RADYO VE TELEVİZYON PROGRAMCILIĞININ TEMEL KAVRAMLARI - Deneme Sınavı - 22

İnternetle birlikte radyo yayıncılığı, bölgesel sınırların ötesinde, dünya çapında bir açılım kazanmıştır. İnternetle birlikte tüm bu aşamalar yerini sadece internet bağlantısı olan bir bilgisayara bırakmıştır. Bugün pek çok kişi internet üzerinden evinden yayın yapma lüksüne sahiptir. Ancak söz konusu olan geleneksel yayıncılık ise, bu süreçlerin gerçekleşebilmesi için stüdyo, mikrofon, ses masası, verici, anten ve alıcıya ihtiyaç duyulur. Doğru cevap C’dir.

Mikrofon türleri kullanım alanlarına göre seçilir. Radyo yayıncılığında kullanılan mikrofonlar, yapılarına, ses alma yönlerine ve etki alanlarına göre olmak üzere, üç ayrı gruba ayrılarak incelenebilir: Yapılarına göre mikrofonlar, yönelme karakteristiklerine göre mikrofonlar, etki alanına göre mikrofonlar.

Yapılarına göre mikrofonlar, enerjinin hangi yönden değiştiğine bağlı olarak sınıflanabilir. Bunlar dinamik (dynamic), kondansatör (condenser) ve elektrostatik (electret) mikrofonlardır.

Yönelme karakteristiklerine göre mikrofonlar, dairesel-yönsüz mikrofonlar (omni-directional mic.), iki yönlü-sekizsel mikrofonlar (bi-directional pressure gradient mic.), tek yönlü-yüreksel mikrofonlar (uni-directional cardioid mic.), süper-yüreksel mikrofonlar (süper and hyper cardioid mic.), tele-tabanca mikrofonlar (ultra directional-short-gun mic.), telsizli mikrofonlar (contact mic.).

Etki alanına göre mikrofonlar, gürültü önleyen mikrofon, telsizli mikrofon ve boyun mikrofon.

Görüldüğü üzere sadece ilk iki mikrofon türü etki alanına göre mikrofonlardandır. Doğru cevap A’dır.

Ses masası, radyo yayıncılığının en temel teknik araçlarından biridir. Programın birbirinden farklı tüm parçaların harmanlanması için ses masası kullanılır. Ses masası, birden fazla ses kaynağının, yayın akışı içerisinde radyo vericisine gönderen elektronik bir cihazdır. Ses masasındaki düğmeler, sayısı kadar farklı araca kumanda edebildiğinin göstergesidir. Yükseltim, yönlendirim ve karıştırma devreleri olmak üzere ses masası ortalama üç çeşit devre fonksiyonuna sahiptir. Doğru cevap B’dir.

Radyo, televizyon ve radar sistemlerinde, verici tarafından üretilen elektrik enerjisini radyo dalgaları biçiminde yaymaya ya da radyo dalgalarını alıp, elektrik sinyallerine dönüştürerek alıcıya iletmeye yarayan araç antendir. Doğru cevap D’dir.

Devlet radyo kanallarında radyo yayınlarında görev alan kişiler şunlardır: Genel Müdür, Yayın Müdürü, Program Müdürü, Teknik Birim, Yayın Yönetim Şefi, Muhasebe Birimi, Program Yapımcıları, Haber Müdürü, Muhabir, Sunucu, Spiker. Özel radyolarda yayınlar çok daha az kişi ile yürütülmektedir. Özel radyoların birer ticari işletme oldukları göz önünde bulundurulduğunda, daha az kişi ile yayınlarını sürdürmektedirler. Özel radyolarda görev alan kişiler şunlardır: Radyo Müdürü, Program Müdürü, Müzik Müdürü, Haber Müdürü, Pazarlama Müdürü, Muhabir, Şef Mühendis, Programcı, Sunucu ve Teknik İşletmen. Görüldüğü üzere Genel Müdür ve Spiker devlet radyolarında bulunurken, özel radyolarda yer almamaktadır. Doğru cevap C’dir.

Özel bir istasyonda radyo müdürünün en temel sorumluluğu, radyo çalışanlarının olumlu yaklaşımla, üretken biçimde, takım ruhunun önemini bilerek ve güvenli bir biçimde çalışılmasını sağlamaktır. Eğer söz konusu olan özel bir radyo ise, elbette, radyo müdürünün en önemli görevi, bir işletme olan radyonun kar elde etmesini sağlamaktır. Ticari radyolarda radyo müdürü, radyonun sahibinden sonraki en yetkili kişidir. Radyonun tüm işleyişinden sorumludur. Kamu radyolarında ise radyo müdürü, genel müdür ya da başkan yardımcısı olarak isimlendirilir. Doğru cevap B’dir.

Yayın yönetim şefi yayından sorumlu program bölümü ile teknik birim arasındadır. Bu iki birimin arasındaki ilişkileri düzenlemekle görevlidir. Teknik birimde çalışan yayın şefi, hazırlanmış reklamları ve programları yayında bulunan elemanlara teslim eder. Bir bakıma yayında kullanılacak tüm program öğelerinin zamanında yayına iletilmesi işlevini görür. Yayın öncesi hazırlıkların tamamlanması yayın yönetim şefinin görevidir. Doğru cevap A’dır.

Editör Spiker: Özel radyolarla birlikte haberi hem yazan hem de sunabilen kişilere ihtiyaç duyulmuştur. Radyoda haberciliği bilen, haberi yazan ve sunan kişilere editör spiker denmektedir. Doğru cevap D’dir.

Ticari radyolar: Ticari radyo modeli, ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri’nde geliştirilmiştir. Özel
girişim tarafından kurulan ve yönetilen radyolardır. Birer işletme olan, özel radyoların öncelikli amacı, kâr elde etmektir. Ticari radyolar, gelirini reklam ve sponsorluktan elde ederler.

B seçeneğinde yer alan Siyasi parti ya da güç odakları ile ilişki içindedirler maddesi bunların içinde yer almadığından cevap B seçeneğidir.

Yorumcu Sunucular/Yıldız (Anchorman-Anchorwoman) Radyo ve televizyon haberlerinin
yapımında ve sunumunda spiker ve yorumcu sunucular olarak bir ayrım yapılması yerinde olacaktır.
Spiker, sadece haber metnini okumakla yükümlü kişidir. Yorumcu sunucular ise yalnızca sunucunun
görevini üstlenmekle yetinmezler. Yorumcu sunucular genellikle sunuculuğa uygun nitelikleri açısından değil, toplumda güvenilirlikleriyle, deneyimleriyle, birikimleriyle, dürüstlükleriyle ve etkileyici kişilikleriyle bilinen kişilerdir.Uzman Sunucu: Belirli bir alanın özel birikimine sahip sunuculardır. Güncel ekonomik ve politik meseleler hakkında birikime sahip olan uzman sunucular, sahip oldukları genel kültürün de etkisi ile konuklarla söyleşi yapabilen sunuculardır. Editör Spiker: Özel radyolarla birlikte haberi hem yazan hem de sunabilen kişilere ihtiyaç duyulmuştur. Radyoda haberciliği bilen, haberi yazan ve sunan kişilere editör spiker denmektedir. DJ (Disc Jockey): Radyolarda müzik eserlerinin tanıtımını, duyurusunu ve seçimini yapan, belirli müzik türleri hakkında birikimli kişilere denir. Tanıma göre doğru cevap C seçeneğidir.

ABD ve İngiltere'de 1970'lerin sonunda gerçekleşen deregülasyon, liberalleşme, serbest piyasa ekonomisini benimseme sürecidir. Bu süreçte Türkiye ile birlikte, medya da yapısal değişikliklere uğrayarak yeniden biçimlenmeye başlamıştır. Dünyada ve ülkede yaygınlaşan sağ politikalar ve ekonomik alandaki değişiklikler yeni iletişim teknolojilerinin de önünü açmış, sayısal teknolojiler iletişim etkinliklerinde ve küresel medya şirketlerinde bir bütünleşmeye/tekelleşmeye neden olmuştur. Türkiye bu dönemde ortaya çıkan uluslararası medya kartellerinin ilgi alanı içine girmiştir.  Yeni iletişim teknolojilerindeki gelişmelerden Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere gibi büyük
devletlerle aynı dönemde etkilenen Türk medyası, devlet tekelinde bulunan tek kanallı radyo- televizyon yayıncılığından özel yayıncılığa adım atmıştır. Bu dönem medyadaki yapısal tekellerin kırılıp radyo ve televizyon kanallarının çoğaldığı, İnternet gibi yeni bir kitle iletişim aracının toplum yaşamına girdiği bir zaman dilimidir.

Türkiye’de 1990 yılında ilk olarak Star TV ile başlayan özel televizyon yayıncılığını, 1992’de özel radyoculuk izlemiştir. Bir dönem, yasal düzenlemeleri de gerçekleşmeden yürütülen yayınlar, kısa sürede sancılı ve karışık bir iletişim ortamı yaratmıştır. Gerçekte, yasal düzenlemelerin teknolojinin gerisinden gelmesi, yalnız Türkiye’ye özgü bir olgu değildir, bu süreç farklı siyasal sistemlerle yönetilen ülkelerde de böyle yaşanmıştır. Ancak bu durum, Türkiye’deki özel radyo ve televizyonlarda ilkesiz ve eğitimden
yoksun bir yayıncılık anlayışının yerleşmesine neden olmuştur. Yayıncıların ve yasa yapıcıların karşılaştıkları fırsatlar ve sorunlar her ülkede de farklıdır. Bu farklılıklar gereği her ülke kendi yayıncılık ortamını düzenleyebilmek için yayın birlikleri oluşturulmuştur. Bunlar, kitle iletişim araçlarının işlevlerini belirlemiş, yayıncılıkta kullanılan terimlere, kavramlara açıklamalar getirmişlerdir. Radyo ve
Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Türkiye’de radyo ve televizyon yayınlarını düzenlemek ve denetlemekle görevli kuruluştur. Anayasanın, 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluşları ve Yayınları Hakkında Yasa, Türkiye’deki yayıncılık alanını düzenleyen yasadır. Söz konusu yasa gereğince RTÜK kurulmuştur. Yasaya göre RTÜK; dokuz kişiden oluşan özerk bir kuruldur. Bu üyelerin 5’i iktidar, 4’ü muhalefet partilerinden olmak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından seçilir. Kurulun yetkileri ise şunlardır; Türkiye’de kamu ve özel televizyonlara frekans tahsisi yapmak, lisans vermek, teknik denetim yapmak, yayınlanan programların yasaya uygun olup olmadığını denetlemek ve yaptırım uygulamaktır. Radyo izleme servisi henüz kurulmadığı için daha çok televizyon yayınları denetlenmektedir.

Radyo yayınları, temel olarak; haber verme, eğitme, eğlendirme, mal ve hizmetlerin tanıtımını sağlama, inandırma ve harekete geçirme işlevlerini sürdürmekte, gündelik yaşamımızın önemli bir parçası olmaya devam etmektedir. Radyo yayınlarının işlevlerini daha çok radyo istasyonunun yayın amacı belirlemektedir. Radyo yayınlarının eğlendirme-dinlendirme ve hoşça zaman geçirme işlevi özel radyoculukla birlikte daha çok öne çıkan bir işlevdir. Eğlendirme işlevi ile dinleyiciye en zahmetsiz ve en ucuz eğlenme biçimini sunmaktadır. Eğlendirme işlevi ile radyolar, dinleyicinin dikkatini önemli
toplumsal konulardan ve eşitsizliklerden başka yöne çevirir. Ticari kaygılarla yayın yapan radyo ve televizyonlar daha çok eğlendirme işlevlerini yerine getirdikleri doğrultusunda eleştirilmektedirler. Ticari kaygıların sonucunda dinleyiciyi günlük yaşamın sıkıntılarından uzaklaştırmayı amaçlayan özel radyolar, radyonun, kültürel işlevlerini, bilgilendirme işlevini ve toplumsallaştırma işlevini göz ardı ederek eğlendirme ve mal-hizmetlerin tanıtılması işlevinin üzerinde durmaktadırlar. Mal ve hizmetlerin
tanıtılması işlevine gelince; radyo örgütlerinin özel girişimin elinde olduğu ülkelerde yayının amacı mal ve hizmetlerin satışını arttırmaktır. Örneğin Amerikan sisteminde yayın örgütlerinin her türlü harcamaları ve kârları, yayınlarda yer alan reklam gelirleri yolu ile karşılanmaktadır. ABD yayın kurumlarında reklam ve tanıtım işlevi geniş bir yer bulur ve önemli bir finansman kaynağıdır. Haber alma-verme çağdaş toplumların ve demokrasinin vazgeçilmez ögelerindendir. Kamusal yayıncılığın temel amacı halkın her kesimine haber ve bilgi iletebilmektedir. Kitle iletişim araçlarının içerisinde en kolay
alınabilen ve kullanılabilen araç olan radyo, haber ve bilgi verme işlevini yerine getirebilecek en önemli araçtır. Okuma yazma bilmeyi gerektirmeyen, dinleyici ile birlikte her yere taşınabilen radyo, az gelişmiş ülkeler için önemli bir eğitim aracı olmuştur. Afrika’da ve Hindistan’da radyo örgün eğitimin önemli bir parçasıdır. Türkiye’de Cumhuriyet Devrimlerini ve İlkeleri’ni hayata geçirmek için radyo yayınlarından yararlanılmıştır.

Haber ve haber programları: Herkes tarafından bilinmeyen ancak bilinmek istenen bir olayın zamanında, doğru ve ilgi çekici bir biçimde dinleyiciye aktarılması gerekmektedir. Haber '' ne, nerede, ne zaman, nasıl, neden ve kim'' sorularına yanıt arar.

Radyo, günlük ana haber bültenlerinde, en çok dinlenilen zaman dilimi içerisinde, on ile on beş dakikalık bir sürede, günün ulusal, uluslararası ve yerel, toplumsal, siyasal ve ekonomik gelişmeleri dinleyiciye aktarılır. Radyo haberleri uzman kişiler tarafından yürütülmelidir. Radyoda sunum yapan kişileri; sunucular, muhabirler ve DJ’ler olarak sınıflandırabiliriz. Radyo yayınlarında haberi sunmakla yükümlü kişiler, sunuculardır. Radyo sunucusu radyo ile dinleyici arasındaki bağı kuran kişidir. Sadece sese dayalı bir araç olan radyoda haber sunmak televizyondan çok daha zordur. Sunumdaki en küçük hata hemen fark edilebilir.
Radyoda haber bülteni sunabilmek için, güçlü bir sese ve iyi bir diksiyona  sahip olmak gerekmektedir. Ayrıca radyo sunucusu doğaçlama konuşma yeteneğine sahip olmalıdır. Canlı yayınlarda bazen istenmeyen süprizlerle  karşılanabilir. Örneğin telefon bağlantısı kesilebilir ya da haber programında konuk istenmeyen bir biçimde konuşabilir. Bu gibi durumlarda sunucunun konuya ve yayına hakim olması gerekmektedir. Bu nedenle sunucular, kültürlü, birikimli, toplumsal sorunlara ilgi duyan ve gündemi takip eden kişiler olmalıdır.Aynı zamanda sunucuların, açık ve yalın, anlaşılır bir Türkçe kullanıyor olmaları bir zorunluluktur.

Haber bültenlerinde genel olarak verilen bir haberin daha ayrıntılı biçimde işlendiği programlar tartışma ve yorum programlarıdır. Haber bültenlerinden bağımsız olarak, ele alınan konuya ilişkin uzman kişiler tarafından, bir sunucu eşliğinde konunun farklı boyutları ele alınır. Haber bültenlerinde sürenin kısıtlı olması nedeniyle ele alınamayan konular tartışma ve yorum programlarında daha ayrıntılı, farklı bakış açılarıyla ele alınır. Habere ilişkin bilgilerin toplanmasından, dinleyiciye aktarılmasına kadar geçen süreçte, muhabir, sunucu, haber spikeri, haber müdürü olmak üzere geniş bir ekip birlikte çalışır. 

Diğer seçenekler Kültür-Sanat programları başlığında incelenmektedir.

Haber Belgesel Programları: Günümüzde haber programları başlığı altında tanımlanan haber belgesel örnekleri daha çok televizyon program türleri içerisinde yer almaktadır. Radyoda haber belgeseli yoğun bir araştırmayı ve ekip çalışmasını gerektirmektedir. Belgesel, konusunu gerçek olaylardan, kişilerden veya doğadan alabilmektedir. Radyo haber belgeselinde derinlemesine bir araştırma yöntemiyle programa konu olan olay ya da olgu araştırılmalıdır. Belgesele konu olan olayın kendi doğal ortamında ya da akışı içinde kaydedilmesi doğru bir yol olabileceği gibi gerçeğe en yakın biçimde kurulmuş düzenlemeler ile de dinleyiciye aktarılması mümkün olabilmektedir. Diğer haber program türlerinde olduğu gibi, konuya ilişkin farklı bakış açılarına, karşıt görüşlere yer verilmelidir. Radyo haber belgesellerini hazırlarken, arşiv bant ses kayıtlarına, röportajlara ve uzman görüşlerine
yer verilmesi, ikna ediciliği arttırmak ve gerçekçilik açısından son derece önemlidir. Programda anlatılan sosyal ve toplumsal olaylar belirli bir tarihsel süreçle dinleyiciye aktarılmalıdır. Dinleyicinin hayal gücünü kullanabilmesi için sözün yanında radyonun önemli diğer unsurlarından müzik ve efektten de
yararlanılmalıdır. 

Magazin Programları: Magazin programlarında birbirinden farklı konular programın içeriğini oluşturmaktadır. Moda, sanat, spor, bilim ve benzeri çok çeşitli konular aynı programın içinde yer alabilir. 

Müzik Programları: İşitsel bir araç olan radyoda, ses ve müzik temel ögelerdir. Türkiye'de özel radyoculukla birlikte müzik programları tanımı da değişmiştir. Müzik ile ilgili bilinç oluşturmak ve müziği kaynaklandığı kültür ile birlikte aktarma amacı taşıyan ağırlıklı unsuru müzik olan program türüdür. 

Drama Programları: Radyo oyunları edebi bir metin türü olarak nitelendirilebilir. Radyo oyunları, dinleyicinin hayal gücüne seslenerek ve dinlediklerini zihninde canlandırmasına olanak sağlar. Radyonun bu özelliğini en iyi ortaya çıkaran program türü ise radyo oyunlarıdır. Radyo oyunları, karşılıklı konuşmalara dayalı, radyo ve televizyon diline uygun bir biçimde ya orijinal bir metne ya da edebi bir esere dayalı olarak hazırlanmış seri, dizi, tek oyun ya da dramatik belgesel biçimleri ile oluşturulmuş programlar olarak tanımlanmaktadır. 

Eğitim Programları:Toplumu oluşturan fertlerin sosyal ve kültürel olarak gelişmesine katkıda bulunan programlardır. Dinleyicilerin sosyal, kültürel, ekonomik ve hukuki gelişmeler hakkında bilgi ve kültür düzeyinin yükseltilmesini amaçlar.

Eğitim Programları: Toplumu oluşturan fertlerin sosyal ve kültürel olarak gelişmesine katkıda bulunan programlardır. Dinleyicilerin sosyal, kültürel, ekonomik ve hukuki gelişmeler hakkında bilgi ve kültür düzeyinin yükseltilmesini amaçlar. 

Çocuk Programları: Çocuk programları, hedef kitlesi özellikle çocuklardır. Gelişmiş ülkelerde iyi örneklerine çokça rastlanırken, Türkiye’de çocuklara yönelik programlar neredeyse yapılmamaktadır. Çocuklara yönelik olarak hazırlanan programlarda yaş ve eğitim düzeyleri dikkate alınır. Çocukların gelişim düzeyleri dikkate alınarak, pedagoglarla birlikte işlenen bu tür programlar çocuğa olumlu davranışlar kazandırmayı amaçlar. Kişilik gelişimini sağlamak ve bilinç düzeyini artırmak öncelikli amaçlar arasında yer almalıdır.
Çocuk programlarında çocukların ilgisini çekebilmek için çocuk seslerine ve efekt kullanımına özen gösterilir. Çocuk dinleyiciye yönelik programlarda çocuğu sosyal yaşama hazırlayabilecek, duygusal, zihinsel, ahlaki gelişimlerine katkıda bulunabilecek içeriklerle beslemek önemlidir. Çocuk programlarının yayın saatleri de çocukların dinleyebilecekleri düşünülerek planlanmalıdır. Çocuk şarkılarının, çocuk radyo oyunlarının yer alabileceği programlar içinde bölümler daha az olduğu bilinciyle kısa tutulmalıdır. 

Örgün Eğitim Programları: Her seviyede okul eğitimine yardımcı olmayı amaçlamaktadır.

Yaygın Eğitim Programları: Okula devam etme olanağı bulamayan insanlara yönelik olarak, hazırlanan programlar başka bir iş yaparken bile dinlenebilen radyo aracılığı ile ulaştırılabilir.

Eğitim Spotları: Yayınlanması kanunen zorunludur. Reklam gibi, kısa dikkat çekici yapımlardır.

Sağlık programları: Dinleyiciyi sağlık sorunları hakkında bilgilendirmesi için sağlığa ilişkin her konu hakkında hazırlanan programlardır.

Gençlik Programları: Gençlik programının hedefi öncelikle gençlerdir. Radyo yayınlarındaki diğer program türlerinin biçimsel özelliklerinden yararlanmakla birlikte daha dinamik bir yapıya sahiptir. Gençlik programlarının yapımlarında gençleri sosyal, duygusal, ahlaki gelişimlerini olumsuz yönde etkileyecek yayınlar yapılmaması için özen gösterilmelidir. Programların, onların hayata hazırlanmasına yardımcı olacak, eğlendirirken eğitici olmasına da çaba sarf edilmelidir. 12-24 yaş grubundaki dinleyicileri hedef alan, gençlerin ortak özellik ve ihtiyaçlarına göre sorunlara çözüm yolları getiren programlardır. 

Spor Programları: Spor programları, sporun çeşitli alanları ile ilgili önemli olayların dinleyiciye duyurulduğu, haberler ve olayların derinlemesine ele alındığı programlardır. Spor programlarını hazırlamak ve sunmak, uzmanlık düzeyinde bir  ilgiyi ve çalışmayı gerektirir.

Kültür Sanat Programları: Kültürel anlamda birikimli kişiler, uzman konuklar ile tarihin, sanatın, kültürün çeşitli alanlarında derinlemesine görüşüldüğü programlardır. Programda konu ve konuk ilgi odağı olmalıdır. Kültür
programlarının bir alt türü olan sohbet programlarında bilgilendirici bir söyleşinin gerçekleşmesi temel amaç kabul edilebilir.
Kültür ve sanat programları da özel radyolarda sıkça görülmeyen radyo program türlerinden biridir. RTÜK, kültür ve sanat programlarının amacını, “Kültürel değerleri aktarmak, tüm dünyadaki kültürlerin tanınmasını sağlamak, bireyi çağdaş kültürel birikimlerle donatmak” olarak tanımlamaktadır. Bu tür programlar, kamu hizmeti yayıncılık modelini benimseyen radyo istasyonlarının öncelik verdiği program türlerinden biridir. Kamusal yayıncılığın amacı, halkın her kesimine seslenebilmek, bilgi ve bilinç düzeyini arttırmaktır.TRT’de yer alan kültür sanat programları;  Belgesel programlar, bilgi-kültür yarışmaları, sanat programları, sohbet
programları.
Belgesel Programlar; belgesel programlar, gerçek olaylar, kişiler ya da doğa konusunda kendi doğal çevresi ya da akışı içerisinde gerçekleştirilebileceği gibi, gerçeğe yakın ya da bu izlenimi veren yapımlardır. 

Bilgi Kültür Yarışmaları: Eğitim ve bilgi aktarımı için de kullanılabilen yarışmalar, toplumun kültür seviyesinin artmasına yardımcı olurken dinleyicide merak duygusu uyandırarak programın dinamikliğini arttırabilmektedir. Yarışmalar, yarışmacının kazanıyor ya da kaybediyor olması, dinleyicinin sorunun
cevabını biliyor ya da bilmiyor olması fark etmeksizin ilgiyi üst seviyeye çıkartmaktadır. Özenle hazırlanan yarışma programları eğlendirirken eğiten programlardır. 

Sanat Programları: Herhangi bir sanat türü ile ilgili olarak bilgilendirme, tanıtma ya da etkinlik veya gelişmelerden haberdar etmek için hazırlanan programlardır. Sinema, heykel, edebiyat, müzik, sahne sanatları vb. birçok sanat dalında faaliyetlerin duyurulmasını, çeşitli bilgilerin, güncel gelişmelerin izleyicilere aktarılmasını sağlayabilmektedir. Sanat programlarında bir sanat dalı tek başına ele alınabileceği gibi, birden fazla sanat dalı da programın konusu olabilir. Ayrıca günlük yayın akışı içerisinde yer alan her hangi başka bir program içerisinde bir bölüm olarak da bulunabilir. 

Sohbet Programları: Tarihi ya da kültürel unsurları konu alabilen, söze dayalı programlardır. Kültürel olarak birikimli kişiler ya da uzman konuklar ile tarih, sanat, kültür vb. çeşitli alanlarda derinlemesine görüşüldüğü programlardır.