PEYZAJ ÇEVRE VE TARIM

Damarlı bitkilerde iletim demetleri ara­sında yer alan ve ikincil büyümeyi sağla­yan bölünür dokuya kambiyum denir.

Kalem aşısı: Odunlaşmış ve 1 yaşında olan sürgünlerden üzerinde birkaç göz bulunan kalem, yeni kesilmiş anaçla kambiyumları denk gelecek şekilde aşıla­nır. Kalem aşısı farklı yollarla yapılabilir;

Budama amaçlarına göre sınıflandırıldığında;

Potasyum bitkide dokuların dayanıklılığını, çi­çek renginin koyuluğunu ve kokusunu, hastalık ve kuraklığa dayanımını arttırıcı etki yapar. Potasyum eksikliğinde yaprak kenarlarında ve uçlarında nok­sanlık belirtileri görülmeye başlar.

Sulama sonucunda toprakta bulunan yabani ot tohumları da çimlenirler. Bu yabani otların uzak­laştırılması gerekmektedir. Süs bitkileri doğal yaba­ni otlara göre daha hassastır. Bu doğal otlar baskın gelerek topraktaki hem suyu hem de besin madde­lerini alırlar. Oluşacak bu rekabetin önlenmesi ge­rekmektedir. Çapalama sonucu toprağın havalan­dırılması yetiştirilen bitkilere fayda sağlamaktadır ve bu sayede yabani otların mekanik olarak temiz­lenmesi de kolay olmaktadır. Çapalama yaparken yetiştirilen bitkilerin köklerinin zarar görmemesine dikkat edilmelidir. Yabani ot mücadelesinde herbi­sit ilaçların kullanılması da mümkündür.

Tohumların çimlendirildikten sonra belli bir süre düşük sıcaklık derecelerinde tutulma işlemine vernalizasyon denir.

Yama göz aşısı kalem değil göz aşısı yöntemlerine bir örnektir. Doğru cevap D'dir.

Bindirme aşıda kalem ile anacın çapları aynı olmalıdır. Anaç ile kalem birbirine tam uyumlu olacak şekilde eğimli olarak kesilir. Eğimli yerler birbirine tam yapışacak şekilde yerleştirilerek aşı bandı ile sarılıp macunlanır. Doğru cevap C'dir.

Daldırma yöntemi ile üretim farklı şekillerde gerçekleştirilir. Bunlar:

• Adi daldırma yöntemi

• Tepe daldırma yöntemi

• Hava daldırma yöntemi

• Uç daldırma yöntemi

• Hendek daldırma yöntemleridir.

Dolaysıyla doğru cevap B'dir.

Sürgünün ucundaki 10 cm’lik kısım toprağa daldırılır ve uç kısmının dışarıda kalacak şekilde toprakla örtülmesiyle yapılır. Doğru cevap B'dir.

Organik gübreler: Ahır gübresi, yeşil gübre, kompost, kan ve kemik unu gibi bazı organik kökenli artıklardır. Doğru cevap A'dır.

Budama amaçlarına göre sınıflandırıldığında;

• Bakım budamaları; bitkinin sağlıklı bir gelişim göstermesi amacıyla yapılan budamalardır

• Şekillendirme budamaları; bireyin iyi bir görünüm kazanması yani peyzaj değerini artırmaya yönelik şekil veya form budamalarıdır. Burada estetiklik ön plandadır.

• Çiçek ve meyve verimine ve kalitesini artırmaya yönelik budamalar şeklinde sınıflandırılır.

Doğru cevap E'dir.

Bitkilerde hastalık ve zararlılarla mücadelede aşağıdaki yöntemler kullanılır. • Mekanik mücadele; hastalık veya zararlının bulunduğu bitki organı kesilir ve uzaklaştırılır. Bu yöntem sayesinde yeni oluşacak enfeksiyonlar azaltılmış veya önlenmiş olur.

• Biyolojik mücadele; uzun bir süreç alan bu yöntemde bitkilere sorun oluşturan böcek, bakteri, mantar vb. canlıların düşmanı olarak bilinen başka canlıların kullanılması ve sorun olan hastalık-zararlı etmenlerinin ortadan kaldırılması ya da kontrol altına alınması işlemidir.

• Kimyasal mücadele; bitkilerde zararlı popülasyonun çok yükseldiği, zararın hızla arttığı ve diğer yöntemlerle önlenemediği durumlarda başvurulan ve kimyasal ilaç kullanılarak yapılan mücadele yöntemidir. 

Doğru cevap A'dır.

İğne yapraklı ağaçların kuru ve kırık dalları her mevsim budanabilirler. Doğru cevap E'dir.

Kış aylarında özellikle yaprağını döken yapraklı ağaçlar budanır. Doğru cevap C'dir.

Generatif üretimde ana bitkinin tohumları çimlendirilerek yeni bireyler oluşturulur. Bu üretim tekniğinde yeni bireyin kalıtsal materyali ana ve baba bireylerden gelmesi nedeniyle ana bitkiden çok farklı özelliklere sahip yeni bireyler oluşabilir. Kısa zamanda çok sayıda bitki elde edilebilen bu üretim tekniği aynı zamanda çok ekonomik bir yöntemdir. Bu teknikte, ana bitkide bulunan hastalıklar yeni bireye geçmez. Bununla birlikte, oluşan yeni fidanların erişkin tam gelişmiş birer birey olmaları çok uzun bir zaman almaktadır. Doğru cevap E’dir.

Çiçek oluşturan tüm bitkiler için geçerli olan tohumla üretim, genel olarak fazla miktarda bitki üretilmek istendiğinde yapılır. Ayrıca sağlıklı aşı yapılabilecek anaçların üretimi için de tohumla üretim yapılmaktadır. Bununla birlikte vejetatif üretim için yeterli anaç bitkinin olmaması, yüksek çimlenme yeteneğine sahip tohum sağlama ve hastalıklardan arınmış bitki yetiştirme gibi durumlarda da tohumla üretimden faydalanılabilmektedir. Tohumla üretim genel olarak tek yıllık otsu bitkilerin üretimi için kullanılır. İlkel damarlı bitkilerden olan eğreltiler, atkuyrukları ve kibritotları ise tohumla değil sporla üremektedirler. Doğru cevap E’dir.

İçsel nedenlerle tohumda ya da bitkinin diğer organlarında gelişme görülmemesine "dormansi" denir. Başka bir ifadeyle, olgunluğa yeni erişmiş tohumların çimlenebilmeleri için genellikle belli bir sürenin geçmesi gerekmekle birlikte,  tohum ne kadar iyi durumda olursa olsun çimlenme gerçekleşmeyebilir. Bu duruma çimlenme durgunluğu (dormansi) adı verilmektedir. Doğru cevap A’dır.

Çelik ile üretim kök çelikleri, gövde çelikleri ve yaprak çelikleri olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Bunlardan kök çelikleri yaz sonu ve sonbahar başında değil, kökün besin maddeleri yönünden zengin olduğu kış ile ilkbahar mevsimleri arasında yapılır. Doğru cevap D’dir.

Bir aşının tutması için anaç ve kalemin akrabalık ilişkileri önemlidir. Yani birbirlerine ne kadar yakın türler olursa aşının tutma oranı o kadar yüksek olur. Anaç seçilirken dikkat edilmesi gereken durumların başında anacın kuvvetli ve genç olması gelmektedir. Yine anacın tohumdan üretilmiş olması da tercih edilen bir durumdur.  Ayrıca anaç kök faaliyetlerine başlarken kalemde de uyuyan birkaç göz olması gerekmektedir. Aşı yapılırken kalem ile anaç bitkinin kambiyumları üst üste gelmelidir. Bu sayede çabuk kaynaşabilirler.  Bunlara ek olarak, aşı yapma zamanı da çok önemlidir ve aşı genel olarak ilkbaharda yapılmaktadır. Doğru cevap D’dir.