PSİKO-SOSYAL REHABİLİTASYON - Deneme Sınavı - 4

Üçüncül önleme; herhangi bir hastalık ya da sağlıkta bozulma oluştuktan, tanısı konduktan ya da ilk tedavisi başladıktan sonra takip, rehabilitasyonu ve tedaviden kaynaklanan komplikasyonları önlemeyi içerir. Örneğin felç sonrası hastanın fizik tedavi alması, solunum sıkıntısı yaşayan hastalar için solunum terapisi, yatağa bağımlı olan yaşlıya eklem sorunlarının daha da kötüleşmemesi amacıyla yatak içinde egzersiz yaptırılması üçüncül önleme hizmetlerine örnektir. Doğru cevap D'dir.

HPV testi rahim ağzı kanserinin tanı ve teşhisinde kullanılan bir yöntemdir. Doğru cevap C'dir.

Mamografi, meme kanserinin tanısında kullanılan bir yöntemdir. Doğru cevap B'dir.

Kolonoskopi, kolarektal kanserin tanısında kullanılan bir yöntemdir. Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap A'dır.

Erişkinlerde işitme kaybını belirlemek için farklı tarama testleri kullanılır. Bu testler şöyledir:
- Fısıltı testi
- Parmak sürtme testi
- İzle ve doğrula testi
- Tek soruluk tarama testi (örneğin, “İşitmenizde güçlü yaşıyor musunuz?”)
- Çok sorulu hasta anketi
- Odiyometre (İşitme test cihazı) ile test etme.

Doğru cevap B'dir.

Hipertansiyon için, kan Basıncı 120/80 mm Hg olan hastalarda iki yılda bir; sistolik kan basıncı (büyük tansiyon) 120-139 mmHg ve diastolik kan basıncı (küçük tansiyon) 80-90 mmHg olan hastalarda her yıl olmak üzere tarama yapılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yaşlılığı algılayışı ile ilgilidir. Yaşlılıkla ilgili “yaş yetmiş, iş bitmiş, unu eledik, eleği astık, bir ayağımız çukurda” gibi bazı deyim ve atasözlerinde yer aldığı gibi olumsuz tutum ve yargılar yaşlıların sağlığı geliştirme aktivitelerine yönelmesini, katılmasını engelleyebilir. Doğru cevap E'dir.

Etik mercek, psiko-sosyal rehabilitasyon hizmetlerini sunacak olan uygulamacıların ve bu hizmetlerden yararlananların hakları, sorumlulukları ve değerlerinin tüm ögelerini kapsamaktadır. Etik mercek çoğunlukla ruhsal hastalıkla ilgili yasal mevzuat konularıyla yakından ilişkilidir. Anahtar ilke, psiko-sosyal rehabilitasyona yönelik yaklaşımın temeli olan değerlerin açık biçimde ifade edilmesidir. İyi bir psiko-sosyal rehabilitasyon hizmet
uygulamasında, sunulan hizmetteki her bir modüle dair değerler yazılı ve görünür ifadeler şeklinde sunulur. Doğru cevap A'dır.

Güçlendirme Merceği,  gücü ve özellikle de ruhsal bozukluğun güçsüz düşüren etkisini inceler. Güçlendirme kavramı ruh sağlığı alanında giderek tanınırlığı artan bir kavramdır. Bu mercek bağlamında etkili bir psiko-sosyal rehabilitasyon uygulaması düşünüldüğünde, ruh sağlığı bozukluğu olan bireylerin ayrımcılığa uğramasını engelleyici yasal düzenlemelerin akla gelmesi beklenir. Dahası, bir ruhsal hastalığa sahip kişilere yönelik savunuculuğun işaretlerinin görülmesi gerekir. Danışanlar psiko-sosyal rehabilitasyonla ilişkili tercih yapma, politika belirleme, değerlendirme, araştırma yapma, hizmetin kapsamı ve savunuculuk konularında desteklenmeli, finanse edilmeli, eğitilmeli ve danışanların katılımları sağlanmalıdır. Doğru cevap D'dir.

işlevsellik değerlendirmesi alanları şu şekildedir:

Sosyal güvence ise aile ve diğer kaynaklar alanında incelenmektedir. Doğru cevap D'dir.

Aileye ilişkin koruyucu  etmenler şu şekildedir:

Doğru cevap C'dir.

Uğraşı terapisi, insanların kendilerine bakmak, yaşamdan keyif almak ve yaşadıkları toplumun sosyalinsanların kendilerine bakmak, yaşamdan keyif almak ve yaşadıkları toplumun sosyalve ekonomik dokusuna katkı sunmayı içeren meşgul oldukları her şey olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Bilişsel kusurlar, süreğen ruhsal hastaların rehabilitasyon hizmetlerinden faydalanmalarında önemli bir engeldir. Bilişsel rehabilitasyon temel bilgi işleme becerilerini geliştirmeyi amaçlar. Düzenli bilişsel egzersizlerle bellek, dikkat, planlama ve kavramsal yetilerin onarımı ya da bu alanlardaki kusurların telafisine yönelik taktikler geliştirilir. Doğru cevap D'dir.

Kendine yardım gruplarının terapötik etkilerinden biri olan Evrensellik etkisine göre; grup üyeleri gruptaki insanların benzer sorunlar yaşadığını görür ve tek başına olma duygusu azalır. Doğru cevap B'dir.

Kendine yardım grupları birçok alanda kullanılabilmektedir; obezite grupları, kanser grupları, adsız alkolikler grubu, sigara bırakma grupları gibi. Doğru cevap C'dir.

Merak duyulan serbest zaman etkinliği: Bireyin edilgen biçimde ve vekâleten katılım gösterdiği etkinliklerdir. Doğru cevap E'dir.

Öz yeterlilik algısı, bireyin gerçek başarıları değil, bir işte istediği sonuca ulaşmak için gerekli olan becerileri sergileyip sergileyemeyeceği yönündeki algısıdır (Bandura, 1982).

Normatif Dayanışma; aile içinde üstlenilen role bağlılık ve sorumlulukları yerine getirme derecesini gösteren dayanışma biçimidir. Doğru cevap D'dir.

Yaşlıların karşılaştığı en büyük sorunlardan bir tanesi de sosyal izolasyon, yani sosyal yalı- tımdır. Sosyal izolasyon, bireylerin toplumun diğer üyeleriyle olan iletişim ve etkileşimini tamamen kesmesi ya da asgari düzeye indirmesi olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap C'dir. 

Bireylerin toplumun diğer üyeleriyle olan iletişim ve etkileşimini tamamen kesmesi ya da asgari düzeye indirmesine ne ad verilir?