PROFESYONEL YAŞAMDA İMAJ VE İTİBAR YÖNETİMİ

Kişisel itibar kavramı, belli bir zaman dilimi içerisinde kişinin sergilemiş olduğu davranışlar karşısında başkalarının değerlendirmesi ve gözlemleri ile ortaya konan beklentiler ve bu beklentilerle şekillenen atıfarın toplamından oluşmaktadır.

İtibar oluşturmanın 2 nedeni vardır: Güç elde etme arzusu ve kişinin kendini gerçekleştirmek istemesidir.

Özyeterlilik,zaman,insan sermayesi,deneyim ve sosyal beceriler.

Kişisel itibar kuşkusuz olumlu sonuçlar doğurmaktadır. Bu sonuçların belli başlıları olan; özerklik, güç, kariyer, bağlılık, hesap verme sorumluluğu, güven gibi kavramlar sıralanabilir.

Bağlılık: Bağlılık çalışanın örgütle arasında olan, özellikle de duygusal olan bağdan ötürü aidiyet hissinin yüksek olması, onu benimsemesi ve örgütle uyumluhareket edebilmesidir. İtibarlı insanların, ailelerine, çevrelerine, kurumlarına olan bağlılıkları da fazladır. Ama bağımlı değillerdir.

Güven: Güven, iki taraf arasında karşılıklı iş birliği, dayanışma ve bağımlılığa dayanan, tarafarın kendi olumlu beklenti ve inançlarını yansıtan, buna karşın tarafarın beklentilerinin karşılanmaması belirsizliği ve riskini de göze aldıkları psikolojik bir durumdur.

Kişisel itibarı yüksek insanların:
• Bireysel performansı yüksektir.
• Saygınlıkları fazladır.
• İşlerinini başarma ve elde etme arzusu fazladır.
• Olumlu kişilik özellikleri ile ön plandadırlar.
• Deneyimleri ve yaptıkları işte ustalıkları fazladır.
• Etik davranışlar göstermesi, diğer bireylere göre daha olasıdır.
• Değişim, kriz gibi olağan dışı konularla başa çıkmada daha dayanıklı ve dirençlidir.
• Olası riskleri yönetebilir, riskleri fırsata dönüştürebilir.
• Güven telkin ederler.
• Deneyimleri ve diğer insanlarla olan sosyal ilişkileri gelişmiştir.
• Yetkin, kendine güvenen ve sorumluluk sahibi olarak nitelendirilmektedirler.
• Bağlılıkları fazladır ve ait olduğu grupla özdeştirler.

Örgüt yaşamında bireyler, ısrarcılık, yaptırım, üst makamı arkasına alma, koalisyon oluşturma, göze girme, akılcı yoldan ikna gibi politik taktikleri kullanarak başkalarını etkilemeye çalışmaktadır.

Erving Goffman, 1959 yılında yayınlamış olduğu ‘‘The Presentation of Self in
Everyday Life’’( Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu) isimli eserinde, gündelik hayatımızdaki ilişkilerin anlamına ilişkin detaylı bir tanımlama yapmıştır.

Mülakata giren bir adayı düşündüğümüzde, olumlu bir intiba yaratmak amacıyla fiziksel görünümüne önem verebilir, performans değerleme dönemi yaklaştığında değerlemesi yapılacak aday, olduğundan daha fazla çaba göstererek göz önünde olmaya çalışabilir. Kendini sevdirmek için daha samimi ve sıcakkanlı davranışlar sergileyebilir, iyilik yapabilir.

İzlenim yönetimi, destek bulmak amacıyla ortaya konan bir etki mekanizmasıdır, kontrol edilebilir ve bilinçli davranışlardan oluşmaktadır. İzlenim yönetimi hazırlık, araştırma ve değerlendirme aşamalarından oluşan bir süreçtir. Bu süreç içerisinde birey, mevcut durumunu değerlendirir, amacına uygun olarak ele alacağı seçenekleri değerlendirir, mevcut durum ve hedeflediği durum arasında bir karşılaştırma yapar. İzlenim yönetimi, insanlara kendini tanıtma amacıyla ipuçları vermektedir.Bireyin ortaya koyduğu izlenimler, başka izlenimleri doğurmakta ve bu durum bir kısır döngü yaratmaktadır. İzlenim yönetimi, bireysel ilişkilerin temelindedir.

Profesyonel yaşamda itibar, bireylerin uzun yıllar neticesinde elde ettiği, yaşamında sergilediği davranışlardan etkilenen insanların kendisine atfetmiş olduğu değerlerden oluşan bir kavramdır.

Sözlük anlamıyla itibar, saygınlık, imaj ve prestij gibi anlamları ifade etmektedir. İtibar, “saygınlık”, “kredibilite”, “duruş” ve “iyi niyet”, “kimlik”, “imaj” ve “marka” gibi kavramlarla birlikte anılmaktadır.

İtibar oluşturmanın 2 nedeni vardır: Güç elde etme arzusu ve kişinin kendini gerçekleştirmek istemesidir.

Politik davranış: Politik davranış, diğerlerini etkin bir şekilde anlama yeteneği ve kişisel amaçlarını gerçekleştirmek için başkalarını etkileyebilme becerisidir. Politik becerileri yüksek olan bireyler, daha olumlu ve güçlü itibara sahiptirler.

Güven: Güven, iki taraf arasında karşılıklı iş birliği, dayanışma ve bağımlılığa dayanan, tarafların kendi olumlu beklenti ve inançlarını yansıtan, buna karşın tarafların beklentilerinin karşılanmaması belirsizliği ve riskini de göze aldıkları psikolojik bir durumdur. Güven kavramının sorgulanması da en çok belirsizliğin ve karmaşanın olduğu ortamlarda gün yüzüne çıkmaktadır.

Sosyal sermaye: Sosyal sermaye kavramı, örgüt içerisinde sosyal ilişkiler sağlayabilme fırsatıdır. Sosyal sermaye, sosyal ilişkilerin bir değere sahip olduğu ve bu ilişkilerin bireylerde saklı olan bilginin, diğer çalışma arkadaşları ile paylaşılmasını teşvik edeceği fikrine dayandırılmaktadır. Bu konuyla ilgili olarak yapılan değerlendirmelerde üç unsura odaklanılmaktadır. Bunlar: İletişim ağı, sosyal normlar ve güvendir.

Sosyal sermayeyle ilgili olarak yapılan değerlendirmelerde üç unsura odaklanılmaktadır. Bunlar: İletişim ağı, sosyal normlar ve güvendir.

Genel olarak değerlendirmek gerekirse kişisel itibarı yüksek insanların:

• Bireysel performansı yüksektir.

• Saygınlıkları fazladır.

• İşlerinini başarma ve elde etme arzusu fazladır.

• Olumlu kişilik özellikleri ile ön plandadırlar.

• Deneyimleri ve yaptıkları işte ustalıkları fazladır.

• Etik davranışlar göstermesi, diğer bireylere göre daha olasıdır.

• Değişim, kriz gibi olağan dışı konularla başa çıkmada daha dayanıklı ve dirençlidir.

• Olası riskleri yönetebilir, riskleri fırsata dönüştürebilir.

• Güven telkin ederler.

• Deneyimleri ve diğer insanlarla olan sosyal ilişkileri gelişmiştir.

• Yetkin, kendine güvenen ve sorumluluk sahibi olarak nitelendirilmektedirler.

• Bağlılıkları fazladır ve ait olduğu grupla özdeştirler.

Üst makamı arkasına alma taktiğini uygulayan kişi, kendi amacını gerçekleştirmek yönünde yaptığı davranışı üst makamlara onaylatarak ve onların da desteğini alarak bir takım davranışlar sergilemektedir. Örneğin arzu ettiği terfiye ulaşmak isteyen bir çalışan, üst yönetimle irtibat kurarak ve onları arkasına alarak amacına ulaşma şansına sahip olabilir. Bu politik taktiğin temel gerekçesi, daha fazla gücü elinde bulunduran makamın kendisinin yanında olduğunu ortaya koymak ve bu sayede daha güçlü görünme arzusudur.

İzlenim yönetimi ile ilgili ortaya konabilecek davranışlar da şu özellikleri barındırmaktadır:

• İzlenim yönetimi ile ilgili davranışlar potansiyel olarak bireysel performans ve organizasyonlar veya toplum içerisinde yükselebilme ile ilgilidir.

• İzlenim yönetimi, destek bulmak amacıyla ortaya konan bir etki mekanizmasıdır.

• İzlenim yönetimi, kontrol edilebilir ve bilinçli davranışlardan oluşmaktadır.

• İzlenim yönetimi hazırlık, araştırma ve değerlendirme aşamalarından oluşan bir süreçtir. Bu süreç içerisinde birey, mevcut durumunu değerlendirir, amacına uygun olarak ele alacağı seçenekleri değerlendirir, mevcut durum ve hedeflediği durum arasında bir karşılaştırma yapar.

• İzlenim yönetimi, insanlara kendini tanıtma amacıyla ipuçları vermektedir.

• Bireyin ortaya koyduğu izlenimler, başka izlenimleri doğurmakta ve bu durum bir kısır döngü yaratmaktadır.