PSİKO-SOSYAL REHABİLİTASYON - Deneme Sınavı - 21

Sosyal destek türleri; duygusal, takdir, maddi, bilgisel ve arkadaşlık desteği olmak üzere 5 başlık altında toplanmaktadır. Bunlardan duygusal destek, sevgi, ilgi, güven, empati gibi duyguların karşıdaki bireye iletilmesiyle oluşur. Doğru cevap C.

Sosyal destek, toplumun bir parçası olan her birey için büyük önem arz etmektedir. Ancak, toplumdaki bazı dezavantajlı gruplar (çocuklar, yaşlılar, engelliler, göçmenler, kadınlar) göz önünde bulundurulduğunda, bu grupların daha çok sosyal desteğe ihtiyaç duyduğu bilinmektedir. Doğru cevap A.

Yaşlılarda sosyal desteğe ihtiyaç duyulmasının sebeplerinden bazıları; yaşlılıkla beraber sosyal statünün düşmesi, maddi kaynakların azalması ya da yetersiz kalması, sosyal ağların azalması veya zayıflaması, özellikler kadınlarda eş kaybı riskinin artması, sosyal izolasyon riskinin bulunması, engellilik riskinin artması, depresyon gibi psikolojik hastalıklara meyilli olmasıdır. Doğru cevap E.

Yaşlı için öncelikli olarak ailesi en temel sosyal destek birimidir. Maddi, manevi ve fiziksel destek için yaşlı birey öncelikle ailesine başvurmaktadır. Fakat yaşam süresinin uzaması, doğum oranlarının düşmesi, ailedeki çocuk sayısının azalması, aile yapısındaki değişiklikler, kadınların çalışma yaşamına daha çok katılması, boşanma oranlarının artması aile desteğinin azalmasına yol açmaktadır. Doğru cevap C.

Kuşaklararası dayanışma; ilişkisel dayanışma, uzlaşımsal dayanışma, işlevsel dayanışma, normatif dayanışma, duygusal dayanışma ve yapısal dayanışma olmak üzere 6 boyuttan oluşmaktadır. Doğru cevap D.

Bir birey, üyesi olduğu toplumda diğer üyelerin katıldığı normal aktivitelere katılmak istediği halde elinde olmayan sebeplerden dolayı engelleniyorsa, bu birey sosyal dışlanmayla karşı karşıyadır. Doğru cevap D.

Sosyal destek ve ruh sağlığı arasında pozitif bir ilişki bulunmaktadır. Yeterince sosyal destek almayan, ya da aldığı sosyal desteği yeterli görmeyen bireylerde çeşitli psikolojik sorunların ortaya çıktığı gözlenmektedir. Yetişkinlerin algıladıkları düşük sosyal desteğe depresyon, kaygı, düşük benlik saygısı gibi bazı psikolojik semptomların eşlik etmektedir. Doğru cevap E.

Darülaceze önce, sakat ve yoksul erkek, kadın ve kimsesiz çocukları korumak için II. Abdülhamit devrinde hizmete girmiştir. Bugün İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı, döner sermaye ile yönetilen bir kurumdur. Doğru cevap B.

Huzurevlerine kabul koşulları şöyle sıralanabilir; 1) 60 yaş ve üzeri yaşlarda olmak, 2) kendi gereksinimlerini karşılamasını engelleyici bir rahatsızlığı bulunmamak, yeme, içme, banyo, tuvalet ve bunun gibi günlük yaşam etkinliklerini bağımsız olarak yapabilecek durumda olmak, 3) ruh sağlığı yerinde olmak, 4) bulaşıcı hastalığı olmamak, 5) uyuşturucu madde ya da alkol bağımlısı olmamak ve 6) sosyal ve/veya ekonomik yoksunluk içinde bulunduğu sosyal inceleme raporu ile saptanmış olmak. Doğru cevap A.

Büyük ölçekli belediyeler poliklinik hizmetleri, evlere yemek servisi, nakdi yardım, ambulansla evde sağlık hizmetinden sorumludur. Ayrıca sosyal faaliyetler açısından da özel gün kutlamaları, sinema ve tiyatro etkinlikleri ve davetlere yaşlıların katılımını sağlamak ve gezi programları düzenlemek de belediyenin görevleri arasındadır. Doğru cevap B.

Psiko-sosyal (psikiyatrik) rehabilitasyon, ruhsal rahatsızlığa bağlı yeti yitimi bulunan kişilere, kendi çevreleri içinde kendilerinden beklenen rollere uyum sağlamaları için gereken yardım ve becerileri kazandırarak işlevsellik ve yaşam kalitelerini iyileştirmek üzere tasarlanmış çok çeşitli girişimleri kapsamaktadır. Bu beklenen roller içinde bağımsız yaşama, eğitimini sürdürme, rekabete dayalı işlerde çalışma, aile ilişkileri, arkadaş edinme ve yakın ilişkiler kurma yer alır. Psiko-sosyal rehabilitasyonda tedavi kurumlarına bel bağlamak yerine bağımsızlık, özürlüler için düzenlenmiş ortamlarda yalıtılmak yerine toplumsal bütünleşme ve uzmanların hedefleri yerine hastanın tercihleri ön plana çıkar. Böylece işlevselliği ve becerisi artan yaşlı bireylerin benlik değeri, özgüveni de yükselmiş olur. Doğru yanıt D seçeneğidir.

İlgili amaç, psikososyal rehabilitasyona aittir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Rehabilitasyonun uygulandığı başlıca yerler; hastaneler, rehabilitasyon merkezleri, bakımevleri, huzurevleri, klinikler, hastanelerin poliklinik hizmetleri ve ev ortamıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Aşağıdakilerin hangisi psiko-sosyal rehabilitasyonun uygulanabileceği yerlerden biri değildir?

Evde rehabilitasyon programı, sıklıkla fizik tedavi, iş-uğraşı tedavisi ve hemşirelik hizmetlerinden oluşur. Bazen konuşma terapisti ve sosyal çalışmacı eşlik eder. Bu programların kapasiteleri hekimlerin ve diğer çalışanların katılımı ile artırılabilir. Avantajı hastanın bulunduğu ortamda uygulanmasıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Tedavi, yaşanılan ruhsal hastalıklarla ilişkili belirtilerin ortadan kaldırılmasına yönelik tüm müdahaleleri içermektedir. İlaç kullanımı da bu amaca hizmet etmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Havinghurst’ün yaşlılık (ileri yetişkinlik) için tanımlamış olduğu gelişim görevleri:

• Azalan güç ve bozulan sağlık durumuna uyum sağlama,
• Emeklilik durumuna ve azalan gelire uyum sağlama,
• Eşin ölmesi ile meydana gelen yeni duruma uyum sağlama,
• Kendi yaşıtlarının olduğu sosyal çevreye uyum sağlama,
• Bu dönemde devam eden sosyal ve vatandaşlık görevlerini yerine getirme,
• Durumuna uygun fiziksel yaşam çevresini düzenlemedir.

Doğru yanıt E seçeneğidir.

Denge evresi, emekli bireyin aslında daha yapabileceği şeylerin olduğunu fark ettiği ve zamanını yeniden planladığı dönemdir. Bu evredeki uyum düzeyini kişilik özellikleri etkilemektedir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Azalmış sosyal ilişkiler ve bağlar, yalnızlık, yas, maddi gelir kaybı, fizyolojik hastalıklar, öz güvende azalma, cinsel güçte azalma, nöron ve nörotransmitter kaybı, yaşlılık döneminde görülen depresyonun en önemli risk etmenleri arasında gösterilmektedir. Koruyucu etmenler arasında ise iyi işlevde bulunma, uğraşıya sahip olma, sosyal olarak aktif olma, eşle birlikte yaşama, düzenli beslenme, güçlü aile bağları, dindarlık, iyi bir gelire sahip olma ve alışıldık yaşam çevresinde olma gösterilmektedir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Psiko-sosyal bakımda ikinci düzey becerilerde, hasta ve aileyle birlikte çalışma aşaması yer almaktadır. Bu aşama hasta ve ailesinin yaşadıkları stres ile baş etme becerilerini artırmak, duygu, düşüncelerini ifade etmelerine olanak sağlamak ve hastayla terapötik bir ilişki kurmayı içermektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Ülkemizde rehabilitasyon çalışmaları ilk olarak 1930’lu yıllarda, Mazhar Osman döneminde başlamıştır. Hastanenin şehir dışında bulunan boş arazileri tarıma açılmış, hastalar buğday ekimi, çeşitli sebzelerin yetiştirilmesi ve bağ bozumunda çalışmışlardır. Yine bu dönemde eleman yetersizliği nedeniyle hastalar hastanede çalıştırılmaya başlanmış, eczane, mutfak gibi bölümlerde yer almış, berber olarak çalışmışlardır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Türkiye'de rehabilitasyon çalışmaları aşağıdakilerden hangisi döneminde başlamıştır?