RADYO VE TELEVİZYON HABERCİLİĞİ

Doğru yanıt A seçeneğindedir. Genelde radyo haberlerinde, ister kısa haberler ister haber programlar isterse haber bültenlerinde aşağıda sayılan giriş tipleri uygulanarak haberler kaleme alınır. Bunlar; kaynağı belirtilerek yazılan girişler, yer belirterek yazılan girişler, zaman belirterek yazılan girişler, zıtlık gösterilerek yazılan girişler, soru sorarak başlayan girişler ve nükte ile başlayan girişlerdir. Bu haber girişinde de hem zaman hem yer bulunmaktadır.

Doğru yanıt E seçeneğindedir. Röportaj ve söyleşi birbirinden farklıdır. Ancak karıştırılmaktadır. Bu iki türün ara­sındaki temel fark, röportajda gazetecinin kendi duygu ve düşüncelerini de aktarmasıdır. Oysa söyleşide bu yoktur. Gazeteci, röportajda daha aktiftir. Röportaj yapılan yer, kişi ve konu hakkında duygu ve düşüncelerini paylaşır, dilediği bir sıralamada röportajı yaptı­ğı kişinin görüşlerini de aktarır. Söyleşide ise gazetecinin pasif olması, okuyucu söyle­şi yapılan kişi arasından çekilmesi beklenir. Söyleşide gazetecinin duygu ve düşüncele­rine yer verilmezken sadece soru ve cevaplara yer verilir

Doğru yanıt B seçeneğindedir. Mülakat ve röportajın karıştırılmasından yola çıkılarak tanımlamaya çalışılacaktır. Mülakat yöntemi, aslında bir kişiyle ko­nuşma, konunun aydınlanması için sorulan sorular ve alınan yanıtlardır. Kişinin tutumu­nu ve fikirlerini öğrenmek amacıyla sorulan sorular ve alınan yanıtlarla konuyu aydınlığa çıkarmak, mülakatın özünü oluşturmaktadır. Röportaj daha geniş bir anlam taşımakta, içinde mülakat da yer almaktadır. Oysa, mülakatın kapsamında röportaj bulunmamakta­dır. Mülakatta mümkün olduğu kadar görüşme yapılan kişi ve konuşulanların dışına çı­kılmamakta, özel görüş, duygu ve yorumlara yer verilmemektedir.

Doğru yanıt A seçeneğindedir. Röportaj için soruların hazırlanması şu ölçütlere bağlıdır. Görüşmenin kiminle yapılacağı (Sokaktaki insan, uzman, tanınmış biri, siyasetçi, meslektaş) görüşmenin nerede kullanılacağı (Haber bülteni, magazin haberleri, genel bir program) görüşmenin amacı, bu amaca ulaşmak için kullanılan araçlar ve bu görüşmeyi kimin dinleyeceği yani hedef kitle önemlidir. Dinleyici ile haber kaynağı arasında gazetecinin bir aracı olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle de dinleyici kitlesi çok iyi tanınmalıdır.

Doğru yanıt A seçeneğindedir. Yorumlayıcı (interpretative) röportajlarda konuğun bir husustaki fikri öğrenmeye çalışılır. Konuk, var olan durumdan çok, olabilecek şeyler, olasılıklar üzerinde değerlen­dirmeler yapacaktır.

Doğru yanıt C seçeneğindedir. Radyoda röportaj türlerinden Hissi (emotional) röportajlarda kişinin duygularını yansıtmak amaçtır. Oğlunu çatışmada kaybeden anne, şampiyonluk sevinci yaşayan sporcu, sınava girecek öğrenci ile yapılacak röportajlar bu türe girer. Hissi röportajlar en riskli röpor­taj grubudur. Burada önemli nokta her zaman ki gibi gazetecinin tarafsızlığı ve röportajı ilginç kılma uğruna duygu sömürüsü yapar duruma düşmemesidir.

Doğru yanıt A seçeneğindedir. Haber Röportaj: Haber değeri olan ve haber veren röportaj biçimidir. Aslında röpor­taj haberle dolu bir çalışma biçimidir ve her haber bir röportaj her röportaj da bir haber değeri taşır. Haber röportaj mutlaka bir haber bülteni içinde verilmelidir. Kısa olmalıdır, olayı anlatmalıdır.

Doğru yanıt A seçeneğindedir. Feature Röportaj: Bir konuyu uzun uzun geçmişiyle, geleceğiyle, yan etkileriyle ele alarak inceleyen ve haberden daha çok bilgi verme ağırlığı taşıyan röportaj türüdür. Fe­ature röportaj özellikle, özel bir program içinde verilmesi gereken bir çalışma biçimidir.

Doğru yanıt A seçeneğindedir. Sokak röportajları, ülke ya da dünya gündemindeki öne çıkan, dikkat çeken bir ko­nunun/olayın bir ya da iki kısa soru ile çok sayıda kişiye sorulması olarak ifade edilebilir. Sokak röportajlarında halka yöneltilecek olan sorunun oldukça açık, kısa ve net olması gerekmektedir; zira, hem süre kısıtlıdır hem de çok sayıda vatandaşa ulaşarak konuya ilişkin farklı görüşlerin alınması sokak röportajının temel amacıdır. Bu tür röportajlarda genellikle halkın yoğun olduğu caddeler/sokaklar tercih edilmektedir. Sokak röportajla­rında sorulacak soru sıcak gündemle ilgili olabileceği gibi rutin/gündelik konularla da ilgili olabilir.

Doğru yanıt A seçeneğindedir. Stüdyo röportajları, haber bülteni akışında ya da haber programının bir bölümün­de ya da tamamında (tartışma programı, yorum/analiz vb. program türlerinde) stüdyoda bulunan konunun uzmanı, olayın tanığı ya da olayın tarafı kişi/kişilerce gerçekleştirilen röportajlardır ve genellikle canlı yayın tekniği ile izleyiciye aktarılırlar. Haber programcı­sı tarafından yayın öncesinde hazırlanan soruların belli bir akış çerçevesinde konuk/ko­nuklara yöneltildiği bu tür röportajlarda, ekran karşısındaki izleyicilerin ya da radyodan programı dinleyen kişilerin konuya ilişkin derinlemesine ve ayrıntılı bilgiye sahip olması amaçlanır. Programcı/muhabir önceden hazırlamış olduğu soruların yanı sıra akışa ve alınan cevapların seyrine göre konuğa/konuklara irticalen sorular da yöneltebilir. Stüdyo röportajı haber bülteni akışı içinde gerçekleşiyorsa muhabir akışta röportaj için belirlenmiş süreye uymak durumunda olduğundan, hem süreyi dikkatli kullanmak hem iyi soru sorabilmek hem de sorulara verilen cevaplara hakim olmak için iyi bir din­leyici olma becerisine de sahip olmalıdır.

Konuşma dili, aynı zamanda, yazı diline oranla daha doğaldır; bu nedenle cümledeki kurallar dizgesine, söyleyişlere yazı dilindeki kadar dikkat edilmeyebilir.

Zıtlık gösterilerek yazılan giriş

Mülakat yöntemi bir kişiyle konuşma, konunun aydınlanması için sorulan sorular ve alınan yanıtlardır.

Genel hatlarıyla bakıldığında röportaj türleri de yapıldığı alana göre ayrılır. Olayın geçtiği alanda yapılan, röportaj yapılacak kişinin bulunduğu yerde yapılan ve stüdyoda yapılan röportajlar olarak türlere ayırmak mümkündür.

Bir gazeteci röportaj yapmadan önce hazırlık yapmalıdır. İlk aşama röportaj teklifi aşamasıdır. Röportaj yapılacak kişiye teklif sunulmalı, röportajın ne hakkında olduğu, nerede ve ne zaman yayınlanacağı açıklanmalıdır. Röportajın yazılı mı, sesli mi, görsel olarak mı yayınlanacağı konusunda bilgi verilmelidir. Uygun bir tarih belirlenip, sözleşilmelidir. Gazeteci röportaj yapacağı kişi ve röportajın konusu hakkında ön çalışma yapmalı, bilgi sahibi olmalıdır.

Röportajlar için; belge toplamak, nerede aramalı, bağlantı kurmak, soruların hazırlanması gibi aşamalar bulunmaktadır

Röportaj için soruların hazırlanması şu dört ölçüte bağlıdır: 1. Görüşme kiminle yapılacak? Sokaktaki insan, uzman, tanınmış biri, siyasetçi, meslektaş 2. Görüşme nerede kullanılacak? Haber bülteni, magazin haberleri, genel bir program 3. Görüşmenin amacı ne? 4. Bu amaca ulaşmak için hangi araçlar kullanılmalı?

Yorumlayıcı (interpretative) röportajlarda konuğun bir husustaki fikri öğrenmeye çalışılır. Konuk, var olan durumdan çok, olabilecek şeyler, olasılıklar üzerinde değerlendirmeler yapacaktır.

Feature Röportaj: Bir konuyu uzun uzun geçmişiyle, geleceğiyle, yan etkileriyle ele alarak inceleyen ve haberden daha çok bilgi verme ağırlığı taşıyan röportaj türüdür

Yorumlayıcı (interpretative) röportajlarda konuğun bir husustaki fikri öğrenmeye çalışılır. Konuk, var olan durumdan çok, olabilecek şeyler, olasılıklar üzerinde değerlendirmeler yapacaktır