RADYO VE TELEVİZYON HABERCİLİĞİ

Radyo: Fransızca radio sözcüğünden türeyen radyo Türk Dil Kurumu’na göre elektrik dalgalarıyla düzenli olarak yayın yapan istasyon ve bu istasyonun programlarını düzenlemekle görevli kuruluş anlamına gelir

Bir iletişim aracı olarak radyonun günlük yaşantının bir parçası haline gelmesi değişik ülkelerde birçok bilim adamının farklı teknik buluşlarının sayesinde olmuştur. Radyo tekniği ile ilgili olarak yapılan ilk teknik buluş telsizin babası olarak adlandırılan James Clerk Maxwelltarafından 1860 yılında olmuştur. Maxwell, ilk kez radyo (elektromanyetik) dalgalarının varlığını bulmuştur. Maxwel’in bu buluşu 20 yıl sonra 1885-1889 tarihleri arasında elektromanyetik dalgalara ismini veren Alman fizikçi Heinrich Hertz tarafından geliştirilmiştir. İtalyan Guglielmo Marconi, önce kısa mesafelere ses aktarımı üzerinde çalışmış, başarılı olması üzerine de uzaklık derecelerini çoğaltarak 1897 Ağustosunda İngiltere’de 55 km. kadar uzaklığa sesin ulaşımını başarmıştır (Aziz, 2013: 39). Bu tarihten sonra düzenli radyo yayınları tüm Dünyada hızla yayılmıştır. Radyo yayınlarının hızla yayılışı, alıcıların transistörlü, taşınabilir, küçük olarak yapılması da dinleyici sayısının artmasını sağlamıştır. Ses bandındaki gelişmeler; daha net bir ses alınmasını sağlayan FM bandının bulunuşu 1955’lerde stereo yayınların özellikle müzik yayınlarında kullanılışı, radyonun gelişmesinde başlıca adımlar olarak kabul edilmektedir. Ayrıca transistörün bulunuşu ve radyoların pille çalışabilme özelliklerinin keşfi de radyonun popülerleşmesini tetikleyen diğer unsurlardır

Hem radyo dinleyici kitlesinin aitlik duygusuna hem de radyonun gücüne temel bir örnek olması bakımından Orson Welles’in Amerikalıları dünyayı Marslıların istila ettiğine inandıran “Dünyalar Savaşı” radyo tiyatrosu önemlidir. 1938 yılında bir akşamüstü CBS Dünyalar Savaşı’nı yayınlamaktadır.

Orson Welles’in Amerikalıları dünyayı Marslıların istila ettiğine inandıran Dünyalar Savaşı” radyo tiyatrosu önemlidir. 1938 yılında bir akşamüstü CBS Dünyalar Savaşı’nı yayınlamaktadır. CBS’nin yayını sürerken, NBC kötü bir kahve markasının reklamını girer ve yaklaşık 6 milyon dinleyici bir anda (yeryüzüne gelen Marslıların tuhaf araçlarından indikleri sırada) CBS’ye geçer. Korkunç bir panik dalgası birden ABD’yi sarar; polis CBS stüdyolarını kuşatır, sokakları çılgın bir kalabalık dalgası kaplar. Amerika sokakları yüzbinlerce kişilik yoğun bir göçe tanıklık eder.

Radyo zamanla önemli bir haber medyası olma işlevi yüklenmiş; diğer kitle iletişim araçlarına göre hızı, ucuzluğu, kolay ve erişilebilir olması gibi özellikleriyle ön plana çıkmıştır. Özellikle haberin, televizyon gibi daha detaylı süreçlere ihtiyaç duymadan doğrudan ses üzerinden aktarılması, gazeteden çok daha hızlı bir şekilde iletiyi hedef kitlesine ulaştırabilmesi radyoya bir haber medyası olarak gücünü veren olguların başında gelmektedir.

Doğru cevap B'dir. elektromanyetik radyo dalgalarını ilk James Clerk Maxwell bulmuştur.

Doğru cevap C'dir. Sesin 55 km. kadar uzaklığa ulaşımını başaran bilim adamı Guglielmo Marconi'dir.

Doğru cevap E'dir. Radyonun bir haber medyası olarak gücünü göstermesinde 1912 yılında yaşanan Titanic faciası etkili olmuştur.

Doğru cevap D'dir. Türkiye’deki ilk radyo yayınını Telsiz Telefon Türk Anonim Şirketi gerçekleştirmiştir.

Doğru cevap A'dır. Ankara Radyosu 1938 yılında kurulmuştur.

Doğru cevap A'dır. İlk düzenli televizyon yayını İngiltere'de başlamıştır?

İlk radyo yayınını özel bir şirket olan Telsiz Telefon Türk Anonim Şirketi (TTTAŞ) gerçekleştirmiştir. PTT’nin elindeki vericileri kiralayan şirket, 1936 yılında radyonun devletleştirilmesine ilişkin çıkan yasaya kadar ülkemizde yayıncılığı sürdürmüştür. Radyo yayıncılığı bu tarihten sonra PTT’nin denetimine bırakılmış; bu dönemde devletin radyoya ilişkin yatırımları çoğalmış, vericiler güçlendirilmiş ve 1938 yılında Ankara Radyosu kurulmuştur

Doğru cevap E'dir. Türkiye’nin ilk özel kanalı olan Star 1 1990 yılında kurulmuştur.

Doğru cevap C'dir. Televizyon tarafından görüntülenen ilk olay Ulusal Politik Kongre'dir.

Doğru cevap D'dir. Dünyadaki ilk tematik haber kanalı CNN'dir.

Doğru cevap C'dir. Eğlence ve bilginin iç içe geçtiği, eğlencenin odağa alındığı melez bir habercilik türüne Infotainment denir.

Televizyon ile ilgili ilk teknik buluş İrlandalı bir telgrafçı olan Andrew May tarafından 1873 yılında yapılmıştır. May, ışık dalgalarının elektrik akımına çevrilebildiğini ve selenyum adlı kimyasal maddenin elektriğe karşı dirençli  olduğunu bulmuştur. Ardından Alman Paul Nipkop, bir resmi dönerken tarayabilen “döner disk” adı ile anılan bir araç
geliştirmiştir. 1923 yılında Amerikalı Francis Jenkins, 1925’de ise İngiliz Logie Baird, Nipkow’un döner diskini kullanarak ilk deneme yayınlarını yapmışlardır

Her ne kadar deneysel yayınlara RCA 1936 yılında başlamışsa da, resmi nitelikte ilk televizyon yayını 1939 yılında New York’ta yapılmakta olan Dünya Fuarı’ndan izlenimlerin aktarıldığı yayınlarla olmuştur. 1941 yılında yayınlarda reklama yer verilmeye başlanmıştır.

CNN International haber algısını değiştiren, 24 saat yayın yapan dünyanın ilk tematik haber kanalıdır.

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de televizyon haberciliği, radyo haberciliğinin devamı olarak ortaya çıkmıştır. Türkiye radyolarında ajans ağırlıklı hazırlanan haberler, başlangıçta televizyona da benzer şekilde uyarlanmıştır. 1964’te Doğan Kasaroğlu TRT haber merkezini kurmakla görevlendirilmiş ve o tarihten sonra ajans haberleri redakte edilerek radyo haberi haline getirilmeye başlanmıştır. TRT’nin ilk haber merkezi profesyonel gazetecilerden oluşturulmuştur. Bazı gazeteciler BBC’de televizyon haberciliği kursuna gönderilmişler ve 31 Aralık 1968 tarihinde Zafer Cilasun’un sunduğu ilk televizyon haber bülteni ekranda yayınlanmıştır.