RADYO VE TELEVİZYON HABERCİLİĞİ

Kameranın hareketleri, ışığın yoğunluğu, sesin netliği gibi pek çok önemli detay, teknik yönetmenin sorumluluğundadır.

Radyo haberciliğinde editör haberin hazırlanması, haber metinlerinin düzenlenmesi görevlerinden sorumludur. Bir anlamda haberi yayına/bültene hazır hale getiren kişidir.

Kurgu/montaj operatörü: Habere ayrılmış süreye göre, haber görüntülerini görsel bir bütünlük içinde düzenleyen ve tasarlayan mesleki kişilik.

Televizyon Haber Bülteni Yayın Sürecindeki Mesleki Kişilikler Ünitemizin bu bölümünde kalabalık bir ekip çalışmasının yoğun ve zamana karşı mücadele veren temposuyla ortaya çıkan televizyon haberinin yayın, eş deyişle, sunum sürecinde yer alan mesleki kişiliklere yer verilecektir. Yayın sürecinde yönetmen, spiker, anchor (editör spiker), resim seçici, ses operatörü, ışık sorumlusu, grafik tasarımcı, kamera operatörü, prompter sorumlusu ve teknik yönetmen görev yapmaktadır.

Prompter sorumlusu, haber metnini okuyan sunucu ve yönetmen ile yayın sırasında irtibat halindedir.

Türkiye’deki yayın kuruluşlarının çok büyük bölümünün İstanbul merkezli olarak faaliyet gösterdiği bilinmektedir. Yayın kuruluşunun İstanbul’daki merkezinde görevini yürüten haber koordinatörleri, başta birlikte çalıştığı haber müdürleri olmak üzere Ankara gibi önemli merkezlerdeki haber müdürleri ile de koordinasyonu sağlar. Yayın kuruluşunun genel yayın yönetmenine karşı birinci dereceden sorumlu olan haber koordinatörleri, haberler ile ilgili politikaların belirlenmesinde de birinci dereceden rol oynar.

Haber bültenlerinin sorumluluğu doğrudan İstanbul merkezde görevli haber müdürüne aittir. Bültenin nasıl yapılacağı, kimlerin görev alacağı, hangi haberlerin hangi sıraya göre akışta yer alacağı gibi konuların birinci dereceden sorumlusudur. Haber müdürleri kendi yetki alanlarında muhabir ve kameramanların da nerelerde ve nasıl görevlendirileceklerine dair tasarruf yetkisi de taşırlar. Planlama ve organizasyonda son sözün de sahibidirler. Merkezdeki haber müdürüne bağlı olarak çalışan Yurt haberler müdürü taşradaki haber temsilcileri ile koordinasyonu sağlarken, dış haberler müdürü de yurtdışındaki haberlerin takip edilmesini organize eder ve temsilci ya da muhabirlerle ilişkileri yürütür. 

Yayın kuruluşunun İstanbul’daki merkezinde görevini yürüten haber koordinatörleri, başta birlikte çalıştığı haber müdürleri olmak üzere Ankara gibi önemli merkezlerdeki haber müdürleri ile de koordinasyonu sağlar.  "B" seçeneği Haber müdürünün sorumluluğudur.

Haber müdürü bu hiyerarşik yapı içerisinde haber biriminin en üstünde yer almaktadır; bazen haber yöneticisi ya da başkan olarak da adlandırılırlar. Haber müdürü haber için ayrılan bütçe ve ücretler gibi düzenlemeleri yapan ve aynı zamanda haber süreci içerisindeki her noktaya ilişkin en son ve gerçek sorumluluğa sahip olan kişi olarak tanımlanmaktadır. Başarılı bir haber müdürü haber için ihtiyaç duyulan bütçeyi iyi idare edebilen, haber sürecini başından sonuna kadar denetleyebilen ve başarılı bir haber programının ortaya çıkmasını sağlayan, teknik gelişmelere uyum gösterebilen ve çalışanları motive eden bir kişilik özelliğine sahip olmalıdır.

Haberler ve haberlerle ilgili kararların çoğunu televizyon haber yapımcıları verirler. Hangi konunun haber olarak ele alınacağı, bu konuların nasıl işleneceği ve kimin bu konular üzerinde çalışacağı hakkında pek çok şey söylerler. Yayın sırasında bir şeyler yanlış gittiğinde ya da yanlış kararlar alındığında bu durumdan sorumlu tutulurlar. Herkesçe bilinen gerçek şudur ki, program başarılı giderse bundan anchor ya da muhabirler kredi toplarlar, ancak nedeni her ne olursa olsun bir şeyler yayın sırasında kötü giderse suçlanan ve bu durumdan sorumlu tutulan ilk kişi yapımcıdır” şeklinde ifade etmektedirler.

Editör ve yapımcının belirlemiş olduğu haber sıralamasını ve süresini ana kumanda masası ile paslaşarak değiştirebilir. Haber yönetmeninin sürece içerik olarak müdahalesi az, ancak teknik işleyiş ve akış olarak müdahalesi tamdır.

Kurgu/Montaj Operatörü: Habere ayrılmış süreye göre, haber görüntülerini görsel bir bütünlük içinde düzenleyen ve tasarlayan mesleki kişilik.

Görev masası yöneticisi haber kaynakları ile irtibat kuran ve alanda çalışan herkesin nerede ve ne yaptığını bilen kişidir. Gündeme ilişkin gelişmeleri takip eden, hangi muhabirlerin hangi haber üzerinde takip yapacaklarını ve çalışacaklarını; diğer bir deyişle, haber merkezindeki haber ekiplerini düzenleyen kişidir.

KJ operatörü, televizyon bülteninde yer alacak haberlerin manşet ya da spotlarını bant yazı olarak hazırlayan mesleki kişiliktir.

Redaksiyon (düzeltme) işlemi, haber metnine ilişkin son kontrol ve düzenlemelerin yapıldığı; haberdeki olası ifade, dil ve anlatım bozukluklarının/yanlışlarının düzeltildiği ve eksikliklerin giderildiği aşamadır. Redaksiyon işlemi yapılırken haberin özüne ve orijinaline dokunmadan, yeni bir bakış açısıyla düzenlemesi yapılmaktadır. Bu düzenlemeler genellikle yazım kurallarının gerekliliklerine göre sözcük ve cümlelerdeki dilbilgisi yanlışlarının düzeltilmesi şeklinde olmaktadır.

Televizyon stüdyolarında en önemli bölümlerden biri olan resim seçme ünitesi genellikle reji odasında bulunur. Bunun nedeni çekim sırasında resim seçicinin yönetmenle direk ve anında irtibat halinde bulunması gerekliliğidir. Yönetmen, kameraların çektikleri görüntüyü ihtiyaca göre belirler ve bunu kameramana bildirir. Resim seçici bu görüntüleri amaca uygun olarak seçer.

Kayıt sırasında araya girecek görüntüler önceden tespit edilerek hazırlanır ve zamanı geldiğinde resim kayıt ünitesi tarafından okunur. Bu sırada en önemli görev resim seçiciye düşer. Anında, hızlı karar vermek ve kararlı bir şekilde uygulamak zorundadır. Resim seçici daha yayın başlamadan saatler önce masa başına gelerek gereken efektleri, geçiş yöntemlerini belirler.

haberciler gündemdeki olayların takip edilmesi, gelişmelerin nasıl ve ne yönde ele alınacağına ilişkin
olarak her gün, genellikle sabah ve öğleden sonra (10.00 ve 15.30) olmak üzere iki kez toplanmaktadırlar.

Haber bültenlerinin sorumluluğu doğrudan İstanbul merkezde görevli haber müdürüne
aittir.

Yetki hiyerarşisinde haber müdüründen sonra yardımcı haber müdürleri, editörler,
sorumlu yapımcılar ve yapımcılar gelmektedir.

Programa ilişkin yetki ve sorumluluğu en üst düzeyde taşıyan kişiye ise yetkili (sorumlu) yapımcı denmektedir

Televizyon haber yönetmeni, genel olarak bültenle ilgili tüm teknik süreçten, bültende
yer alacak haberlerin hangi sırayla yayına gireceğinden, haberlerin süre ayarlamasını belirleyen, yayın akışının tüm düzenlemesinden sorumlu olan kişidir.