RADYO VE TELEVİZYON HABERCİLİĞİ

Radyo yayını, Hertz dalgaları olarak da adlandırılan elektromanyetik
dalgalar, enerjisi aracılığıyla bir olayın, ses-müzik gibi bir iletinin geniş kitlelere ses yoluyla aktarılmasıdır.

Radyonun gücüne temel bir örnek olması bakımından Orson Welles’in Amerikalıları dünyayı Marslıların istila ettiğine inandıran
“Dünyalar Savaşı” radyo tiyatrosu önemlidir.

Özel radyo televizyon yayınlarının yasal hale gelmesine kadar sürmüştür.
Bu değişiklikten sonra 1994 tarihinde yürürlülüğe giren Radyo Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun ile hem TRT’nin hem de özel radyo ve televizyonların aynı kurallara uyması gerektiği belirtilmiştir. Kanun, aynı zamanda Radyo Televizyon Yüksek Kurulu’nun yerine, Radyo Televizyon Üst Kurulu’nu (RTÜK) getirmiştir.

Türkiye’de radyo haber yayıncılığı için önemli bir dönüm noktası 1999 yılında yaşanan Marmara Depremi olmuştur. Depremle birlikte elektrikler kesilmiş, televizyon yayınları durmuş ve telefonlar kullanılamaz hale gelmiştir. Ancak olay mahallerine ulaşan radyo habercileri diğer tüm medyanın önünde, önemli bir habercilik başarısına imza atmışlardır.

90’lı yıllardan itibaren radyo haberciliği açısından en olumlu gelişme, haber odaklı tematik radyo kanallarının yayına başlamış olmasıdır. NTV Radyo, Açık Radyo gibi kanallar ağırlıklı olarak habercilik yayını yapmaya yapmış ve bu alanda hatırı sayılır bir dinleyici kitlesine de ulaşmışlardır.

70’li yılların sonuna değin, hemen hemen tüm dünyada devlet
kontrolünde olan televizyon yayınlarında genellikle halkı eğitmek amaç edinilmiş; ticari bir kazanç elde edilmesine dönük yatırımlar yapılsa da televizyonculuk genellikle bir işletme olarak değil, kamusal bir yapı olarak görülmüştür. Kamu yayıncılığı modeli bu dönemde, Amerika gibi özel teşebbüsün güçlü olduğu ülkeler dışında, tüm dünyada benimsenmiş ve ticari kaygılar geri plana itilmiştir.

Bir kamu felsefesine kendilerini bağımlı hissetmeyen medya kuruluşları bu dönemde önceliği izleyicilerin ya da reklamcılara pazarlanacak “tüketicilerin” sayısını arttıracak düzenlemelere vermişlerdir. Sosyal sorumluluk ilkesi ile değil, kâr ve rekabet mantığıyla hareket eden yeni televizyon şirketleri, mümkün olan en geniş tüketici kitlesine ulaşmayı öncelemişler ve tüm içeriklerini bu amaca göre planlamışlardır.

Anchorman: Yalnız haberleri
sunmakla kalmayıp çoğu zaman
haber politikalarında da belirleyici
olan ve çalıştıkları kuruluşların
ekran yüzü olan ana haber bülteni
sunucuları.

Medya sektöründe 80’li yıllarda değişim, basının önceliklerinin değişmesine neden olmuş ve yayın politikalarının belirlenmesinde –her holdingde olduğu gibi- ekonomi politikaları belirleyici hale gelmiştir. Ekonomik parametreler, yayın içeriklerini etkilemiş ve yayın yönetimi, işletme yönetiminin gölgesinde kalmıştır. Bu süreçte piyasa ve pazar koşulları ön plana alınmış, geleneksel habercilik ilkelerini göz önünde bulundurmak yerine, medya kuruluşları herhangi bir şirket gibi, kar maksimizasyonu doğrultusunda yönetilmiştir.

Özellikle Reha Muhtar haberciliği bu anlamda özel olarak incelenmesi gereken bir alandır. Muhtar siyaset, ekonomi ve dış politika haberlerinden ziyade daha magazinsel ve polisiye haberlere ağırlık vermiş, yaşamın bizatihi kendisinin “magazinsel” olduğunu, ciddi konuların izleyicileri sıktığını ileri sürmüştür.

Radyo tekniği ile ilgili olarak yapılan ilk teknik buluş telsizin babası olarak adlandırılan James Clerk Maxwell tarafından 1860 yılında olmuştur.

Dünyada radyoculuğun bir haber medyası olarak gelişmesinde Titanic faciasının rolü büyük olmuştur. 1912’de gerçekleşen bu trajik kaza ve sonrası yaşanan gelişmeler, olay yerinden David Sarnoff adlı bir genç amatör radyo operatörü sayesinde insanlara ulaşmış ve radyonun haber gücü ilk kez bu faciada kendini göstermiştir. Sarnoff ’un olay yeri izlenimleri gazetelerde yayınlanmış ve tüm dünya radyonun önemini kavramıştır.

1927

Tecimsel yayıncılık: Devlet tarafından değil, ticari amacı olan özel kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen yayıncılık türüdür.

1-c 2-a 3-b

Televizyon ile ilgili ilk teknik buluş İrlandalı bir telgrafçı olan Andrew May tarafından 1873 yılında yapılmıştır. May, ışık dalgalarının elektrik akımına çevrilebildiğini ve selenyum adlı kimyasal maddenin elektriğe karşı dirençli olduğunu bulmuştur.

Yapılan bu denemelerin ardından, elektronik tarama tekniği kullanılarak yapılan ilk düzenli televizyon yayını 1936 yılında İngiltere’de başlamıştır.

IPTV: İnternet üzerinden gerçekleştirilen televizyon yayıncılığına verilen isimdir.

NTV

1964’te Doğan Kasaroğlu TRT haber merkezini kurmakla görevlendirilmiş ve o tarihten sonra ajans haberleri redakte edilerek radyo haberi haline getirilmeye başlanmıştır.