PROFESYONEL YAŞAMDA İMAJ VE İTİBAR YÖNETİMİ

İletişim bir kişi ya da topluluğun diğer bir kişi ya da topluluk üzerinde belli bir etki yaratmak için bazı bilgi, bulgu ve izlenimlerini aktarması sürecidir. Doğru cevap B'dir.

İletişim sürecinin sağlıklı gerçekleşebilmesi ve tarafların anlatma ve anlamaya dayalı anlam paylaşımı sağlamaları için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Bu noktaları aşağıdaki şekilde ele alabiliriz (Baltaş ve Baltaş, 2002):

• İletişimde başlangıç önemlidir,

• İletişim yalnızca bilgi alışverişi değildir,

• İletişim kişiyle yapılır,

• İletişim bir bütündür.

Kinezik, iletişim sürecinde bireylerin beden hareketlerini ve eylemlerini inceleyen bilim dalıdır. Doğru cevap C'dir.

Sözsüz iletişim genel olarak aşağıdaki unsurlardan oluşmaktadır (Bayram, 2003; Baltaş ve Baltaş, 2003; Knapp ve Hall, 1997):
• Jestler ve mimikler
• Yüz ifadeleri ve baş hareketleri
• Bireylerarası mesafe, bedensel temas ve alan kullanımı
• Yönelme ve duruş
• Giyim ve görünüm
• Konuşmanın sözsüz görünümü

Doğru cevap E'dir.

Dünya genelinde tanınan ve anlaşılan altı yüz ifadesi bulunmaktadır. Bunlar; sevinç, üzüntü, şaşkınlık, korku, tiksinme (iğrenme) ve öfkedir. Doğru cevap E'dir.

İletişim sürecinde kişisel alan sınırları ve bu sınırların nasıl kullanılacağı proksemi (proxemics) bilim dalı tarafından incelenmektedir. Doğru cevap B'dir.

Bireysel korunma içgüdüsünden kaynaklanan bu durum kişisel alanın ihlalinde bireyin çeşitli tepkiler vermesine yol açabilmektedir. Bu nedenle bireylerarası iletişimin düzeyini de tanımlayan dört farklı alan ve mesafe biçimi ortaya çıkmaktadır. Bu alanlar;
• Mahrem alan,
• Kişisel alan,
• Sosyal alan,
• Genel alan olarak isimlendirilmektedir.

Ortak alan bu alanlar arasında değildir. Doğru cevap E'dir.

Mahrem alan, bireyin duygusal ilişkide olduğu bireylerle paylaştığı alandır. Doğru cevap B'dir.

Kişisel alan bireylerin tanıdığı ve yakın ilişkide olduğu kişileri tutmak istediği alandır. Doğru cevap A'dır.

Kabul eden veya dışlayan duruş biçimi bir grubun kişi veya kişilere karşı takındığı tavrı tanımlamaktadır. Doğru cevap D'dir.

Şekil 2.1 incelendiğinde Kanal unsurunun bu modelde bulunmadığı görülecektir. Doğru yanıt C'dir.

Verilen bilgilerin hepsi iletişim sürecinin sağlıklı gerçekleşebilmesi için dikkat edilmesi gereken noktalardandır. Doğru yanıt A'dır.

Sözsüz iletişim ve beden dili ile ilgili bilimsel araştırmaların yapıldığı bilim dalı kinezik (kinesic) olarak adlandırılmakta ve görece yeni bir bilim dalı olarak kabul edilmektedir. Kinezik, iletişim sürecinde bireylerin beden hareketlerini ve eylemlerini incelemektedir. Doğru yanıt C'dir.

Kişisel mekân kullanımı aslında psikolojik bir mekân algısını yansıtmak ve bireyin kendini görülmeyen bir sınırla korumasına dayanmaktadır. Bireysel korunma içgüdüsünden kaynaklanan bu durum kişisel alanın ihlalinde bireyin çeşitli tepkiler vermesine yol açabilmektedir. Bu nedenle
bireylerarası iletişimin düzeyini de tanımlayan dört farklı alan ve mesafe biçimi ortaya çıkmaktadır. Bu alanlar;
• Mahrem alan,
• Kişisel alan,
• Sosyal alan,
• Genel alan olarak isimlendirilmektedir. Doğru yanıt D'dir.

Genel alan birbirini tanımayan insanların halka açık mekânlarda korumaya çalıştıkları alandır. Doğru yanıt B'dir.

Kişisel alan bireylerin tanıdığı ve yakın ilişkide olduğu kişileri tutmak istediği alandır. Doğru yanıt A'dır.

Kabul eden veya dışlayan duruş biçimi bir grubun kişi veya kişilere karşı takındığı tavrı tanımlamaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Sözsüz iletişim ögeleri sözel mesajlara göre ilk izlenimde dört kat daha etkilidir. Hem gündelik ilişkilerimizde hem de iş yaşamında olumlu bir ilk izlenim bırakmak için basit fakat etkili olabilecek unsurlara dikkat etmek iletişim sürecinin etkinliğini artıracaktır. E seçeneği ilgili ünitede belirtilen unsurlardan biri değildir.

Birçok kültürde konuşma esnasında belli bir noktayı vurgulamak için karşıdakinin koluna dokunmak güven ve onaylama anlamına gelmektedir. Örneğin Fransa, Latin Amerika ve Orta Doğu ülkelerinde yaşayanlarda bireylerarası mesafe daha yakındır. Bireylerin birbirine yakın durması hatta fiziksel temas kabul edilebilir bir durumdur. Almanya, İngiltere, Japonya ve Kuzey Amerika gibi bireysel temasın nadiren kullanıldığı ve mesafenin uzak olduğu toplumlarda dokunmak farklı anlamlar içerebilir ve karşınızdaki kişiye rahatsızlık verebilir. Doğru yanıt A'dır.

İletişimde başlangıç önemlidir: İletişim sürecinde taraflar arasındaki etkileşimin
başlangıcı sürecin önemli bir belirleyicisidir. Taraflar birbirleri hakkında olumlu
veya olumsuz olarak bireysel özellikleri ve toplumsal normlar bağlamında bir karara varırlar. Bu kararın oluşumunda beden dilinden konuşma biçimine kadar çeşitli
unsurlar rol oynar.
• İletişim yalnızca bilgi alışverişi değildir: Bireylerarasındaki duygu ve düşüncelerin bilgi verici biçimde aktarılmasında bilginin nasıl verildiği, içeriğin hangi yolla
aktarıldığı önem taşımaktadır. Bu süreçte bir konu veya durum hakkında bilgi sahibi olmak, konu veya durumun içeriğini öğrenmek tarafların birbirini anladığı
sonucuna bizi götürmemelidir. Bir çalışanın önemli bir satış görüşmesinin neden
olumsuz sonuçlandığını patronuna aktarırken çalışanın satışı gerçekleştirmek için
ne yaptığını patronun öğrenmesi mümkündür fakat çalışanın neler yaşadığını ve
görüşmenin neden olumsuz sonuçlandığını anlaması için iletişimdeki sözel ögelerin yanında sözsüz iletişim unsurlarını da birlikte değerlendirmesi gerekmektedir.
• İletişim kişiyle yapılır: İletişim sürecinde tarafların her ikisinin de etkin oluşu
iletişimin gerçekleşmesi açısından önemlidir. Alıcının iletileri almaya hazır olmadığı durumlarda iletişim süreci kesintiye uğramaktadır. İletişim tanımında yer alan
ortak anlam paylaşımı bu noktaya işaret etmektedir. Örneğin işletmenin yeni bir
ürünü piyasaya sunmak için pazarlama ve üretim bölümü yöneticilerinin yaptığı
bir toplantıda pazarlama yöneticisinin o an aklında başka bir sorun varsa anlama
ve anlaşmaya yönelik bir iletişimden söz etmek mümkün değildir.
• İletişim bir bütündür: İletişim süreci içinde yer alan unsurları birbirinden ayrı
değerlendirmek veya bu sürecin bir bölümüne odaklanmak yaptığımız değerlendirmenin hatalı olmasına yol açacaktır. Sözel iletişimin içeriğini veya beden dilini
ayrı değerlendirmek yerine bütüncül bir bakış açısına sahip olmak herhangi bir
durum veya konu hakkında doğru karar vermemize de katkı sağlayacaktır. Kollarını kavuşturmuş bir kişi için iletişime kapalı demek diğer işaretlere dikkat edilmeden yapıldığı için eksik bir değerlendirme olacaktır. Ortamın soğuk olmasından
dolayı üşüyen bir kişi de aynı harekette bulunabilir. İnsan kaynakları bölümünün
personel seçiminde adaylarla yaptığı görüşmelerde adayların oturma biçimleri
farklı şekilde değerlendirilebilir. Bacakların üst üste atılmasını bir gerginlik işareti
olarak değerlendirmenin yanında bu durumu adayın kendine duyduğu güvenden
de kaynaklanabileceği şeklinde yorumlamak da mümkündür.