RADYO VE TELEVİZYON PROGRAMCILIĞININ TEMEL KAVRAMLARI - Deneme Sınavı - 16

Radyo ve Televizyon Yayınlarının Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik’e göre; yayınlarda yer verilmesi gerekli programlardan biri de kültür programlarıdır. Haftalık yayın süresinin en az %5'inin bu programlara ayrılması zorunluluğu bulunmaktadır.

Radyo ve Televizyon Yayınlarının Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik’in 26. maddesinde göre; eğitim programları; “çocuklara, gençlere, ailelere, genel dinleyici ve/veya izleyici  kitlesine, çiftçi ve köylüler ile çeşitli iş ve meslek gruplarına yönelik olmak üzere, hitap edilen kitlenin bilgilendirilip gelişmesini amaçlayan ve yayın ilkelerine uygun olarak yapılan programlar” olarak tanımlanmıştır. Yönetmelik, bu tür programların konunun uzmanı
danışmanlardan yararlanılarak hazırlanmasını öngörmektedir. Yasal başka bir zorunluluk ise bir kanalın, haftalık yayın süresinin en az %5’inin eğitim programı olması gerekliliğidir.

Gençlik programları da 12-24 yaş grubunu hedef alır ve onların ihtiyaçlarına, beklentilerine ve bu yaş grubunun özelliklerine göre yayın belirlenen amaç ve ilkeler doğrultusunda hazırlanan programlardır.

Magazin Programları: Moda, sanat, spor ve eğlence dünyasında tanınmış kişilerle ilgili haber ve yorum konularını işleyen programlarıdır.

Radyonun ucuz, pratik ve hızlı bir teknoloji olması, 20 yüzyılın ilk çeyreğinde bütün dünyaya yayılmasını sağlamıştır. Ülkemizde 6 Mayıs 1927’de ilk resmi radyo yayını başladığında Amerika Birleşik Devletlerinde ticari, Avrupa’da kamusal radyoculuk önemli atılımlar kaydetmişlerdi.

Doğru cevap A' dır.

Ülkemizde ilk televizyon yayını ise İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından 9 Temmuz 1952 günü gerçekleştirilmiştir. Daha sonra 31 Ocak 1968’de TRT Ankara Televizyonu ilk resmi yayınını yapmıştır. Bunlar başlangıçta deneme yayınları biçiminde, siyah-beyaz olarak tek kanaldan sürdürülmüştür.

Doğru cevap B' dir.

31 Ocak 1968’de TRT Ankara Televizyonu ilk resmi yayınını yapmıştır. Bunlar başlangıçta deneme yayınları biçiminde, siyah-beyaz olarak tek kanaldan sürdürülmüştür.

Doğru cevap C' dir.

Türkiye’de 1990 yılında ilk olarak Star TV ile başlayan özel televizyon yayıncılığını, 1992’de özel radyoculuk izlemiştir. Bir dönem, yasal düzenlemeleri de gerçekleşmeden yürütülen yayınlar, kısa sürede sancılı ve karışık bir iletişim ortamı yaratmıştır.

Doğru cevap D' dir.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Türkiye’de radyo ve televizyon yayınlarını düzenlemek ve denetlemekle görevli kuruluştur. Anayasanın, 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluşları ve Yayınları Hakkında Yasa, Türkiye’deki yayıncılık alanını düzenleyen yasadır. Söz konusu yasa gereğince RTÜK kurulmuştur. Yasaya göre RTÜK; dokuz kişiden oluşan özerk bir kuruldur. Bu üyelerin 5’i iktidar, 4’ü muhalefet partilerinden olmak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından seçilir.

Doğru cevap E' dir.

Radyo yayıncılığında program türleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir.

Haber ve haber programları

Magazin programları

Müzik programları

Drama programları

Eğitim programları

Spor programları

Tanıtım ve reklamlar

“Bizi arayın” programları 

Doğru cevap A' dır.

Haber ve haber programları; günlük ara ve ana haber bültenleri, tartışma ve yorum programları, haber röportaj programları, haber belgesel programları olarak sınıflandırılmaktadır.

Doğru cevap B' dir.

Yaygın eğitim programları, okula devam etme olanağı bulamayan insanlara yönelik olarak hazırlanan programlar başka bir iş yaparken bile dinlenebilen radyo aracılığı ile ulaştırılabilir. Bu programların üretim maliyetleri de televizyon programı üretimi kadar fazla değildir. Dinleyici açısından da yeni iletişim teknolojileri sayesinde yolda, işte ya da başka bir iş yaparken eğitim sürecinin devam edebilmesi için olanak sunar. Örgün eğitim olanaklarından yararlanamamış ve eğitim almak isteyen bireyler için hazırlanan programlardır.

Doğru cevap C' dir.

“Bizi arayın” programları pek çok radyo istasyonunun, düşük maliyetli ve eğlenceli olması nedeniyle çokça tercih ettiği bir program türüdür. Sunucu, programın başında o gün tartışılmasını istediği bir tartışma konusu belirler. Dinleyiciler konuyla ilgili görüşlerini telefon aracılığı ile programa katılarak ifade ederler. Türkiye’de seçilen konular daha çok eğlence amaçlı belirlenmektedir.

Doğru cevap D' dir.

Kültürel anlamda birikimli kişiler, uzman konuklar ile tarihin, sanatın, kültürün çeşitli alanlarında derinlemesine görüşüldüğü programlardır. Programda konu ve konuk ilgi odağı olmalıdır. Kültür programlarının bir alt türü olan sohbet programlarında bilgilendirici bir söyleşinin gerçekleşmesi temel amaç kabul edilebilir. Kültür sanat programlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

Doğru cevap E' dir.

Doğru cevap E'dir. Propaganda radyo yayınının işlevlerinden biri değildir.

Doğru cevap A'dır. Gezi programı radyo program türlerinden biri değildir.

Doğru cevap C'dir. Kapsama alanına göre radyo türleri arasında çevresel tür yoktur.

Doğru cevap B'dir. Belli bir türde program yapan radyo türlerine tematik kanal adı verilir.

Doğru cevap D'dir. Radyo programı hazırlanırken ırkı göz önünde bulundurulmaz.

Doğru cevap D'dir. Radyo yayını değişim içindedir.