RADYO VE TELEVİZYON STÜDYOLARI - Deneme Sınavı - 13

Profesyonel işletmecilikte radyo ve televizyon stüdyoları temel olarak iki odadan oluşur. Bunlar; ses/görüntü programlarının üretimi için spiker ya da konuklarının bulunduğu “stüdyo odası” ve stüdyodaki program üretiminin yönetildiği “stüdyo kontrol odası” ya da “stüdyo reji odasıdır.

Stüdyo mekânları dışında, radyo ve televizyon binalarının işletme kapasitelerine ve binalarının fiziksel büyüklüklerine göre sahip olmaları gereken en temel teknik çevre birimleri şunlardır: Ses/görüntü sistem odası, yayın odası, verici odası, teknik işletim, bakım ve onarım odasıdır.

Ses/Görüntü Sistem Odası, radyo ve televizyon stüdyolarında ses/görüntü sinyallerinin üretilmesinde, kaydedilmesinde ve yayınlanmasında teknik işletimi sağlayan bütün cihazlara ait ana ünitelerin bulunduğu odadır. Bu oda teknik sistemin işletilmesinde bir ana merkezdir. Cihazların 24 saat sürekli çalıştığı bu odada toza, neme ve ısıya karşı gereken tedbirler alınmalıdır

Teknik altyapının oluşturulmasında gerekli olan en temel sistemler ise şu şekilde sıralanabilir:Kablolar ve kablolama sistemleri (Radyo ve TV), görüntü sistemleri (TV), ışık sistemleri (TV), ses sistemleri (Radyo ve TV), bilişim sistemleri (Radyo ve TV, elektromekanik sistemler (Radyo ve TV), sinyal iletim sistemleri ve vericiler (Radyo ve TV)dir.

Kablolar kullanım alanlarına göre iki gruba ayrılır: Bunlar; elektrik iletimini sağlayan kablolar ce sinyal iletimini sağlayan kablolardır.

Radyo ve televizyon sistemlerinde kullanılan başlıca sinyal iletim kabloları ise: koaksiyel kablolar, fiber optik kablolar, dengeli/dengesiz ses kabloları ve sinyal haberleşme ve bilişim kablolarıdır.

Fiber optik kablolarının kurulum maliyetleri yüksektir. Bu bir dezavantajdır.

Bu kablo türlerinde kullanılan konektör ve fişler, dengeli analog: XLR konektör ve TRS fişler kullanılır, dengesiz analog: RCA ve TS fişler kullanılır, dengeli dijital: XLR konektörler kullanılır, dengesiz dijital: BNC konektörler kullanılır.

Stüdyo ışık kaynakları şu şekilde sıralanabilir: Sert ışık kaynakları, yumuşak ışık kaynakları, soğuk ışık kaynakları ve fon ışık kaynakları.

Profesyonel işletmecilikte radyo ve televizyon stüdyoları temel olarak iki odadan
oluşurlar:
1. Ses/görüntü programlarının üretimi için spiker ya da konuklarının bulunduğu
“stüdyo odası”
2. Stüdyodaki program üretiminin yönetildiği “stüdyo kontrol odası” ya da “stüdyo reji odası.”

Stüdyo mekânları dışında, radyo ve televizyon binalarının işletme kapasitelerine ve binalarının fiziksel büyüklüklerine göre sahip olmaları gereken en temel teknik çevre birimleri şunlardır:
• Ses/görüntü sistem odası
• Yayın odası
• Verici odası
• Teknik işletim, bakım ve onarım odası

Kablolar kullanım alanlarına göre iki gruba ayrılır:
• Elektrik iletimini sağlayan kablolar
• Sinyal iletimini sağlayan kablolar

SIMH Kablo: Isıya dayanıklı, silikon yalıtkanlı ve çok sayıda iletkenden oluşan kablolardır. Özellikle TV stüdyolarının ve dış çekim aydınlatma sistemlerinin sıcak ışık bağlantılarında kullanılır.

Prompter Cihazları: Kamera objektiflerinin önüne takılan elektronik yazı okuma sistemleridir.

Stüdyo ışık kaynakları şu şekilde sıralanabilir:
• Sert ışık kaynakları
• Yumuşak ışık kaynakları
• Soğuk ışık kaynakları
• Fon ışık kaynakları

İnterkom: Radyo/televizyon stüdyoları ile stüdyo kontrol odaları arasında ya da binadaki diğer çevre birim odaları arasında kapalı devre sesli iletişimi sağlayan cihazlardır.

Marka ve modellere göre değişiklikler gösterse de playout
sistemlerin genel olarak iki farklı kullanım şekli vardır.
1. Kayıttan oynatma: Bu işlem genellikle video/ses dosyalarının oynatılmasında kullanılır. Video/ses dosyaları resim seçme masasına gönderilir. Örneğin, canlı yayını
yapılmakta olan bir spor programına ait kayıtlar istenildiği anda bu sistemden yayına gönderilebilir. Sonuçta, analog sistemlerdeki bir VTR oynatıcıda yapılabilecek
her şey bu playout aracılığıyla yapılabilir.
2. Yayın çıkışı: Yayına gönderilecek materyaller yayın akışına uygun birşekilde dizilir.
Yayın listesi hazırlanmış olan bu video/ses dosyaları kesintisiz bir hâlde playout
sisteminin çıkışından yayına verilebilir. Örneğin, önceden hazırlanmış bir şarkı
listesi kesintisiz hâlde radyodan yayınlanabilir.

Radyo ve televizyon programlarının yayınlanmasında da üç
farklı sinyal iletim sisteminden söz edilebilir:
• Karasal sistemler
• Kablolu sistemler
• Uydu sistemler

Seslerin kaydedilmesinde, işlenmesinde ve yayın ya da kayda gönderilmesinde de birbirinden farklı ses cihaz ve donanımlarından yararlanılır. Bu cihaz ve donanımlar şu şekilde sıralanabilir:
• Mikrofonlar
• Ses masaları
• Ses dinleme ve izleme monitörleri
• Ses kayıt ve oynatma cihazları
• İnterkom
• Hibrit cihazı
• Ses efekt üniteleri
• Ses bağlantı panelleri

Doğru yanıt E şıkkıdır.

Cihazların çalışabilmesi için gerekli olan teknik altyapı sağlansa da stüdyo hâline
dönüştürülmesi düşünülen dış mekânlarda karşılaşılacak bazı olumsuzluklar şu şekilde sıralanabilir:
• Hava şartları (rüzgâr, yağmur, sis, soğuk, sıcak vb.)
• Güneş ışığındaki değişkenler (bulutlar, gölgeler ve güneş açısının sürekli değişmesi)
• Ortamda olması istenmeyen sesler (gürültü, ses yansıması vb.)
• Çalışma ortamı çevresindeki kontrolsüz kişi ya da araçlar
• Nakliye, beslenme ve konaklama
• Mekân koşulları
• Sağlık sorunları