PORTFÖY YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 1

Portföy performansını, portföyün ortalama getirisinin Menkul Kıymet Piyasa Doğrusundan sapma derecesiyle ölçen yöntem "Jensen Ölçütü"dür.

Fama’ya göre yöneticilerin tahmin kabiliyeti ikiye ayrılmaktadır.

Portföy yöneticilerinin yönettiği fonların piyasa zamanlamasını ölçmede iki temel yöntem kullanılmaktadır.

Kukla değişkenli regresyonda portföy performansının sadece pazarın yükselişi ve düşüşüne göre değerlendirilmesi ve her durumda portföyün ayrı bir betaya sahip olması varsayılmaktadır. Buna göre, piyasanın yükselen dönemlerinde (r_m > r_f ) beta katsayısı cinsinden yüksek riskli varlık yatırımları düşük risklilerden daha fazla getiri sağlarken, piyasanın düşüş dönemlerinde (r_m < r_f ) de yüksek riskli varlıklar düşük riskli varlıklara göre daha düşük getiriyle karşılaşacaklardır.

Portföy performanslarının ölçümünde literatürde yaygın olarakkullanıma sahip olan yöntemler Sharpe oranı, M2 performans ölçütü, Treynor Endeksi,Jensen ölçütü, Değerleme oranı, Sortino oranı ve Fama ölçütü olarak sıralanmaktadır.

Portföyün performansını ölçmek yatırım faaliyetlerinin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Yatırımcıları etkilemek ve müşteri olarak devamlılıklarını sağlamak menkul kıymet ya da portföy yöneticisinin performansına bağlıdır.

Piyasa endeksleri yatırım stratejileri için sıklıkla kullanılan karşılaştırma ölçütleridir. ABD’deki sermaye piyasalarında yatırımcının, verilerine kolaylıkla ulaşabildiği standardize edilmiş piyasa endekslerine; pay senetleri için S&P 500, Wilshire 5000 ve Russell 2000 endeksleri, sabit getirili menkul kıymetler için ise Lehman Brothers Government/Corporate/Aggregate, Salomon Brothers Broad Investment Grade, Merrill Lynch Master endeksleri örnek verilebilir. 
 Türkiye için ise örneğin Borsa İstanbul’de işlem gören şirketlerin pay
senetlerinden oluşturulmuş olan bir portföyün performansı, Borsa İstanbul Ulusal 100
Endeksinin aynı dönemdeki getirisi ile karşılaştırılmalıdır. Devlet tahvili ve hazine bonosu gibi risksiz yatırım araçlarından oluşturulan portföylerin getirileri ise Türkiye’de KYD(Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği) 30 Gün Bono Endeksi veya KYD Tüm Bono Endeksi gibi ölçütlerin getirileri ile karşılaştırılmaktadır

Endeksin yatırım stratejisini ve menkul kıymet türlerini dikkate almaksızın kullanılması durumunda, performansa ilişkin yanlış değerlendirmeler yapılabilir. Örneğin, bir fon sadece küçük şirketlerin pay senetlerine yatırım yapıyorsa, büyük pay senetlerini dikkate alan endeks ile yapılacak bir karşılaştırma doğal olarak doğru sonuçlar vermeyecektir. Bu tür bir fon için, varsa, öncelikle küçük şirketlerin pay senetlerine yönelik endeks tercih edilmelidir.

Riski esas alan performans ölçüm yöntemlerinin kullanılması durumunda karşılaşılan sorunlar şunlardır:
• Pay senetlerine ilişkin performans ölçüm yöntemleri Sermaye Varlıklarını Fiyatlandırma Teorisinden türetilmiştir. Dolayısıyla söz konusu teoriye ilişkin varsayımların geçerli olmadığı piyasa koşullarında ona dayalı performans işlemlerinin
sonuçları da tartışmalı hale gelecektir.
• Piyasa portföyü olarak kabul edilen portföyün temsil yeteneğine ilişkin sorunlar
bulunmaktadır.
• Risk ölçütüne ilişkin sorunlar bulunmaktadır. Bazı yazarlara göre beta katsayısı
riskin kesin ölçütü değildir. Piyasa portföyü değiştiğinde beta katsayısının değeri
ve performans sıralamaları da değişecektir.
• Portföy riski zaman içinde aynı kalmamaktadır.
• Aynı risksiz faiz oranından borç alıp vermenin mümkün olmadığı durumlarda performans sıralaması değişebilmektedir.
• Yöneticinin performansı değerlendirilirken gözlem süresinin düşen ve yükselen
piyasa dönemlerini içeren bir periyot olması gerekmektedir.
• Değerleme döneminin çok uzun tutulması durumunda, yöneticinin performansı değerlendirilirken şans ve yeteneğin birbirinden ayrılması gereklidir. Yeteneğin
uzun dönemde portföy performansına olumlu etki yapması beklenirken, şansın
sürekliliği mümkün olmayabilir.
• Sermaye piyasası doğrusuna dayanan çalışmalar yöneticinin sağladığı getiriye nasıl ulaşıldığını gösterememektedir.
• Riskle düzeltilmiş getiri ölçütlerinin kişisel bir kavram olduğu ve kişilerin içinde
bulunduğu koşullara göre farklı sonuçlar doğurduğu ileri sürülmektedir

Sharpe oranı, yatırımcıların yalnızca iki varlığa sahip olduklarını varsaymaktadır. Risksiz varlık ve riskli varlıklardan oluşan portföy, geometrik olarak, risksiz varlıktan analiz edilen riskli portföye uzanan doğrunun eğimini ölçmektedir. Eğim ne kadar dik olursa, performans da o kadar iyi olmaktadır.

M2 performans ölçütü 1997 yılında Franco Modigliani ve Leah Modigliani tarafından  geliştirilmiştir.

Piyasanın getirileri, risksiz faiz oranından yüksek olduğunda yükselen piyasa, piyasanın getirileri risksiz faiz oranından küçük olduğunda ise düşen piyasa durumu söz konusu olmaktadır.

Portföy yöneticilerinin yönettiği fonların piyasa zamanlamasını ölçmede iki temel
yöntem kullanılmaktadır. Bunlar Treynor ve Mazuy (1966) tarafından geliştirilen Kuadratik Regresyon Modeli ile Merton ve Henriksson (1981) tarafından önerilen Kukla Değişkenli Regresyon Modelidir.