PEYZAJ ÇEVRE VE TARIM

Doğru cevap B dir. Ekşi Yonca bitksinin gövdesi Stolon (sürünücü) gövde grubuna aittir.

Doğru cevap C dir. Çuha çiçeği bitkisinin gövdesi Dik otsu gövde grubuna aittir.

Doğru cevap A dır. Boyacı Katırtırnağı bitkisinin gövdesi Kanatlı gövde grubuna aittir.

Doğru cevap B dir. Yer elmasının gövdesi Tuber (Yumru) gövde grubuna aittir.

Bitkiler, aktif olarak yer değiştiremezler, kendi besinlerini kendileri
yapan ototrof canlılardır, kloroplast taşırlar, hücrelerinde hücre zarına ek olarak selülozdan yapılmış hücre çeperi vardır, eşeyli ve eşeysiz olarak çoğalırlar ve büyümeleri sınırsızdır. Doğru cevap D'dir.

Düzenlemelerde çiçek olarak ifade ettiğimiz bitkilerin büyük bir kısmı tek yıllıktır.

Doğru cevap B'dir.

Çok yıllık bitkiler, büyümelerine ve yaşamlarına uzun yıllar devam ederler.
Örneğin; 1000 yıl yaşayabilen Meşe ve Çınar ağaçları vardır. Doğru cevap E'dir

Manzara formlu (Doğal); Bu gruptaki bitkiler değişik formlarda olabilirler. Çevresel etkiler bitkinin formu oluşturur. Böylece doğanın düzenine en uygun form budur. Formal bitkiler insan üzerinde
disiplin yaratırken, manzara formlu bitkiler insan üzerinde rahatlık etkisi yaratır. Doğru cevap E'dir.

Odunlu yapıda çok sayıda sert gövdeye sahip olan ve boyları genellikle 3 metreyi geçmeyen bitkilere çalı denir.

Kapalı tohumlu bitkiler yeryüzündeki en gelişmiş ve en fazla türü bulunan bitki grubu olduklarından peyzaj uygulamalarında da ençok kullanılan bitkilerdir. Doğru cevap B'dir.

İki nod arasında kalan kısma ise internodyum adı verilir. Doğru cevap C'dir

Stolon (Sürünücü) gövde: Rozet tipindeki bir ana bitkiden verilen uzun veya kısa internodyumlu, toprak yüzeyinde yatay olarak gelişen ve nodyumlardan yeni bir bitki meydana getirebilme yeteneği olan sürünücü gövdelerdir. Ekşi Yonca, Çilek, Ayrıkotu gibi bitkiler bunlara örnektir. Doğru cevap B'dir.

Bitkilerde dişi organın yumurtalığında bulunan, döllenmeden sonra oluşan embriyo ve çenek (besi doku-endosperm) ve koruyucu kabuktan oluşan ve çimlenerek yeni bir bitkiyi meydana getirebilen yapıya tohum denir. Doğru cevap A'dır.

Dişi organın ovaryum kısmı taç ve çanak yaprakların üst kısmında olduğu ve çiçeğin tüm kısımlarının tam olarak gelişmediği bitkiler; Lemnaceae (Su mercimekleri), Potamogetonaceae (Susümbülleri), Araceae (Yılanyastıkları), Poaceae (Buğdaygiller), Cyperaceaae (Japon şemsiyeleri), Typhaceae
(Su kamışları), Liliaceae (Zambaklar) Doğru cevap D'dir.

Kambiyum dokusu bitkilerde sürekli bölünerek bitkinin enine kalınlaşmasını sağlayan dokudur. Eğer bir bitkide kam­biyum yok ise o bitki hiçbir zaman odun yapısına kavuşamaz, ömrünün sonuna ka­dar hep otsu olarak kalır.

Genel olarak bitkilerin dış görünüşleri ile ilgili tüm özelliklerine dendrolojik özellikler denir. Pey­zaj uygulamalarında bitkiler dendrolojik özellikle­rine göre ölçü (hacim), biçim, renk ve doku özellik­leri dikkate alınarak 4’e grupta incelenir.

Ağaç, ağaçcık ve çalıları yapraklarını döküp dökmedikle­rine göre de gruplandırılabilir; Kışın yaprağını dö­kenler; kış mevsimi geldiğinde yapraklarını döke­rek kışı yapraksız geçiren ağaçlar bu gruba girerler. Örneğin; akçaağaç, çınar, huş, bazı meşeler, elma, akçaağaçlar. Bir de kış aylarında dahi yapraklı bitki üzerinde yeşil kalan ağaçlar vardır. Bunlar Herdem yeşil kalanlar (Yaprağını dökmeyenler-ya da az döken­ler): Dar yapraklılar: çam, sedir, köknar, Geniş yap­raklılar: palmiye, bazı manolya türleri, Yarı herdem yeşil kalanlar; bu gruptaki bitkiler yapraklarını ya çok geç döker ya da yaprakların birazı dökülürken birazı dökülmez, bazı meşe türleri bu gruba örnek olarak verilebilir.

Manzara formlu (Doğal) bitkiler değişik formlarda olabilirler. Çevresel etkiler bitkinin formu oluşturur. Böylece doğanın düzenine en uygun form budur. Formal bitkiler insan üzerinde disiplin yaratırken, manzara formlu bitkiler insan üzerinde rahatlık etkisi yaratır.

Bu bölümün asıl konusu olan kapalı tohumlu bitkiler, bitkiler dünyasındaki en gelişmiş grubu oluştururlar. Bugün dünyada yaklaşık 300.000 ka­dar kapalı tohumlu bitkinin varlığı bilinmektedir. Bu bitkilerde tohum karpel denilen yapılar ile dört biryandan sarılarak çevrelenir, örtülerek çepeçevre sarılır. Tohum tomurcuklarının ovaryum içinde döllenerek gelişmesiyle oluşan yapıya meyve denir. Kapalı tohumluları açık tohumlulardan ayıran en önemli özellik tohumların her taraftan kapatıla­rak korumaya alınmış olmasıdır. Bugün dünyada en çok kapalı tohumlu bitkilerin üretimi ve tarı­mı yapılmakta olup ekonomik değerlerleri olduk­ça fazladır. Doğal olarak peyzaj uygulamalarında da kullanılan bitkilerin çok büyük bir bölümünü kapalı tohumlu bitkiler oluşturur. Kapalı tohum­lu bitkiler açık tohumlu bitkilere göre oranla daha gelişmiş özelliklere sahiptir. Çünkü vegetatif (kök, gövde, yaprak vb.) kısımları ortam koşullarına daha rahat uyum sağlayabilmektedir. Kapalı tohumlu bitkilerin hem odunsu ve otsu örnekleri vardır. Tek yıllık, iki yıllık ve çok yıllık olabilirler. Ayrıca ba­zıları kışın yaprağını tamamen dökerken bazıları ise yapraklarını az döker.

Rizom gövde: Toprak altında toprak yüzeyi­ne paralel olacak şekilde gelişme gösteren kalın ve kuvvetli bir yapıda olan, belirgin bir nodyum ve internodyum yapısına sahip olan, nodyumlarında örtü pullar taşıyan ve tomurcuk oluşturabilen göv­de tipidir. Rizom gövdeler genellikle ana eksenin belli olmadığı, aşağı yukarı eşit kalınlıktaki dallan­malar gösterir. Rizom gövdeye sahip bitkilere Ayrı­kotu, Kahkaha çiçeği, Süsen, Nilüfer gibi bitkiler verilebilir.