PROJE ANALİZİ VE DEĞERLENDİRME

Ticari Krediler
İşletmelerin kredili mal alımından dolayı ortaya çıkmaktadır.

İşletmelerin işletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılamada ticari kredilerden sonra en yoğun olarak kullandıkları finansman çeşidi banka kredileridir.

Finansman bonosu büyük ve tanınmış işletmelerin kısa vadeli finansman ihtiyacını karşılamak amacıyla çıkarmış oldukları kısa vadeli borçlanma senetleridir.

İşletmelerin yatırımların finansmanı için bankalardan elde ettikleri orta vadeli kredileri ifade etmektedir. Bu kredilerde vade, kısa vadeli yabancı kaynaklara göre daha uzun olduğu için maliyeti de göreceli olarak daha yüksektir.

Rotatif Krediler
İşletmelerin yatırım mallarının finansmanı için gereksinim duyduğu fonları ticari bankalardan açık hesap şeklinde elde etmesini sağlayan orta vadeli bir finansman yöntemidir.

Leasing, belirli bir süre için kiracı ve leasing şirketi (kiralayan) arasında imzalanan, kiracının almak istediği malı (makine-teçhizat) leasing şirketine bildirmesi ile leasing şirketinin malı satın aldığı ve mülkiyeti kendisinde kalmak şartıyla belirli bir kira bedeli karşılığında kullanım hakkını kiralayan işletmeye devrettiği orta vadeli bir finansman yöntemidir.

Uzun vadeli finansman kaynakları genel olarak öz kaynaklar ve uzun vadeli yabancı kaynaklar olarak iki gruba ayrılabilir. Uzun vadeli yabancı kaynaklar vadesi 5 yıldan uzun olan kredileri kapsamaktadır.

Öz sermaye işletmenin kuruluşunda ve faaliyet süresince işletme sahipleri (hissedarlar) tarafından ortaklık amacıyla işletmeye sağlanan sürekli fon kaynaklarını ifade eden uzun vadeli bir finansmandır.

Risk sermayesi, genellikle teknolojiye dayalı bir iş kurma fikrine ve gerekli girişimcilik yeteneğine sahip olan fakat yeterli finansmanı olmayan kişilere fikirlerini gerçeğe dönüştürmek için gerekli finansmanı bulma imkanı yaratan uzun vadeli bir finansman modeli olarak tanımlanmaktadır.

Örgütsel Uyum: Bütçeleme yetki ve sorumlulukların açık bir şekilde tanımlandığı bir örgütsel yapı içerisinde kendisinden beklenen faydayı verecektir. Yetki ve sorumlulukların tanımlandığı bir örgütsel yapıda kişiler başarı veya başarısızlıkları sahiplenebilecektir.

Forfaiting, proje finansmanında kullanılabilecek orta vadeli  finansman kaynaklarından biridir.

Proje finansmanında kullanılabilecek orta vadeli finansman kaynakları Finansal Kiralama (Leasing), Forfaiting, Rotatif Krediler, Orta Vadeli Banka Kredileri, Orta Vadeli Ticari Kredilerdir.

Factoring işleminin aşamaları aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
• Factoring hizmetinden faydalanmak isteyen işletme factoring kuruluşuna başvurarak satış
yapacağı işletmeyle ilgili bilgi ve belgeleri sunar. Factoring kuruluşu, satış yapılacak işletmeyle
ilgili gerekli incelemeleri yapar. Onay vermesi durumunda işletmeye sunacağı hizmetlerin
türünü ve alacağı komisyonu bildirerek sözleşmeyi imzalar.
• İşletme satış yapacağı işletmeden siparişleri alır.
• İşletme her bir siparişi factor’e bildirilerek factor’den onay bekler.
• Factor onay vermesi durumunda işletmeye hangi hizmetleri sunacağını da bildirir.
• İşletme malları alıcıya gönderirken fatura ve suretlerine, alacağın factoring kuruluşuna devir
edildiği ve ödemelerin factoring kuruluşuna yapılması gerektiği hususunda bir not düşer.

• Alacaklı işletme fatura ve sevk evraklarını factor’e gönderir.
• Factoring kuruluşu işletmeye ön ödemede bulunur.
• Malı alan borçlu işletme vade sonunda ödemeyi factoring kuruluşuna yapar. Factoring kuruluşu
da işletmeye alacak tutarının geri kalan kısmını öder.

İşletmelerin yatırım mallarının finansmanı için gereksinim duyduğu fonları ticari bankalardan açık hesap şeklinde elde etmesini sağlayan orta vadeli bir finansman yöntemine Rotatif Krediler adı veriilr. Bu tür krediler işletmelerin kredi değerliliği göz önünde bulundurularak bazen bir güvence karşılığı bazen de güvence aranmaksızın ticari bankalar tarafından kullandırılabilir. Kullandırılacak kredi tutarı için belirli limitler belirlenmektedir.

Mal ve hizmet ihracatından doğan ve uygulamada bir banka garantisinde bulunan senetli veya senetsiz orta vadeli alacakların vadesinden önce forfaiter adı verilen bir kuruluşa veya bankaya satılarak tahsil edilmesini sağlayan finansman yöntemi Forfaiting olarak tanımlanır.  Söz konusu alacak senetsiz bir alacak olabilmekle beraber uygulamada genellikle poliçe ve bono gibi senetli alacaklar forfaiting işlemine tabi olmaktadır. Alacakların bir banka garantisi altında olması forfaiter’ın riskini azaltmaktadır.

Bir forfaiting işleminin aşamaları aşağıdaki şekilde belirtilebilir.
• İhracatçı ve ithalatçı arasında bir sözleşmenin yapılması,
• İhracatçının malı teslim etmesi,
• Mal teslimi karşılığı olarak ithalatçıdan poliçe veya bono alınması. Burada genellikle ithalatçının
ülkesindeki bir bankanın garantisi söz konusudur. Banka garantisi forfaiter’ın riskini
azaltmaktadır.
• İhracatçı işletme ile forfaiter arasında forfaiting sözleşmesinin yapılması,
• Forfaiter’ın faiz ve komisyon giderlerini kestikten sonra geri kalan tutarı ihracatçıya ödemesi.
Burada iskonto oranı olarak uygulanacak faiz oranı ithalatçı ülkenin ülke riskine göre değişim
göstermektedir.
• Senet tutarının forfaiter tarafından tahsil edilmesi.

Türkiye’de finansal kiralamaya konu mallar finansal kiralama şirketlerinin verilerine göre şu şekildedir:

• Tekstil makinaları ve tezgahları,
• Bilgisayar ve yüksek kapasiteli bilgi işlem üniteleri,
• Uçaklar, helikopterler,
• Sanayi kalıpları,
• Tıbbi cihazlar,
• Matbaa makinaları,
• Deniz taşıtları,
• Santraller ve haberleşme araçları,
• Elektronik şans makinaları,
• Otobüsler, otomobiller,
• Tezgahlar, Makinalar,
• Komple fabrikalar,
• İnşaat makinaları, vinçler, her türlü taşıt araçları,
• Komple hastane, otel ve tüm donanımları,
• İhracata yönelik komple üretim bantları.

Risk sermayesi modelinin işleyişinde yer alan sınırlı ortaklar ; emeklilik fonları, bankalar, bireyler, işletmeler, sigorta şirketleridir.

Tahvil anonim şirketlerin ve kamu iktisadi kuruluşlarının ihraç ettikleri uzun vadeli borçlanma senetleridir. Tahvil işletmelerin ve aynı zamanda devletlerin uzun vadeli finansman ihtiyaçlarını karşılamakta kullandıkları en önemli finansman araçlarından biridir.

İşletme açısında ilk bütçe satış bütçesidir. Diğer bir değişle, diğer bütçelerin doğruluğu satış tahminlerinin ve satış bütçesinin doğruluğuna bağlıdır. İşletme son olarak nakit bütçesini hazırlamaktadır. Bütçe türleri;
• Satış bütçesi,
• Üretim bütçesi,
• Direkt ilk madde ve malzeme bütçesi,
• Direkt işçilik bütçesi,

• Genel üretim giderleri bütçesi,
• Faaliyet giderleri bütçesi,
• Yatırım bütçesi ve
• Nakit bütçesidir.