PROFESYONEL YAŞAMDA İMAJ VE İTİBAR YÖNETİMİ

Alıcının, kendisine gönderilen mesaj veya enformasyona ilişkin olarak ortaya koyduğu tepki, literatürde geri besleme (feedback) olarak adlandırılmaktadır.

Açıklama: Bilgi vermek amacı ile kullanılan anlatım tekniğidir. Bu tür konuşmalarda amaç dinleyiciyi bilgilendirmek, ona bir şeyler öğretmek olduğu için anlaşılır bir dil kullanılır. Açıklayıcı anlatımda konuşmacı duygularına yer vermez, nesnel bir anlatım hâkimdir

Betimleme: Varlıkların dinleyicinin gözünde, zihninde canlanacak şekilde ayırt edici nitelikleriyle resim çizer gibi anlatılmasına betimleyici anlatım (tasvir etme) denir. Betimlemede gözlem esastır.

Etkili bir müzakerecinin;

• Konuyla alakalı ve kısa ifadeler kullanması,
• Emir verir şekilde ve kesin doğruları sunuyormuş gibi değil, “sanırım, isterim, umarım, inanıyorum ki” gibi kelimelerle düşüncelerini belirtmesi,
• Diğerlerinin fikirlerini anlamak için açık sorular sorması,
• Sakin, ciddi, samimi, düzgün bir ses tonuyla sorunları çözmek için yollar araması,

• Duygularını kontrol etmeyi ve yüz ifadelerini yerinde kullanmayı bilmesi,
• Aktif bir dinleyici olarak müzakereyi ne zaman ve nasıl keseceklerini iyi bilmesi gerekir.
• Güvenilir, üzerinde konuşulacak konuda uzman, dinamik ve iyi niyetli olması gerekir. İyi bir müzakereci; mantıklı, akılcı, sabırlı ve konunun sapmaması yönünde inatçı olmalıdır.

Yaratıcılık: Yaratıcılık kavramı yönetimsel anlamda, bilgi, uzağı görebilme, kararverebilme, atılganlık, olay ve fırsatları kavrama yeteneği, risk ve sorumluluk alabilme, inisiyatif kullanma gibi kişisel özellikleri içermektedir.

Metafor; “bir şeyi anlatmak için ona benzetilen başka bir şeyin adını eğreti olarak kullanma, eğretileme” olarak tanımlanmaktadır.

Yönetici astlarına emir verirken şu hususlara dikkat etmelidir:
• Açık ve anlaşılır olmalı, kullanılan kelimeler astlar tarafından biliniyor olmalı ve
yanlış anlamaya, yoruma açık olmamalı,
• Astların bilgi, yetenek ve uzmanlık alanlarına uygun olmalı,
• Hiyerarşik düzene ve ilişkilere uygun bir şekilde; her ast tek bir üstten emir alacak
şekilde düzenlenmeli,
• Emir, astın organizasyon için beklediği çıkarlara aykırı olmamalı,
• “Şu işi yapınız” şekli yerine astı, müşterek bir çabaya davet biçiminde “Haydi, şu işi
yapalım” şeklinde olmalı. Emir vermek yerine, “bunu yapmanızın nedeni şudur”
şeklinde emrin hedeflediği amaç belirtilmeli, astlar cesaretlendirilmeli ve çalışmaya aktif olarak katılımları sağlanmalı,
• Emir, emri veren amirin daha üst bir yöneticisi tarafından gerekirse kontrol edilip
asta kendi amirlerinin üstündeki yöneticiye müracaat hakkı tanınmalıdır

Konuşma ortamını ve dinleyicilerin durumlarını göz önünde bulundurmak başarılı bir konuşmacının özelliklerindendir. Diğer seçenekler başarısız konuşmacı örnekleridir.

Mesajın etkin iletişimi sağlayabilmesi için taşıması gereken bazı özellikleri vardır. Sözlü veya sözsüz mesajların taşıması gereken özellikleri şunlardır:
• Anlaşılır olmalıdır
• Açık olmalıdır
• Doğru zamanda iletilmelidir
• Uygun kanalı izlemelidir
• Kaynak ve alıcı arasında kalmalıdır.

Alıcının, kendisine gönderilen mesaj veya enformasyona ilişkin olarak ortaya koyduğu tepki, literatürde geri besleme (feedback) olarak adlandırılmaktadır.

Dilin, etkili ve güzel bir şekilde kullanılması sanatına Batı kültüründe retorik, Türk-İslam kültüründe ise bela­gat adı verilmiştir. Osmanlı dönemi eğitim kurumlarında belagata önem verilmiş, eğiti­min en alt kademesinden en üst kademesine kadar belagat bir şekilde öğretilmiştir. Belagatin üç bileşeni vardır:

Doğru cevap E’ dir.

Bağlam: Aynı konuşmacının dili duruma göre kullanması sosyal varyasyonun nedenlerinden bir başkasıdır. Her konuşmacı, sürekli olarak farklı dilsel davranış göstermesi gereken durumlarla karşı karşıya gelir. Günlük hayatta yakınlarımızla başka, üst pozisyondaki kişi­lerle başka, eş değer durumdaki iş arkadaşlarımızla başka, sokakta karşı karşıya geldiğimiz insanlarla başka biçimde konuşuruz. Eğitim, deneyim, yaş gibi çeşitli etkenler konuşurlara hangi durumda nasıl konuşulması gerektiği, yani davranış bilgisi konusunda belli bir bilgi birikimi verir ama sanılanın aksine varyantları tamamen ortadan kaldırmaz. “Senli -ben­li” olunan insanlarla, aile, arkadaş, dost çevresinde aradaki yakınlığı ve yakınlığın derece­sini gösterecek; resmî ve yarı resmî ortamlarda ise aradaki mesafeyi öne çıkaracak bir dil tercihi iletişimin başarılı olması için vazgeçilmez durumdadır. Her gün karşılaşılan aynı kişilere söylenebilecek “Ali abi/Ali Bey, Ayşe abla/Ayşe Hanım” gibi hitap biçimleri ön­cekilerde yakınlığa, samimi ortama, yakınlığa işaret ederken ikincisinde mesafeye, resmî bağlama göndermede bulunur. Soruda verilen örnekte de aynı konuşmacının aynı dinleyiciyle farklı durumlarda veya bağlamlarda aynı sözcüğün farklı varyasyonları kullanmayı seçtiğini görüyoruz. Doru cevap C’ dir.

Metafor; “bir şeyi anlatmak için ona benzetilen başka bir şeyin adını eğreti olarak kullanma, eğretileme” olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap B’ dir.

Profesyonel yaşamda sadece emir verme biçimde bir sözel iletişim yoktur. Yönetici­lerin yapmış oldukları etkili konuşmalar, çalışanların sahip oldukları gerçek gücü ortaya çıkarmada önemli bir rol oynamaktadır. Etkili konuşmalar, güçlü bir organizasyon yarat­makta, açıklık, güven, rekabet, büyüme, hızlı değişimlere ayak uydurma yeteneğini köklü bir biçimde artırmaktadır. Zayıf iletişim ise ardı arkası kesilmeyen fırsat kayıplarına ve düşük performansa neden olmaktadır. Doğru cevap C’ dir.

Profesyonel iş yaşamında özellikle astlara yönelik hitaplar son derece önemlidir. Astla­rı harekete geçirici, iş görme arzularını artırıcı bir hitapla emir verilmesi verimliliği arttı­rıcı bir unsurdur. Yönetici astlarına emir verirken şu hususlara dikkat etmelidir:

Doğru cevap D’ dir.

İletişimin bir sanat, beceri ve disiplin olarak görülmesi ve iletişimin bir model çer­çevesinde ilk olarak açıklanması MÖ 5. ve 4. yüzyıllarda Aristo ve Platon’a kadar uzan­maktadır. Klasik dönemlerin düşünürü Aristo, kişilerarası iletişimin, üç temel unsurunun olduğunu ileri sürmüştür. Bunları; “konuşmacı”, “mesaj” ve “dinleyici” olarak açıklamıştır. Modern iletişim teorisi, Aristo’nun klasik modeline başka bazı unsurları da ilave etmiş olmakla birlikte, iletişim modeli, özünde aynı kalmıştır. Doğru cevap A’ dır.

Geri Besleme: Alıcının, kendisine gönderilen mesaj veya enformasyona ilişkin olarak ortaya koyduğu tepki, literatürde geri besleme (feedback) olarak adlandırılmaktadır. Buna göre iletişim sürecinin istenilen yönde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği, kaynağın alıcı üzerindeki istek ve beklentilerinin ne ölçüde sağlandığının belirlenmesinde geri besleme can alıcı bir öneme sahiptir. Kaynak, alıcı tarafından başlatılan geri besleme sürecinden hareketle, gönderdiği mesajın etkisinin ne olduğunu anlayabilir ve daha sonraki mesajını ona göre aynı biçimde göndermeye devam edebilir, iletişim tarzını değiştirebilir ya da tümüyle son­landırabilir. Dinleyicilerden gelen geri beslemeler, konuşmacı için aydınlatıcı olabilmek­tedir. Dinleyicilere, “Açıkça anlatabildim mi?” veya “Kolayca takip edebiliyor musunuz?” gibi genel sorular sorulması yararlı olacaktır. Doğru cevap E’ dir.

Her müzakereye hazırlıklı bi­çimde çıkılması gerekmektedir. Hazırlık aşaması bilgi toplama aşamasıdır diyebiliriz. Hazırlık aşamasında hedeflerimizin netleşmesi gerekmektedir. Hangi noktaya kadar taviz verebileceğimiz bu aşamada belirlenir. Müzakere görüşmelerine geçildiğinde bir iletişim süreci başlamıştır. Diyalog ve iş birliği arayışı başlamıştır. Müzakere sürecinde bazı taktik­ler, stratejiler kullanılabilir. Bu taktikler ve stratejiler müzakere sürecinin gidişatına göre yeniden şekillendirilebilir. Müzakere edildikten sonra elde edilen bilgiler ve sonuçlar kayıt altına alınmalıdır. Müzakerede mümkün olduğunca fazla konuya değinilerek önemli nok­taların aydınlatılması için detaylandırma yapılmalıdır. Son aşamada anlaşmaya varılmışsa genel bir değerlendirme yapılır. Değerlendirme yaptığımızda avantajlı ve dezavantajlı du­rumları ortaya koyma şansımız olacaktır. Böylelikle sonradan gelebilecek eleştirilere karşı da hazırlıklı olma imkânı elde edilecektir. Bir de gözden kaçan hususlar olduysa bunların sonraki süreçteki çözümleri için de hazırlık yapılır. Doğru cevap B’ dir.

Türk müzakerecilerin müzakereden önce ilişki kurmaya önem verdikleri, Amerikalı müzakerecilerin ise karşılıklı anlayışı bir an önce oluşturup müzakereye geçmede sabırsız oldukları görülmektedir. Türkiye’deki müzakerecilerin duygularını gösterdikleri ve duy­gulara önem verdikleri görülmekteyken Amerikalı müzakerecilerin öznel hisleri unsur olarak değerlendirmedikleri anlaşılmaktadır. Çoğu Türk müzakereci tartışmayı çok sever ve pazarlık yapmak adeta ulusal bir hobidir. Başka kültürden müzakereciler sonuca odak­lanırken, Türkler genellikle müzakere sürecinden hoşlanırlar. Sözlü anlaşmalar, geleneksel olarak el sıkışma ile sonuca ulaşır ancak hızla artan modernleşme ve detaylı sözleşme yasalarının gelişmesiyle birlikte yazılı anlaşmalar kural hâline gelmiştir. Doğru cevap C’ dir.

Dilin, etkili ve güzel bir şekilde kullanılması sanatına Batı kültüründe retorik, Türk-İslam kültüründe ise bela­gat adı verilmiştir. Osmanlı dönemi eğitim kurumlarında belagata önem verilmiş, eğiti­min en alt kademesinden en üst kademesine kadar belagat bir şekilde öğretilmiştir. Belagatin üç bileşeni vardır: Meani: Sözün yerinde kullanılmasını, muhatabın hâline uygun düşmesini içeren kı­sımdır. Beyan: Anlamın farklı üsluplarla, çeşitli yollarla ifade edilmesidir. Bedi: Anlamın süslenmesidir.