PROJE ANALİZİ VE DEĞERLENDİRME

Fizibilite çalışması yeni bir iş veya proje geliştirme sürecinde belirli varsayımlar ve tahminler dâhilinde girişilecek yatırımın gerçekleşmesi ve sonuçları ile ilgili tespit ve değerlendirmeleri içeren bir süreçtir. Doğru cevap C'dir.

Yeni bir iş veya proje geliştirilmesi sürecinin dört ana aşaması; ekonomik ihtiyacın belirlenmesi ve tanımlanması, proje detaylarının istişare edilmesi, projenin uygulamaya geçirilmesi ve projenin tamamlanarak faaliyetegeçirilmesidir. Proje yönetim kurulunun oluşturulması Projenin uygulamaya geçirilmesi aşamasında gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Pazar çalışmaları nihai olarak potansiyel müşteri veya kullanıcıları belirleme amacına yönelik olmalıdır. Bu amaç doğrultusunda piyasa araştırmaları kapsamında aşağıdaki başlıkların detayları ele alınmalıdır:
• Tüketim eğilimleri
• Geçmişte ve içinde bulunulan dönemdeki arz durumu
• Üretim imkânları ve kısıtları
• İç ve dış pazar durumu
• Rekabet
• Tüketici veya kullanıcı davranışları, amaçları, motivasyonları, yaklaşımları, tercihleri…
• Dağıtım kanalları ve pazarlama politikaları
• Proje ürünü veya hizmetinin pazarlanmasına yönelik idari, teknik ve hukuki kısıtlar

Doğru cevap A'dır.

Teknolojik araştırmalar, proje girdileri, proje işlem ve süreçleri ve proje çıktıları olarak üç ana başlık altında incelenebilir. Doğru cevap D'dir.

Örgütsel araştırmalar aşamasında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalar is şunlardır:
• Ortak girişim yapılabilecek kişi veya kurumların olup olmadığı
• Yeterli bilgi ve beceriye sahip uzman kadronun oluşturulup oluşturulamayacağı
• Örgütsel yapılanmanın ve örgütsel ağın ne şekilde oluşturulacağıdır. Doğru cevap E'dir.

Bir firmanın ekonomik anlamda gelecek vaat etmesi, içinde bulunulan dönemlerde alınacak yatırım kararlarına bağlıdır. Doğru cevap B'dir.

Finansal fizibilite çalışmalarının yapılması için gerekli nedenler şu şekilde sıralanabilir:
• Projeye odaklanılmasına ve alternatif seçeneklerin çerçevesinin belirlenmesine olanak sağlar.
• Çalışma kolu faaliyetlerinin sınırlandırılmasına olanak verir.
• Araştırma süreçleri sonucunda yeni alternatiflerin tanımlanmasına olanak verir.
• Projelere başlanmaması ya da devam edilmemesinin sebeplerinin tanımlanmasına olanak verir.
• Projeyi etkileyebilecek faktörlere değinerek ve bunlar üzerinde çalışılmasını sağlayarak projenin muhtemel başarı oranını arttırır.
• Kara verme sürecine katkı sağlayacak kaliteli ve güvenilir bilgiler sağlar.
• Proje seçme ve yürütme faaliyetlerinin derinlemesine araştırıldığı konusunda belge olma özelliği gösterir.
• Kredi kurumları ve diğer parasal kaynaklardan finansal destek alınmasına yardımcı olur.
• Sermaye tolan masına yardımcı olur.Doğru cevap B'dir.

Yatırım projelerinin başarılı yönetilmesi aşağıdaki aşamaların izlenmesine bağlıdır:

I-Yatırım önermelerinin ortaya konması, tanımlanması

II-Fırsatların değerlendirilmesi

III-Yatırım projelerinin seçimi

IV- Projelerin uygulanması

V-Projelerin kabulünden sonra döngüsel olarak yeniden değerlendirilmeleri

Doğru cevap A'dır.

Projenin uygulamaya geçirilmesi aşamasında
• Bürokratik işlemler için gerekli belgelerin hazırlanması
• Proje yönetim kurulunun oluşturulması
• Oluşturulan iş planının yürürlüğe konması
• Öngörülen sermayenin sağlanması ya da finansman planının devreye konması faaliyetleri gerçekleştirilir. Doğru cevap B'dir.

Ön fizibilite, çalışması proje hakkında ilk değerlendirmelerin yapılabilmesi adına proje zamanlama çizelgesinin en başında yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Firmaya bağlı olarak yatırım projeleri beş farklı nedene dayandırılabilir ve analiz amacıyla projeler aşağıdaki beş guruptan birine dâhil edilebilir. 1. Yeni ürünler veya mevcut ürünlerde genişlemeye gidilmesi 2. Bina veya donanımların yenilenmesi 3. Araştırma ve geliştirme 4. Keşif ve araştırma 5. Diğer

Belirli bir proje konusunda yapılabilirlik sonucuna varılması fizibilite çalışmasına yeni fonksiyonlar kazandırabilir. Fizibilite çalışmasının ek fonksiyonları şöyle sıralanabilir: • Ortak girişimler konusunda ortak alternatifleri arttırıcı ve yapılanmalarda hızlandırıcı etkilere yol açar. • Gerekli izin, lisan ve diğer bürokratik işlemlerde çeşitli kolaylıklar sağlar. • Yatırım konusunda katılımcı sayısının artmasını sağlar.

Neden Fizibilite Çalışmasına İhtiyaç Duyulmaktadır? Yeni bir iş veya projenin belirlenmesi ve tanımlanması oldukça önemlidir. Fizibilite çalışması doğru kararın verilmesine yardımcı olan en önemli araçlardan biridir. Henüz başlangıç aşamasında verilecek yanlış bir karar projenin veya işin başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olur. W. Heath Hoagland ve Lionel Williamson tarafından yapılan bir araştırma iş alanında yapılan yeni girişimlerin başlangıçtan 18 ay sonra sadece %50’sinin piyasada varlıklarını sürdürebildiğini, beşinci yıldan sonra ise bu oranın %20’ye düştüğünü göstermiştir.

Birçok firma her zaman yeni yatırım fikirlerine sahiptir ve fırsat arayışları içindedir. Bu yatırımlar basit düzeyde makine veya donanım yenilemelerinden firma çehresini tamamen değiştirecek ya da tamamen yeni olan, çok büyük yatırım projelerine kadar açılan bir yelpazede yer alabilir. (Eakins:1998, s.239). Firmaya bağlı olarak yatırım projeleri beş farklı nedene dayandırılabilir ve analiz amacıyla projeler aşağıdaki beş guruptan birine dâhil edilebilir. 1. Yeni ürünler veya mevcut ürünlerde genişlemeye gidilmesi 2. Bina veya donanımların yenilenmesi 3. Araştırma ve geliştirme 4. Keşif ve araştırma 5. Diğer Burada, diğer başlığı altındaki son kategori sağlık standartlarına uyum sağlanmasında kullanılan bazı sermaye araçları ya da kirlilik kontrol sistemleri olabilir. Yeni bir ürün için yatırım önerisi pazarlama bölümünden ileri sürülebileceği gibi belli bir donanımın çok daha karmaşık bir modelle değiştirilmesi fikri genellikle firmanın üretim sahasından kaynaklanabilir. Bu durumların hepsinde yatırım taleplerinin kanalize edilebilmesi için etkin yönetim prosedürlerine gereksinim vardır.

Yeni bir iş veya projenin belirlenmesi ve tanımlanması oldukça önemlidir. Fizibilite çalışması doğru kararın verilmesine yardımcı olan en önemli araçlardan biridir. Henüz başlangıç aşamasında verilecek yanlış bir karar projenin veya işin başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olur. W. Heath Hoagland ve Lionel Williamson tarafından yapılan bir araştırma iş alanında yapılan yeni girişimlerin başlangıçtan 18 ay sonra sadece %50’sinin piyasada varlıklarını sürdürebildiğini, beşinci yıldan sonra ise bu oranın %20’ye düştüğünü göstermiştir.Fizibilite çalışmaları ve iş planları, yeni projelerin geliştirilmesinde ve hayata geçirilmesinde kullanılan iki ayrı araçtır. Her iki aracın da ortak öğeleri bulunmaktadır, ancak yine de bu iki araç birbiriyle karıştırılmamalıdır. Fizibilite çalışması (feasibility study) proje önermelerinin yapılabilirliğinin araştırılmasında kullanılan bir araçtır. İş planı (business plan) ise, proje önermelerini fikir aşamasından hayata geçirme aşamasına taşımak için gerekli faaliyetlerin planlandığı bir araçtır. Diğer bir ifadeyle fizibilite çalışması, ilk etapta ortaya çıkan proje fikrinin netleştirilmesi, projenin değerlendirilmesi ve projenin kabul edilmesine karar verilmesinde kullanılırken, işletme/iş planı, fizibilite çalışması sonucunda elde edilen bilgileri kullanarak projenin fikir aşamasından faaliyete geçirilmiş bir işletme ya da iş aşamasına doğru evrimleştirilmesinde kullanılmaktadır.

Ekonomik ve Finansal Araştırmalar Fizibilite çalışmasının ekonomik kısmı genellikle fayda ve maliyet ilişkisine dayanmaktadır. Girişimci, projenin yapılabilirliğine ilişkin olarak sermaye maliyetinin ve ürün veya hizmetlerin maliyetlerinin piyasada oluşacak satış fiyatları ile karşılanıp karşılanmayacağıyla ilgilenmektedir. Örneğin, gümüş, fotoğraf filmlerinin işlenmesinde kullanılan bir kimyasal olan gümüş bromidden elde edilebilir. Ancak elde edilecek gümüş için harcanacak işlem maliyeti o kadar yüksektir ki, bu üretim, “yapılabilir” nitelikte değildir. Benzer şekilde şu anda güneş enerjisinin dönüştürülmesine ilişkin maliyetler bu işlemin yasaklanmasına sebep olacak kadar yüksektir. Bu tip hesaplamalar finansal analiz hesaplamalarına dâhil edilecek hesaplamalardır. Bu aşamada ekonomik ve ticari yapılabilirliğin bir ayrımını yapmak da faydalı olacaktır. Ekonomik yapılabilirlik bir ürün veya hizmetin birim maliyeti şeklinde ortaya konulabilirken ticari yapılabilirlik ürün veya hizmetin yeterli düzeyde satılıp satılmayacağı bilgisini ortaya koymaya çalışmaktadır. Ekonomik araştırmalar içine projelerin mikro katkıları yanı sıra makro katkılarının da dahil edilmesi fizibilite çalışmalarına anlam kazandırabilir. Örneğin, ihraç edilen proje çıktıları döviz girişine neden oldukları için makro düzeyde sosyal ekonomik faydayı arttıracak ve projeye değer katabilecektir. Bu şekilde makro anlamda ek faydalar sağlayan projeler her alanda daha fazla destek görebilecektir

Teknolojik Araştırmalar Teknik analiz kısmı proje girdileri, proje işlem ve süreçleri ve proje çıktıları olarak üç ana başlık altında incelenebilir. Proje girdilerinin analizi: Makineler, donanım, kullanılacak malzeme ve hammaddeler gibi konularda detaylı tanımlamalar, ölçümlemeler ve değerlendirmelere dayanmaktadır. Proje ömrü boyunca doğru çeşit ve kalitedeki girdilerin, doğru zamanda ve doğru maliyetlerle proje için kullanılabilir durumda olması oldukça önemlidir. Potansiyel tedarikçilerle uzun vadeli ve avantajlı sözleşmeler yapılmaya çalışılmalı ve tedarik unsurlarını geliştirecek önlemlere yer verilmelidir. Tedarik unsurlarının geliştirilmesi ve korunmasına ilişkin hususlar tedarik zinciri yönetiminin alanına girmektedir. İşlem ve süreçlerin analizi: Proje girdileri üzerinde katma değer sağlayacak proje üretim ve işlemleri ile süreçleri üzerindeki çalışmalardır. Bu aşamada ele alınacak faaliyetlerde proje girdileri birçok farklı yerde ve aşamada dönüşüm sürecine tabi tutulmaktadır. Çalışmanın bu kısmında projenin nerede ifa (veya inşa) edileceği işlem sırasının veya proje yerleşiminin nasıl olacağı, kalite kontrol ölçülerinin nasıl ayarlanacağı gibi konular ele alınmaktadır. Proje çıktılarının analizi: Bu kısım proje sonucu ortaya konulacak olan ürün veya hizmetlerin nitel ve nicel olarak tanımlanması ve ISO, TSE gibi uygunluk şartlarının sağlanıp sağlanamayacağının irdelenmesiyle ilgilidir.

Fizibilite çalışması yeni bir iş veya proje geliştirme sürecinde belirli varsayımlar ve tahminler dâhilinde girişilecek yatırımın gerçekleşmesi ve sonuçları ile ilgili tespit ve değerlendirmeleri içeren bir süreçtir. Çalışmaya dâhil edilen varsayımlar genellikle kullanılacak teknoloji (binalar, donanım, üretim süreçleri…), finansman (sermaye gereksinimi, hacim, satılan malların maliyeti, ücretler…), pazarlama (fiyatlar, rekabet, pazar koşulları…) ve bunlara benzer unsurları kapsar. Fizibilite çalışması proje hakkında birçok anahtar değişkenin ve projeyi oluşturan parçaların bir araya getirilerek proje geliştirme sürecinde bütünleştirilmiş bir analizin yapıldığı ilk aşama olarak kabul edilebilir. Yapılacak çalışma ilgili proje bütününü oluşturacak parçaların ne şekilde bir uyum ve performans sergileyeceğini göstermelidir. Önerilen iş veya proje kavramının teknik ve ekonomik anlamda yapılabilir olup olmadığı ortaya konulacaktır. Fizibilite çalışmalarına, önerilen iş veya projelere ilişkin anahtar değişkenlerin dâhil edilerek hazırlandığı bir “ön fizibilite” çalışması proje hakkında ilk değerlendirmelerin yapılabilmesi adına proje zamanlama çizelgesinin en başında yer almaktadır. Ön fizibilite çalışması projeye ilişkin bazı senaryoların ortaya konarak bunlara dayanan bir ön değerlendirme yapılmasıdır. Ancak ön fizibilite çalışması, bir takım öngörüleri ve anahtar değişkenleri yansıtma noktasında kullanışlı sayılmakla beraber, fizibilite çalışmasını ikame edecek kapsamda ve nitelikte değildir.

Ödenecek vergi miktarını, izlenecek bürokratik işlemleri, proje için gerekli yasal süreçleri etkiler

Şirket: Ülkemizdeki ticaret hukuku çerçevesinde şirket kavramı bir veya daha çok kişinin bir araya gelerek, emek veya mallarını, müşterek bir gayeye erişmek üzere bir sözleşme ile birleştirmeleri olarak tanımlanmaktadır.