PSİKO-SOSYAL REHABİLİTASYON

Serebral palsi

Hastalık belirtilerinin tedavisidir.

Huzurevleri

Denge evresi

Kavramsal mercek

Çocukların evden ayrılmasına uyum sağlama

Beş Faktör Kişilik Ölçeği

Rehabilitasyon daha çok işlevsel performansın iyileşmesine odaklanırken, tedavi hastalık kontrolüne odaklanır.

Geçmiş mesleki deneyimler

Faruk Bayülgen

Psiko-sosyal (psikiyatrik) rehabilitasyon, ruhsal rahatsızlığa bağlı yeti yitimi bulunan kişilere, kendi çevreleri içinde kendilerinden beklenen rollere uyum sağlamaları için gereken yardım ve becerileri kazandırarak işlevsellik ve yaşam kalitelerini iyileştirmek üzere tasarlanmış çok çeşitli girişimleri kapsamaktadır (Eryıldız, 2008; Yıldız, 2004). Bu beklenen roller içinde bağımsız yaşama, eğitimini sürdürme, rekabete dayalı işlerde çalışma, aile ilişkileri, arkadaş edinme ve yakın ilişkiler kurma yer alır. Psiko-sosyal rehabilitasyonda tedavi kurumlarına bel bağlamak yerine bağımsızlık, özürlüler için düzenlenmiş ortamlarda yalıtılmak yerine toplumsal bütünleşme ve uzmanların hedefleri yerine hastanın tercihleri ön plana çıkar (Eryıldız, 2008). Böylece işlevselliği ve becerisi artan yaşlı bireylerin benlik değeri, özgüveni de yükselmiş olur. Psiko-sosyal rehabilitasyon, rol performansına ilişkin müdahaleleri içermektedir. Geleneksel olarak rehabilitasyon, belirti ya da hastalık kontrolünden çok, işlevsel performansın iyileştirilmesine odaklanmasıyla tedaviden ayrılır. Rehabilitasyon uzmanları, hastanın yetersizliklerinden çok, yeterli, yetkin oldukları alanlarla ve bu alanları daha iyi hale getirmeyle ilgilenirler. verilen tüm öncüller doğru olduğundan dolayı cevap E'dir.

İyi oluş kavramı, bireyin veya bir grubun sosyal, psikolojik, ekonomik, manevi veya sağlık durumuna dair genel halini tanımlayan bir kavramdır. Doğru cevap E'dir.

Psikososyal rehabilitasyonun amaçları şu şekilde sıralanabilir:
• Hastalığın yol açtığı bozukluk ve yeti kaybı oranının azaltılmasını sağlamak,
• Hastanın sosyal rolünü yerine getirmesi için var olan becerilerinin geliştirmesini
sağlamak,
• Yetenek, beceri ve kapasitelerini güçlendirmek,
• Hastanın sosyal, psikolojik uyumunu kolaylaştırmak,
• Bireysel bağımsızlığını artırmak,
• Daha ileri bozulma ve yeti kayıplarını önlemek,
• Hastanın bireysel sorumluluğunu artırmak,
• Hastada iyileşme (iyi oluş) duygusunu geliştirmek,
• Aile, arkadaş gibi destek grubu üzerindeki zorlanmayı azaltmak

Bireysel bağımsızlığı azaltmak değil arttırmak olduğundan doğru cevap B'dir.

Etkili bir psiko-sosyal rehabilitasyon hizmetinin özellikleri aşağıda sıralanmaktadır:
• Rehabilitasyon, hastanın ilaç tedavisine destek olarak en kısa süre içinde başlamalıdır ve hastanın kendi rızası ile olmalıdır.
• Aile ile iş birliği içinde sürdürülmelidir. Aileden sürekli bilgiler alınarak, hastayı
daha iyi tanımak, ailenin desteğini ve katılımını sağlamak şarttır.
• Hastanın kendisini ve kaygılarını ifade etmesine olanak sağlanmalıdır.
• Bireyin mevcut özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır. Yapamayacağı konularda üstüne giderek kendini yetersiz hissetmesi daha kötü sonuçlar doğurur.
• Doğru hedefler konulmalıdır. Hastalığın ne evrede olduğu ve ne kadar ilerleme
kaydedilebileceği konusunda açık ve net olunmalıdır.
• Rehabilitasyon süresi hastada kaygı, endişe gibi farklı sorunlar yaratmamalıdır.
Mevcut problemleri en aza indirgemeye yönelik olmalıdır.
• Rehabilitasyon günlük yaşamı etkilemeyecek şekilde sürdürülmelidir. Hasta rehabilitasyon programı için sosyal çevresinden ve sahip olduğu sorumluluklardan
soyutlanmamalıdır.
• Rehabilitasyonun sürekliliği sağlanmalıdır. Hastaya ilaç tedavisine göstermesi gereken süreklilik ve özeni, rehabilitasyonda da sürdürmesi gerektiği aşılanmalıdır. verilen öncüllerin hepsi doğru olduğundan cevap E' dir.

Psiko-sosyal rehabilitasyon hizmetleri, birey merkezlidir; bireylerin farklı ihtiyaçlarına karşılık gelecek biçimde düzenlenir ve onların değerleri, umutları ve amaçlarıyla uyumludur. Doğru cevap B'dir.

Psiko-sosyal rehabilitasyonun uygulanma yerleri; hastaneler, yataklı rehabilitasyon merkezleri, bakım evleri, huzur evleri, ayakta rehabilitasyon programları, evde rehabilitasyon programlarıdır. doğru cevap D'dir.

Yaşlılık (ileri yetişkinlik) için tanımlanan gelişim görevleri:

• Azalan güç ve bozulan sağlık durumuna uyum sağlama,
• Emeklilik durumuna ve azalan gelire uyum sağlama,
• Eşin ölmesi ile meydana gelen yeni duruma uyum sağlama,
• Kendi yaşıtlarının olduğu sosyal çevreye uyum sağlama,
• Bu dönemde devam eden sosyal ve vatandaşlık görevlerini yerine getirme,
• Durumuna uygun fiziksel yaşam çevresini düzenlemedir.

verilen tüm öncüller doğru olduğundan cevap E'dir.

Düş kırıklığı evresi: Bu evre emeklinin kendisini boşlukta ve depresif hissettiği evredir. Bu duygular sağlık ve para sorunlarıyla bağlantılı olabilmektedir. doğru cevap D'dir.

Psiko-sosyal rehabilitasyon aşağıdaki merceklere sahiptir: 
• İyileşme merceği
• Etik merceği
• Deneysel mercek
• Kavramsal mercek
• Çevresel mercek
• Güçlendirme merceği
• Ekonomi merceği
• Hizmet merceği
• Kültür ve dil merceği
• İlişki merceği

Ülkemizde rehabilitasyon çalışmaları ilk olarak 1930’lu yıllarda, Mazhar Osman döneminde başlamıştır. Doğru cevap B'dir.