RADYO VE TELEVİZYON PROGRAMCILIĞININ TEMEL KAVRAMLARI

Verici Stüdyodaki yayının dinleyiciye ulaşmasını sağlayan en temel araç vericidir. Verici en temel şu üç öğeden oluşmaktadır: • Klavuzun bir parçası olabilen stereofonik kod yayıcı, • Taşıyıcı frekansı yöneten ve düşük frekans sinyaline göre frekans modülasyonunu sağlayan kılavuz modülatör, • Güç çoğaltıcı Radyo istasyonları, yayınlarının dinleyiciye sağlıklı bir biçimde ulaşabilmesi için vericiyi özenle seçmelidir.

Temelde yayıncılık anlayışlarına göre radyolar kamu hizmeti yayıncılığı modeli ve ticari yayıncılık olarak ikiye ayrılırlar. Kamu radyoları: Bu sistemde, yayın kurumunun geliri devlet tarafından karşılanır. Radyo ve televizyon örgütleri kamu yararına yönelik olarak, tarafsız, doğru ve eğitici yayın yapmakla yükümlüdürler. İngiltere’de BBC kamu radyolarına verilebilecek en güzel örnektir. BBC’nin geliri lisans bedeliyle sağlanmaktadır. Kamu hizmeti yayıncılığının öncelikli amacı, kâr elde etmek değil, toplumun her kesimine seslenebilmektir. Bu yayıncılık anlayışı, izlerkitleyi tüketici olarak değil, bir yurttaş olarak kabul etmektedir. Kamusal yayıncılık anlayışında, yurttaşa kaliteli program ulaştırma birincil hedeftir. Amaç; eğitici programlarla toplumun her kesimine seslenebilmektir. Bu anlayış, yayıncılığı kamusal bir görev olarak kabul eder ve bu doğrultuda kamuya ait olan frekansı, halkın bilgilendirilmesi için kullanır. Kamu hizmeti yayıncılığı modeli ilk olarak İngiltere’de benimsenmiştir. Türkiye’de devlet radyo kanallarından ve özel sektör tarafından yürütülen radyo yayınlarından söz edilebilir. Türkiye Radyo Televizyon Kurumu, devletin denetiminde ve özerk bir yapıda bulunmaması ile eleştirilmektedir. Kamu Hizmeti Yayıncılığı, halk için yapılan, halk tarafından finanse edilen ve halk tarafından kontrol edilen yayıncılıktır. Kamu yayın kurumu tüm ülkeye seslenir. Nüfusun tamamına erişerek, bilgilendirmek, eğitmek ve eğlendirmek amaçlanır. Siyasi parti ya da güç odakları ile ilişki söz konusu değildir. Amaç, toplumun her kesimine eşit ve bilgilendirici yayınlar yaparak kültürel ortamın gelişmesini ve kuşaktan kuşağa kültürel geçişi sağlamaktır.

Yorumcu Sunucular/Yıldız (Anchorman-Anchorwoman) Radyo ve televizyon haberlerinin yapımında ve sunumunda spiker ve yorumcu sunucular olarak bir ayrım yapılması yerinde olacaktır. Spiker, sadece haber metnini okumakla yükümlü kişidir. Yorumcu sunucular ise yalnızca sunucunun görevini üstlenmekle yetinmezler. Yorumcu sunucular genellikle sunuculuğa uygun nitelikleri açısından değil, toplumda güvenilirlikleriyle, deneyimleriyle, birikimleriyle, dürüstlükleriyle ve etkileyici kişilikleriyle bilinen kişilerdir. Tavırlarıyla ve sunum teknikleriyle izleyiciye güven veren bir kişilik sergilerler. Bu kişiler, haber toplantılarına katılan, haberi düzeltme ya da içeriğine dair fikir geliştirme ve düzenleme yetkisi olan, gerektiğinde haberin süresine dahi müdâhale edebilen kişidir. Haberin inandırıcılığı ve etkisi açısından yorumcu sunucuların etkisi önemlidir. Özellikle televizyon kanallarında yorumcu sunucular haberle birlikte anılan isimlerdir. Bu isimler kanalın haber yüzü olarak görülürler.