RADYO VE TELEVİZYON STÜDYOLARI

Televizyon yapımlarında program malzemesi olarak kullanılan ve yasal telif hakkı kapsamına giren her türlü görsel ve işitsel içerik için hak sahibinden izin alınır ve telif ödenir. Televizyon yayınları hem görsel hem de işitsel olarak canlı ya da banttan programlarda doğrudan kullanacağı ya da performansını sunacağı müzik eserleri de hak sahibi açısından telif hakkı doğurmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Dijital yayın; görsel ve işitsel içeriklerin sayısallaştırılarak alıcılara iletilmesidir.

Televizyon cihazının teknik gelişimi sonrasında dünyada düzenli televizyon yayınları ilk kez 1936 yılında İngiltere’de başlamıştır. Ardından ABD’de1939’da, Hollanda’da 1951’de, Belçika ve Danimarka’da 1953’te, Avusturya ve Lüksemburg’da 1955’de, İsveç ve İspanya’da 1956’da, Portekiz’de 1957’de, İsviçre, Finlandiya ve Yugoslavya’da 1958’de, Norveç’te 1960’da başlamıştır (Şeker, 1999, s.41).

Türkiye’de televizyon yayınları ile ilgili çalışmaların ilki ise İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Elektrik Fakültesinin 1949 yılındaki girişimleriyle olmuştur. Elektronik eğitiminde laboratuvar niteliğindeki bu televizyon yayınlarının, Türkiye’nin ulusal düzeyde televizyon yayınlarına geçişte önemli katkıları olmuştur. Kitlelere yönelik ulusal yayınlara ise 1968 yılında TRT’nin (Türkiye Radyo Televizyon Kurumu) çalışmaları ile geçilmiştir.

Televizyon program çekimlerinin yönetildiği kontrol odaları, profesyonel anlamda ana kumanda; yapım kontrol odası, ses kontrol odası, ışık kontrol odası, kamera kontrol odası ve ana kumanda odası olmak üzere beş odadan oluşur.

Televizyon programı için kaydedilen görüntü ve seslerin çeşitli yazılım ve cihazlar yoluyla düzenleme/birleştirme işlemlerinin yapıldığı odadır. Çekim stüdyosunda ve dış ortamlarda yapılan çekimler, sesler ve grafiksel öğeler televizyon programının senaryo ve gereklerine göre kurgu operatörü tarafından birleştirilip yayına hazırlanır.

Temel olarak stüdyo aydınlatması için kullanılacak yapay ışık kaynakları şu şekilde sıralayabiliriz (Candemir, 2008, s.56): 

• Anahtar Işık (Key Light) 

• Dolgu Işığı (Fill Light) 

• Tepe Işığı (Top Light) 

• Arka Plan Işığı (Background Light)

Prompter; Stüdyolarda genellikle haber sunucularının ya da program sırasında konuşmacıların kameraya bakarken programla ilgili metni okumasını sağlayan cihazdır. Çekim sırasında konuşmacıya yardımcı olması için yapım kontrol odasında hazırlanan metinlerin kamera önünden kayarak okunabilmesine olanak tanır. Prompter cihazları kamera ile bütünleşik ya da hemen altında olabilmektedir.

Kameramanlar: Stüdyoda farklı noktalara konumlandırılan kameraları kullanırlar. Teknik ve estetik bilgileriyle, yönetmenin istediği görüntü çerçevesini ve kompozisyonunu sağlarlar.

Yapım Yönetim Ekibi; Televizyonda yayınlanacak bir programın yaratım ve yönetim kısmını üstlenerek ortaya çıkarılmasında katkılarını sunan kişilerdir. Yapım ve yönetim ekibi televizyon programının tasarlanması aşamasından başlayarak çekim öncesi, çekim esnası ve sonrasına kadar olan süreçte işin planlandığı ölçüde yürütülmesi ve sürecin yönetilmesinden sorumludurlar. Program Yapımcısı, Program Yönetmeni, Yönetmen Yardımcısı, Stüdyo Şefi, Yapım Amiri,Yapım Yardımcısı, Sanat Yönetmeni, Dekoratör, Kostümcü, Makyaj ve Kuaför

 

KJ Operatörü: Stüdyolarda gerçekleşen yayınlar sırasında izleyiciyi bilgilendirmek amacıyla televizyon ekranında yer alan alt yazıları KJ cihazından kullanarak yayına/kayda ileten görevlidir. Program sırasında ekranda görülen sunucu ve konuk isimleri, telefon numaraları, program ismi gibi bilgileri KJ operatörü yayına/kayda iletmektedir.

Yapım kontrol odası, televizyon stüdyosunda çekimleri yapılmakta olan programın yönetildiği yerdir. Ana kumanda odası, up-link odası, kamera kontrol odası ve çekim stüdyosunun farklı işlevleri bulunmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Ana kumanda odası, diğer kontrol odaları tarafından yapılan kamera, görüntü, ışık, ses ve aydınlatma gibi düzenlemeler sonucu elde edilen görüntüyü, diğer kaynaklardan gelen içeriklerle birleştirerek yayına aktarıldığı merkezdir. Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap D'dir. Ana Kumanda Odası.

Doğru cevap B'dir.

Doğru cevap A'dır.

Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap E'dir.

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap A'dır.