RADYO VE TELEVİZYON STÜDYOLARI

Kablolu sistemler

Radyo yayın içeriklerinin haber verme, eğitim, propaganda, reklam
ve eğlendirme gibi beş temel işlevi vardır.

Radyo stüdyoları kullanım amaçları ve yapısal planlamalar doğrultusunda çeşitli bölümlere ayrılmaktadır.  Radyo stüdyo birimleri en temelde; ses kayıtlarının (sunucu sesleri, müzikler ve ses efektlerinin) alınıp kurgulanarak yayına hazırlandığı “yapım stüdyoları” ve doğrudan canlı ya da bant kayıtlarının yapıldığı “yayın stüdyoları” olmak üzere iki başlık altında toplanabilir.

Akvaryum Yayın Stüdyosu (Off-Tube): Ses geçirmez cam bir bölme ile ayrılmış kontrol/kumanda odası ve sunucuların canlı yayınlarını gerçekleştirdiği odadan birbirlerini görerek, koordineli bir şekilde çalışmaları için planlanmış stüdyolardır.

Drama Stüdyosu: Drama stüdyoları özel ses efektlerinin canlı olarak eklenebildiği teknik cihaz ve yazılımlarla kontrol edilen ve ses sanatçılarının seslendirme yapabilmelerine olanak tanıyan stüdyolardır.

Kondansatör Mikrofonlar: Radyo yayıncılığında çoğunlukla kondansatör mikrofonlar kullanılmaktadır. Kondansatör mikrofonlar harici bir enerji beslemesine ihtiyaç duyarlar. Başka bir ifadeyle bu mikrofonlar, bir kaynaktan enerji almadıkları durumlarda çalışmazlar.

Yönel Özelliklerine Göre Mikrofonlar: Mikrofonlar ses toplama biçimlerine göre üç gruba ayrılırlar:
• Tek yönlü mikrofonlar (uni-directional)
• Çok yönlü mikrofonlar (omni-directional)
• İki (çift) yönlü mikrofonlar (bi-directional)

Referans Ses Monitörleri:
Radyo yayınına gönderilecek ses sinyaline ait işitsel ve teknik kalite kontrollerinin yapılabilmesine olanak sağlayan monitörlerdir. Ses monitörleri işitsel monitörler ve görsel monitörler olarak ikiye ayrılır. İşitsel monitörler kulaklık ve hoparlörlerdir. Görsel monitörler
ise ses sinyali hakkında teknik bilgiler sunan cihazlardır.

Program Müdürü:
Radyo istasyonu tarafından yayınlanacak programların kurumun yayın politikası çerçevesinde yapılmasından, yürütülmesinden ve koordinasyonundan sorumludur. Radyoda yayınlanmak üzere hazırlanan program önerilerini içerik, biçim ve bütçe açısından değerlendirerek, hangi programın yayınlanıp hangisinin yayınlanmayacağı gibi sorumlulukların yanında personel ile ilgili kararları program müdürü almaktadır.

Radyo İstasyonlarının Organizasyon Yapısı:
Radyo istasyonlarının organizasyon yapıları ve coğrafi olarak ulaştığı sınırlar yukarıda belirtilen yönetim ve finansal sistemler çerçevesinde ulusal, bölgesel ve yerel olmak üzere üç başlıkta toplanmıştır. Radyo istasyonlarının frekansları yayın alanlarına göre şu şekildedir:
1. Ulusal Radyo İstasyonları: Türkiye’deki tüm bölgelere yayın yapma yetkisine sahip olan radyo kanalları.
2. Bölgesel Radyo İstasyonları: Türkiye’nin yedi bölgesinden herhangi birine yayın yapan radyo kanalları.
3. Yerel Radyo İstasyonları: Türkiye’nin sadece herhangi bir ilinde yayın yapan radyo kanalları.

Bir radyo stüdyosunun en sessiz anında stüdyo içinde 20dB-25dB seviyesinde ses bulunur.

Elektromanyetik dalgalar ile veri aktarılmasının sonucu olarak
ortaya çıkan radyo, kitle iletişim tarihinin en önemli araçlarından biridir. Radyo kelimesi
köken olarak Latince “Radius” (ışıma) ve Yunanca “Fone” (ses) sözcüklerinin birleşimine
dayanmaktadır.

Bu iletimi daha uzağa taşıyan İtalyan Guglielmo Marconi, elektromanyetik dalgalar yoluyla insan sesinin gönderilmesi deneyini 1895 yılında
İtalya’da gerçekleştirmiştir ve radyonun mucidi olarak anılan ilk kişidir.

Radyo stüdyo birimleri en temelde; ses
kayıtlarının (sunucu sesleri, müzikler ve ses efektlerinin) alınıp kurgulanarak yayına hazırlandığı “yapım stüdyoları” ve doğrudan canlı ya da bant kayıtlarının yapıldığı “yayın
stüdyoları” olmak üzere iki başlık altında toplanabilir.

Yazılım tabanlı yayın stüdyolarında bütün reklam,
tanıtım, müzik gibi ses materyalleri ana bilgisayarda (server) kayıtlıdır. Yayını gerçekleştiren kişi kendi sesi, konuk sesi ve telefon bağlantıları dışındaki bütün seslere bilgisayar
aracılığıyla ulaşabilmektedir.

Drama Stüdyosu: Drama stüdyoları özel ses efektlerinin canlı olarak eklenebildiği teknik cihaz ve yazılımlarla kontrol edilen ve ses sanatçılarının seslendirme yapabilmelerine
olanak tanıyan stüdyolardır.

Akustik enerji mikrofon tarafından elektrik enerjisine çevrilir ve elektrik enerjisi hoparlör tarafından tekrar akustik enerjiye çevrilir.

Tek yönlü mikrofonlar: Kardioid mikrofon olarak da tanımlanırlar. Özellikle mikrofon
diyaframının önü yönünden gelen seslere karşı çok daha duyarlıdırlar.

Radyo program yapımcısı, bir radyo programının düşünce aşamasından yayın aşamasına
getirilme sürecinde ilgili kişilerle görüşen ve programın gerçekleşebilmesi için çalışanları
bir araya getiren kişidir. Programın gerçekleştirilmesinde ses teknisyeni, müzisyen, sunucu gibi birçok kişinin görevini planlar ve düzenler.

Bir radyo stüdyosunun
en sessiz anında stüdyo içinde 20dB-25dB seviyesinde ses bulunur.