PORTFÖY YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 11

Sermaye piyasası doğrusu (CML) yalnızca yatırımcıların etkin şekilde çeşitlendirilmiş ve tekil risk içermeyen nihai birleştirilmiş portföylerine uygulanabilmektedir. CAPM’e göre, yatırımcılar CML üzerinde yer alan portföylere sahiptir ve CML etkin portföyler için risk ve getiri arasındaki ilişkiyi göstermektedir. Diğer taraftan, menkul kıymet piyasası doğrusu (SML) ise herhangi bir pay senedi, varlık veya portföye uygulanabilmektedir ve belirli bir pay senedi için risk ve getiri arasındaki ilişkiyi göstermektedir.

AFT’de, menkul kıymet getirisinin sektördeki ve piyasadaki faktörler tarafından oluşturulduğu ve getiri ile risk arasında pozitif ilişkinin varlığı kabul edilir. Bu faktörler GSMH, enflasyon, para arzı, faiz gibi değişkenlerdir. Sermaye piyasalarında iki tür temel risk vardır: Pazarın genel riskini içeren sistematik risk, diğeri ise sistematik olmayan risk

Tek Faktörlü Arbitraj Fiyatlama Modeli Bu modelde varlık getirilerindeki değişikliğin iki kaynağı bulunmaktadır. Temel olanı makroekonomik faktörler diğeri ise şirkete özgü mikroekonomik faktördür. Tek faktörlü AFM’ne göre mevcut makroekonomik şartlarda herhangi bir değişiklik olmadığını dolayısıyla temel faktörün “0” olduğunu farz eder

Yatırım yapılan genel ekonomiye, sektöre ve finansal varlıklara ilişkin her türlü bilginin sistematik
biçimde değerlendirilmesi ve bu doğrultuda çeşitli tahminlerde bulunulması işlemine temel analiz denilmektedir.

GSMH’nın artmış olması ülkede sosyal dengeleri kurmada tek başına yeterli değildir.

Bütçenin açık vermesinin nedenleri olarak, doğru bir planlama yapılamaması, beklenmeyen harcamaların yapılması, harcama disiplininden uzaklaşılması, gelirlerin toplanamaması veya yıl içinde işletmelerin yeterince iş yapamamasından kaynaklanan vergi ödeme problemleri sayılabilir.

Endüstri malları sipariş endeksi, üretimde bulunan işletmelerin durumunu kavramaya yarayan bir
göstergedir. Bu endeksin yükselmesi olumlu olarak yorumlanır. Çünkü endüstri malları genellikle üretim
yapan, çok sayıda çalışanı olan, kapasite kullanımını artırmak isteyen, yeni kurulan veya tevsii
yatırımlarda bulunan işletmelerin ihtiyaçlarını karşılamak için verilir.

Eşzamanlı veya dönüşüm göstergeleri, ekonomideki değişmelerden direkt olarak etkilenen ve aynı
zamanda tepki veren göstergelerdir. Örneğin, endüstriyel üretim miktarındaki artış veya azalış, üretim ve
ticari malların satışındaki değişmeler, dönüşüm göstergeleri olarak sınıflandırılmaktadır.

Endüstri analizinde endüstrinin hangi aşamada olduğu ve satışlardaki büyümesinin nasıl olacağı tespit
edildikten sonra, endüstriler arasında tercih yapılmalıdır. Yatırımlarda önemli unsurlardan birisi de
gelişen sektörleri saptamaktır. Bu analizi yaparken, aşağıdaki ölçütlerin kullanılması gerekir:
• Karlılık oranları,
• Kar dağıtım oranları,
• Üretim ve satış oranları,
• Büyüme oranları,
• Ekonomik dalgalanmalardan etkilenme oranları,
• Sektör ile sendika ilişkileri,

Gelişimi itibariyle, teknik analizin temelinde üç ana ilke bulunmaktadır. Bunlar;
• Piyasa her şeyi iskonto eder,
• Fiyatlar trendler halinde hareket eder,
• Tarih tekerrürden ibarettir

Teknik analizciler, destek ve direnç noktalarını belirlerken çeşitli amaçlar güderler. Bunlar:
i. Alım/satım yerlerini belirlemek,
ii. Alım/satım zamanlamasını gerçekleştirmek,
iii. Yatırımlarının vadesini belirlemek,
iv. Zararı durdurma stratejisini uygulamak veya kar realizasyonu yapmak,
v. Piyasada ayıların mı yoksa boğaların mı hâkim olduğunu belirlemek

Rassal yürüyüş teorisi (random walk theory), fiyat değişikliklerinin rassal olduğunu ve önceden
tahmin edilemeyeceğini öne sürmektedir. Bu teoriye göre, pay senedi fiyat değişimlerinin, geçmiş fiyat
değişimleri ile ilişkisi yoktur. Başka bir ifadeyle, bir pay senedinin fiyatı rastgele bir seyir izlerse, pay
senedinin fiyatının artma veya azalma olasılığı daha önceki fiyat değişmelerinden tamamen bağımsız
demektir. Dolayısıyla, geçmiş fiyat hareketlerine bakarak, gelecekteki fiyatlar tahmin edilemez. Ayrıca,
rekabetçi finansal piyasalarda, menkul kıymet fiyatları, bütün mevcut bilgileri yansıtmaktadır. Piyasaya
yeni bir bilgi geldiğinde fiyatlar değişecektir. Fakat yeni gelen bilginin fiyatlar üzerindeki etkisini tahmin
etmek mümkün değildir. Dolayısıyla, fiyat değişimleri rassal olarak gerçekleşecektir

Zayıf formda etkinlik: Pay senetlerinin cari piyasa fiyatlarının geçmiş fiyat hareketlerine ilişkin tüm
bilgileri yansıttığı durumdur. Eğer, pay senedi piyasası zayıf formda etkin ise, hiçbir yatırımcı, geçmiş
fiyat bilgileri, işlem hacmi ve benzeri bilgileri kullanarak piyasada bir üstünlük sağlayamaz.
Bu piyasalarda yatırımcılar yeni bilgilere eşzamanlı olarak ulaşamamaktadırlar. Ayrıca, kamuya
açıklanmamış bazı bilgiler, firma içerisindekiler tarafından önceden bilinmektedir. Bu kişiler ulaştıkları
özel bilgileri kullanarak piyasa getirisinin üzerinde getiri elde edebilirler.

Ekonomik dalgalanmalardan etkilenme derecesine göre sektörler dört gruba ayrılabilir.

Ekonomik dalgalanmalardan etkilenme derecesine göre sektörler dört gruba ayrılabilir:

Aşırı Duyarlı Sektörler: Madencilik, metal mamulleri sanayi, mekanik sanayi, orman ve işlenmiş orman ürünleri sanayi vb.

Duyarlı Sektörler: Otomotiv sanayi, küçük mekanik sanayi, toprak ve cam mamulleri sanayi vb.
Az Duyarlı Sektörler: Enerji sanayi, giyim sanayi, deri ve deri mamülleri sanayi, kağıt ve kağıt

mamulleri sanayi, petrol ve kömür ürünleri sanayi vb.

Duyarlı Olmayan Sektörler: Gıda sanayi ürünleri, kamu hizmetleri vb.

Gelişimi itibariyle, teknik analizin temelinde üç ana ilke bulunmaktadır.

Dow teorisinin 6 temel ilkesi vardır. Bunlar aşağıda kısaca açıklanmaktadır:

1. Piyasaların Ortalaması Herşeyi İskonto Eder (Hesaba Katar) 

2. Piyasa Trendler Halinde Hareket Eder

3. Ana Trendler Üç Aşamada Oluşur

4. Piyasaların Ortalamaları Birbirini Teyit Etmelidir

5. İşlem Hacmi Trendi Onaylamalıdır

6. Bir Trend Kesin Geri Dönüş Sinyali Alınana Kadar Geçerliliğini Korur

Trendler, zamana bağlı olarak kısa, orta ve uzun vadeli olarak üç dönemde incelenirler.

Arzın fazla olduğu, diğer bir ifadeyle alçalan trendin oluştuğu düşüş eğilimindeki piyasaya da “Ayı Piyasası” denir.

Zayıf formda etkinlik: Pay senetlerinin cari piyasa fiyatlarının geçmiş fiyat hareketlerine ilişkin tüm bilgileri yansıttığı durumdur.