RADYO VE TELEVİZYON HABERCİLİĞİ

Etik, hukuksal bir içerik ve yaptırıma sahip değildir ve hukuktan ayrılan yönü ile kişiyi özgür bırakır. Etik hukuktan farklı olarak uyarmalarda değil önermelerde bulunur.

Kamu hizmetinde çalışanlardan beklenen etik davranışlar; Adalet, Devlete Sadakat, Ehliyet ve Liyakat, Tarafsızlık, Dürüstlük, Nezaket, Saygı, Güven, Halka Hizmet Bilinci, Güler yüzlülük, Yardımseverliktir.

Hizmet kayırmacılığı, vurgunculuk, rüşvet ve lobicilik, yukarıda tanımı verilen yozlaşmanın biçimlerinin farklı örnekleridir.

Mesleki etik kendi içinde yer alan yetersiz, ilkesiz, yanlış eğilimlere sahip, ahlaki zaafiyetleri olan üyelerini ayıklamak, mesleğin kendi içinde bir rekabet ortamı varsa onu düzenlemek, o mesleğin yükselmesini, saygınlığını, geleceğini, tercih edilmesini korumaya yönelik işlevler taşır. Mesleki becerilerin bir sır niteliği taşıyarak korunması mesleki etik kavramının ortaya çıkışını sağlamış, Zamanla birey toplum içinde bağımsız, önemli ve etkin bir duruma gelmiş, meslekler arası geçişlerin başlamasıyla ve bireyin mesleğini bağımsız olarak kendi ülkesinde ya da farklı ülkelere giderek oralarda icra etmesiyle de lonca yapısı yıkılmıştır. Ancak bu kez de bu mesleki sırların ve dolayısıyla ilke ve ahlakın yerini, toplumun öneminin artmasıyla birlikte kamu yararı ilkesi almıştır.

Gazetecinin her türlü baskıdan, çıkar çatışmasından ve maksatlı taraf tutma niyetinden uzak kalarak, haber ve yorumlarını olayların içsel gerçekliğinden ayrılmadan vermesi, mesleki ilişkilerle kişisel ilişkileri ve bağlılıkları birbirine karıştırmaması ve okuyucuya siyasal kadroları denetleme ve seçimlerde sağlıklı bir seçim yapma imkanı verecek doğru bilgi ve enformasyonu sağlaması, gerek meslek ahlakı, gerek demokratik sistemin işleyişine hizmet etmesi açısından topluma karşı en önemli sorumlulukları arasındadır.

Medya en etkin gücünü haber verme işlevinden almaktadır.

Gazetecinin en büyük sorumluluğu halka karşıdır.

Gazeteci, olmayan bilgiyi, olayı, gelişmeyi kendince üretemez, yalnızca varolan bilgiyi kullanıp yayına hazır hale getirir ve yayınlar. Ancak, elbette gelişmelerin yönüne, gelecekteki olası gelişmelere ya da sonuçlara ilişkin verilen haberden bağımsız olarak bir takım yorumsal çıkarımlarda bulunabilir. Haberi yorumlayabilir. Haberin yanısıra yorumu da kitlelere sunabilir.

Gazeteci her türlü baskıyı reddeder ve çalıştığı basın - yayın organındaki yöneticileri dışında kimseden işiyle ilgili talimat alamaz.

Yayıncılığı haksız amaç ve çıkarlar doğrultusunda kullanmamak radyo ve televizyon haberciliğinde mesleki etik ilkeler arasında yer alır.

Etik, insanlığın kendi tarihi içinden biriktirerek bugüne getirdiği en önemli iki temel davranış, düşünüş, söyleyiş ve iş yapış birikimi olan “kültür ve değerler” ikilisi içinden, değerler kümesinde yer alandır

Etik kurallar daima bir kültürün dini inançlarına, sosyal kurallarına, tarihi şartlarına, ve ekonomi felsefelerine bağımlıdır.

kamu yönetiminde etik dışı davranışların nedenlerini büyük oranda şunlar oluşturmaktadır: Hırs, Bilgisizlik, Disiplinsizlik, Denetim Eksikliği, Yetersiz Eğitim, İdeolojik Etkiler ve Psikiyatrik Bozukluklar.

Etik kurallar daima bir kültürün dini inançlarına, sosyal kurallarına, tarihi şartlarına, ve ekonomi felsefelerine bağımlıdır

Bir mesleği icrasında sahip olunan bilgi ve beceriler çok önemli
olduğu için, bu bilgi ve beceriler herkesle paylaşılmamış ve bir sır niteliği taşıyarak korunmuştur. Mesleğin bu sırları yalnızca o mesleğin mensuplarına, ustadan çırağa aktarılma yoluyla, özel bir olgunlaşma sürecinin sonunda aktarılmıştır.

farklı meslek sayısı kadar etik ilkelerin bulunduğunu söyleyerek, her mesleğin etik bilgisine sahip olmasının olanaksız olduğunu  belirtmiştir.

temel etik ilke ve değerlere göre, kamu hizmetinde çalışanlardan beklenen etik davranışlar; Adalet, Devlete Sadakat, Ehliyet ve Liyakat,
Tarafsızlık, Dürüstlük, Nezaket, Saygı, Güven, Halka Hizmet Bilinci, Güler yüzlülük, Yardımseverliktir.

etik dışı davranışlar ise, Ayrımcılık, Kayırma, Rüşvet, Yolsuzluk, Usulsüzlük, İstismar, sömürü, İhmal, savsaklama, İşe siyaset karıştırma, Psikolojik
yıldırma ve baskılar (mobbing), Hakaret ve küfür, Yetkinin kötüye kullanımı, Dedikodu ve Zimmet olarak belirlenmiştir

Devlet yönetiminde, kamu kurum ve kuruluşlarında ortaya çıkabilecek yozlaşma biçimlerine örnek vermek gerekirse bunları şöyle
sıralamak mümkündür:
1. Adam kayırmacılığı yani akraba, eş dost kayırmacılığı, hemşehricilik, siyasal kayırmacılık
2. Hizmet kayırmacılığı
3. Lobicilik
4. Aracılar yoluyla işlerin yürütülmesi
5. Rant kollama ve vurgunculuk
6. Rüşvet /zimmet
7. Hediye alma
8. Verimsizlik, etkinsizlik, israf
9. Yetersiz hazırlanma,
10. Sorumluluktan kaçma/sorumluluğu yayma
11. Değişime gönülsüzlük/direnç

meslek kuruluşlarının genel olarak benimsediği etik ilkeleri şu şekilde toparlamak mümkündür:
1. Doğru ve gerçek haber yapmak,
2. Tarafsız ve objektif olmak (Gazeteci ve yayın organı, her ne nedenle ve her ne biçimde olursa olsun, taraf oldukları bir olaydaki konumlarını kamuoyuna açıkça
belirtmelidir),
3. Doğruluğundan emin olunmaksızın haber yayınlamamak,
4. Barış, demokrasi ve insan hakları gibi insanlığın evrensel değerlerini savunma