunduğu ortamda da radyodan gelecek sesi etkileyecek bir akustiğin bulunmasından kaynaklanmaktadır.

Radyo yayınlarının ilk yıllarında, programlama bugünkü kullanımından daha farklıydı. Pek çok yaratıcı ve teknik becerileri olan kişilere ihtiyaç duyulmaktaydı. Yazarlar, oyuncular, sunucular, kontrol masası operatörleri ve mühendisler, ses efektlerini yaratanlar, canlı müzik çalan müzisyenler, yönetmenler ve asistanlar gibi birçok kişi radyo yayınlarında yer almaktaydı. Programın türüne göre diğer şıklarda yer alan kişiler halen yayın stüdyolarında yer bulabilmekteyken, ses efekti sanatçıları yerlerini bilgisayarlarla yürütülen efekt datalarına bırakmışlardır.

Yayın stüdyolarında canlı yayınları gerçekleştirmek için kullanılan cihazlara bakıldığında, mikrofonlar, kulaklıklar, kaydedilmiş anons, program ve müzik için playback üniteleri, tüm kaynakları kontrol eden ve birbirine miksleyen ses kontrol masası, program anonslarını veya canlı performansın kaydedilmesini sağlayan kayıt cihazları olduğu söylenebilir. Kurgu masası ise yapım stüdyolarında yer alır.

Yapım stüdyolarında iş istasyonlarının kullanımı, sesin işlenmesinde kolay kurgu, ses frekans ayarı (equalization), sıkıştırma (compressing), derinlik verme (reverbaration), yedekleme, efektler ekleme, istenmeyen gürültüleri önleme gibi kazanımlar sağlamaktadır. Bunlardan derinlik verme sesin niteliğini değiştirmekle ilgili olandır.

Bu cihazlar farklı amaçlar içeren 3 farklı manyetik kafadan oluşmaktadır. Aslında bu kafalar küçük mıknatıslardır. Elektrik enerjisini manyetik enerjiye dönüştüren ve sesi kaydetmeye yarayan kayıt kafası, manyetik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren ve sesi okumaya yarayan okuma kafası ve manyetik izleri kayıt cihazından silmeye yarayan silme kafası.

Marconi’nin yaptığı çalışmanın diğerlerinden farkı, elektromanyetik dalgalarla insan sesinin iletimini sağlamış olmasıdır. 1896 yılında deneylerinde kullandığı Mors Alfabesi ve anten sistemini Ingiltere’ye giderek geliştirmiş ve ilk telsiz telgraf patentini henüz 22 yaşındayken almıştır.

Ultra High Frequency (UHF) bandının frekans aralığı 300 MHz - 3 Ghz'dir.

Gerek AM gerekse FM modülasyonları yayınları ulaştırabilmek adına elektromanyetik dalgaları kullanırlar.

Sayısal radyo yayınları, sayısal teknolojiyi kullanarak farklı biçimde gerçekleşen radyo yayın hizmet alanlarından oluşmaktadır. Sayısal teknolojinin kullanıldığı radyo yayınları, uydu, kablo ve internet üzerinden iletimlerle gerçekleşmektedir. Bu durum da iletim verimliliğinin artmasıyla ilişkilidir.

DAB teknolojisi sayısal ses yayıncılığını geçerli kılmanın yanı sıra, DAB+ ve video/multimedia olanaklarını sayısal radyo platformuna taşımış, çoklu medya yayıncılığının (DMB-Digital Multimedia Broadcasting) da geliştirilmesini sağlamıştır.

Sayısal radyo yayıncılığının, geleneksel analog radyo yayıncılığından farklı kılan, DAB teknolojisinin getirdiği etkin frekans verimliliği ve kullanım kolaylığının dışında başka avantajları da vardır. Bunlardan biri parazitsiz, geniş bir coğrafi alanda sinyalin kesilmeden ve frekansını değiştirmeden aynı istasyonda kalmasını sağlayan mükemmel radyo yayın alımıdır.