PSİKO-SOSYAL REHABİLİTASYON - Deneme Sınavı - 6

Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap A'dır.

Doğru cevap B'dir.

Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap A'dır.

Yaşlanma tanımları yapılırken kronolojik, biyolojik, fizyolojik, fonksiyonel, psikolojik, sosyolojik yaşlanmanın ne olduğunun anlaşılması önemlidir. Kronolojik yaşlanma; bireyin doğumundan sonra yaşadığı yılları kapsar. Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler gibi kuruluşların yaşlılığın başlangıç yaşına ilişkin kabulleri 60 ya da 65 yaş olarak belirtilmiştir. Doğru cevap A'dır.

Sosyolojik yaşlanma; yaşlının toplumdaki statüsü, toplumun yaşlıdan beklediği rol ve davranışlar, toplumdan topluma değişiklik gösteren göreceli yaşlanmadır. Doğru cevap C'dir.

İkincil önleme, yaşlılarda yaygın görülen hastalıkların erken tanı ve ilk tedavisinin yapılarak sağlığın sürdürülmesini kapsar. Böylece komplikasyonlar ve bağımlılık gelişmez. İkincil önleme stratejileri; taramaları, kendi kendine yapılan muayenelerin öğretilmesini, düzenli fiziksel ve psikolojik değerlendirmeyi, komp- likasyonlar ve bağımlılıktan kaçınmak için sağlık bakımını (yeterli beslenmeyi, egzersizi, tıbbi ve farmakolojik tedavileri) içerir. Doğru cevap C'dir.

Birincil önleme aktiviteleri, kişinin sağlığını sürdürmede etkili olan tüm eylemleri içerir. Sağlık eğitimi, güvenilir kişisel sağlık uygulamalarının takibi, uygun bağışıklama programının uygulaması birincil önleme faaliyetleridir. Primer önleme; hastalıklar ortaya çıkmadan ve hastalıkları önlemeye yönelik yapılan girişimlerdir.

Yaşlılarda bellek kaybı, hatırlamada güçlükler, hesap yapma yeteneğinde azalma, zaman kavramında bozulma gibi bilişsel değişiklikler ve görmede azalma, tat ve koku almada gerilemeler, dokunma hissinde azalma, işitmede gerileme gibi duyusal değişiklikler yaşlıların olumlu sağlık davranışlarını geliştirmesini güçleştirebilir.

Yaşlılıkta bağışıklık sisteminin zayıflaması sonucunda görülen belirtiler bağışıklığı sağlayan hücrelerde azalma, kanser oranlarında artış ve enfeksiyonlara yatkınlıktır.

40-69 yaş arasında meme kanseri teşhisi için iki yılda bir mamografi yöntemi önerilmektedir.

Türkiye’de 65 yaş üstüne ulaşımın ücretsiz olması, hastaya ve yaşlıya bakım ücretinin verilmesi gibi uygulamalar vardır. Ayrıca, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tara- fından “yaşlı dostu kentler” programı uygulanmakta ve başvuran belediyelerin koşulları “yaşlı dostu kent” kriterleri açısından değerlendirilmektedir. Bu yıl Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından “Yaşlı Dostu Kentler Sempozyumu” 26-27 Kasım 2015 tarihinde Bursa’da düzenlenmiş ve “Yaşlı Dostu Kentler Ödülleri” Bursa Büyükşehir Belediyesi, Erzincan Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi’ne verilmiştir. Yaşlı dostu kent olmanın bazı kriterleri; yaşlıların da yararlanabileceği spor alanları, yeşil alanlar, sanatsal ve kültürel etkinlikler, yaşlıların üretken olabilecekleri fırsatlar, el sanatları, spor ve müzik kursları, sosyal yardım olanaklarının varlığıdır.

Ülkemizde yaşlıların sağlığını geliştirmeye yönelik uygulamalara bakacak olursak bu konuda “Türkiye Sağlıklı Yaşlanma Eylem Planı ve Uygulama Programı 2015-2020” yayınlanmıştır ve stratejiler, öncelikli ve destekleyici müdahale yaklaşımları belirlenmiştir. Destekleyici müdahalelerde ise; bütün yaşlılar için gıda maddelerine ulaşımın ve yeterli beslenmenin sağlanması, evde bakım hizmetlerinin geliştirilmesi ve bakım hizmetlerine tam erişimin sağlanması için paydaş kuruluşlar ile iş birliğinin sağlanması amaçlanmıştır.

İkincil önleme stratejileri; taramaları, kendi kendine yapılan muayenelerin öğretilmesini, düzenli fiziksel ve psikolojik değerlendirmeyi, komplikasyonlar ve bağımlılıktan kaçınmak için sağlık bakımını (yeterli beslenmeyi, egzersizi, tıbbi ve farmakolojik tedavileri) içerir.

Öz güveni yüksek olan bir kişi, daha girişkendir, kendinden emindir, ne istediğini bilir istediği şeyler için emek vermeye ve çaba sarf etmeye hazırdır. Buna karşın öz güveni düşük kişiler ise, bir işe başlamada isteksiz ve düşük motivasyonlu, kendi beceri ve yeterliklerinden şüphe duyan kişilerdir.

Yaşlıların yüzleştikleri kayıplara rağmen öz güven eksikliği yönünden bireyler arasında farklılıklar yaşanmaktadır. Bu farklılıklar bireyin öz yeterliği, benlik saygısı ve kendini gerçekleştirme düzeyinin düşüklüğü, yetersizlik duygusunun yüksek olması ve gelişimsel görevlerdeki aksama gibi durumlarla ilişkilidir. Bu faktörler ise öz güveni etkileyen bireysel faktörler olarak adlandırılabilir. Kendini kabul kişinin sahip olduğu tüm özelliklerini olduğu haliyle sindirebilmesi anlamına gelmektedir. İnsan olarak bir yetersizliğe sahip olmak son derece doğaldır. Örneğin zaaflarımızın olması, zaman zaman hataya düşmemiz, zaman zaman istemeden de olsa diğerlerini üzebilecek davranışlarda bulunmamız mümkündür. Aynı şekilde insan olarak diğerlerinden bazı açılardan daha zayıf olmamız, herkes kadar zeki ve becerikli olamamamız söz konusudur. Çok istediğimiz halde ulaşamadığımız hedeflerimizin olması mümkündür. Tüm bu istenmeyen durumlara karşın herkesin kendi yaşamında kendi ölçüsünde başarılı olduğunu da söyleyebiliriz. Örneğin herkesin diğerlerinden daha üstün olan bir yanı olabilir. Diğerlerinin erişemediği bir noktaya ulaşılmış olabilir. Ekonomik olarak çok zengin bir konuma gelmemiş olsak da kazandığımızla yetinmemiz söz konusu olabilir. İşte kendini kabul kişinin sahip olduğu tüm özellikler ve koşullarla birlikte kendini bir bütün olarak görebilmesi ve kendi yaşamındaki hiçbir durumu dışarıda tutmaması anlamına gelmektedir. Kendini kabul bir bakıma kendi yaşantılarını sahiplenmek anlamına da gelmektedir. Kendini kabul kendini gerçekleştirme kavramıyla yakından ilişkilidir.