PEYZAJ ÇEVRE VE TARIM - Deneme Sınavı - 20

Daldırma yöntemi ile üretim farklı şekillerde gerçekleştirilir. Bunlar:

• Adi daldırma yöntemi

• Tepe daldırma yöntemi

• Hava daldırma yöntemi

• Uç daldırma yöntemi

• Hendek daldırma yöntemleridir.

Dolaysıyla doğru cevap B'dir.

Sürgünün ucundaki 10 cm’lik kısım toprağa daldırılır ve uç kısmının dışarıda kalacak şekilde toprakla örtülmesiyle yapılır. Doğru cevap B'dir.

Organik gübreler: Ahır gübresi, yeşil gübre, kompost, kan ve kemik unu gibi bazı organik kökenli artıklardır. Doğru cevap A'dır.

Budama amaçlarına göre sınıflandırıldığında;

• Bakım budamaları; bitkinin sağlıklı bir gelişim göstermesi amacıyla yapılan budamalardır

• Şekillendirme budamaları; bireyin iyi bir görünüm kazanması yani peyzaj değerini artırmaya yönelik şekil veya form budamalarıdır. Burada estetiklik ön plandadır.

• Çiçek ve meyve verimine ve kalitesini artırmaya yönelik budamalar şeklinde sınıflandırılır.

Doğru cevap E'dir.

Bitkilerde hastalık ve zararlılarla mücadelede aşağıdaki yöntemler kullanılır. • Mekanik mücadele; hastalık veya zararlının bulunduğu bitki organı kesilir ve uzaklaştırılır. Bu yöntem sayesinde yeni oluşacak enfeksiyonlar azaltılmış veya önlenmiş olur.

• Biyolojik mücadele; uzun bir süreç alan bu yöntemde bitkilere sorun oluşturan böcek, bakteri, mantar vb. canlıların düşmanı olarak bilinen başka canlıların kullanılması ve sorun olan hastalık-zararlı etmenlerinin ortadan kaldırılması ya da kontrol altına alınması işlemidir.

• Kimyasal mücadele; bitkilerde zararlı popülasyonun çok yükseldiği, zararın hızla arttığı ve diğer yöntemlerle önlenemediği durumlarda başvurulan ve kimyasal ilaç kullanılarak yapılan mücadele yöntemidir. 

Doğru cevap A'dır.

İğne yapraklı ağaçların kuru ve kırık dalları her mevsim budanabilirler. Doğru cevap E'dir.

Kış aylarında özellikle yaprağını döken yapraklı ağaçlar budanır. Doğru cevap C'dir.

Generatif üretimde ana bitkinin tohumları çimlendirilerek yeni bireyler oluşturulur. Bu üretim tekniğinde yeni bireyin kalıtsal materyali ana ve baba bireylerden gelmesi nedeniyle ana bitkiden çok farklı özelliklere sahip yeni bireyler oluşabilir. Kısa zamanda çok sayıda bitki elde edilebilen bu üretim tekniği aynı zamanda çok ekonomik bir yöntemdir. Bu teknikte, ana bitkide bulunan hastalıklar yeni bireye geçmez. Bununla birlikte, oluşan yeni fidanların erişkin tam gelişmiş birer birey olmaları çok uzun bir zaman almaktadır. Doğru cevap E’dir.

Çiçek oluşturan tüm bitkiler için geçerli olan tohumla üretim, genel olarak fazla miktarda bitki üretilmek istendiğinde yapılır. Ayrıca sağlıklı aşı yapılabilecek anaçların üretimi için de tohumla üretim yapılmaktadır. Bununla birlikte vejetatif üretim için yeterli anaç bitkinin olmaması, yüksek çimlenme yeteneğine sahip tohum sağlama ve hastalıklardan arınmış bitki yetiştirme gibi durumlarda da tohumla üretimden faydalanılabilmektedir. Tohumla üretim genel olarak tek yıllık otsu bitkilerin üretimi için kullanılır. İlkel damarlı bitkilerden olan eğreltiler, atkuyrukları ve kibritotları ise tohumla değil sporla üremektedirler. Doğru cevap E’dir.

İçsel nedenlerle tohumda ya da bitkinin diğer organlarında gelişme görülmemesine "dormansi" denir. Başka bir ifadeyle, olgunluğa yeni erişmiş tohumların çimlenebilmeleri için genellikle belli bir sürenin geçmesi gerekmekle birlikte,  tohum ne kadar iyi durumda olursa olsun çimlenme gerçekleşmeyebilir. Bu duruma çimlenme durgunluğu (dormansi) adı verilmektedir. Doğru cevap A’dır.

Çelik ile üretim kök çelikleri, gövde çelikleri ve yaprak çelikleri olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Bunlardan kök çelikleri yaz sonu ve sonbahar başında değil, kökün besin maddeleri yönünden zengin olduğu kış ile ilkbahar mevsimleri arasında yapılır. Doğru cevap D’dir.

Bir aşının tutması için anaç ve kalemin akrabalık ilişkileri önemlidir. Yani birbirlerine ne kadar yakın türler olursa aşının tutma oranı o kadar yüksek olur. Anaç seçilirken dikkat edilmesi gereken durumların başında anacın kuvvetli ve genç olması gelmektedir. Yine anacın tohumdan üretilmiş olması da tercih edilen bir durumdur.  Ayrıca anaç kök faaliyetlerine başlarken kalemde de uyuyan birkaç göz olması gerekmektedir. Aşı yapılırken kalem ile anaç bitkinin kambiyumları üst üste gelmelidir. Bu sayede çabuk kaynaşabilirler.  Bunlara ek olarak, aşı yapma zamanı da çok önemlidir ve aşı genel olarak ilkbaharda yapılmaktadır. Doğru cevap D’dir.

T göz aşısı özellikle meyve fidanı üretiminde kullanılır. Hem erken hem de durgun göz aşısı şeklinde uygulanabilen bu teknikte, anaç bitkinin kabuğu T şeklinde kesilirken, kalem ise gözün 1 cm altından başlayarak gözün altından geçilir ve 2-2.5 cm sonra kesik sonlandırılır. Gözün 2 cm üzerinden yatay kesilir ve kalem elde edilir. Kalem anaç bitkide açılan T şeklindeki yarığın içine dikkatlice yerleştirilir ve aşı bandı ile sarılır. Bu teknikte macun sürmeye gerek yoktur. 2-3 hafta içinde aşı tutmuş olur. Doğru cevap C’dir.

Kök yapma ve sürme yeteneği yüksek olan bazı bitkilerde yaygın olarak kullanılan daldırma yöntemi "hendek daldırma yöntemi"dir. Bu yöntemde anaç bitkideki dallarda budama yapıldıktan sonra dallar veya tüm anaç gözlerin altları çizilerek toprakta açılan bir hendeğe yatırılır ve üzeri 10 cm toprakla örtülür. Sürgünler diplerinde meydana gelen köklerle birlikte kesilerek anaçtan ayrılır ve ayrı birer bitki olarak şaşırtılırlar. Doğru cevap E’dir.

Azot bitkide birçok önemli organik bileşiğin yapısında yer alır. Azot noksanlığı, bütün bir yaprağın homojen olarak sararması şeklinde ortaya çıkar. Sürgün büyümesinin yavaşlaması, yaprakların küçülmesi ve yaprak adedinde azalma fosfor noksanlığının; yaprak kenarlarında ve uçlarında noksanlık belirtileri görülmesi ise potasyum eksikliğinin belirtileridir. Doğru cevap A’dır.

İğne yapraklı ağaçların kuru ve kırık dalları her mevsim budanabilirler. Ancak özel form ve şekil budamaları hariç genelde budanmaları tavsiye edilmez. Geniş yapraklı ve yaprağını döken ağaçların budanması kış, ilkbahar ve yaz aylarında olmak üzere 3 dönem de yapılır. Kış aylarında özellikle yaprağını döken yapraklı ağaçlar budanır. İlkbaharda, kışın donma ihtimali olan ağaçlar budanır. Yaz aylarında, ışık ve hava sağlanması yönünden budama yapılır. Uygun olmayan budama zamanı ise yaz sonu ve sonbahar başıdır. Çünkü sonbahar budamasından sonra yeni sürgünler çıkar ve kış ayında donar. Doğru cevap A’dır.

Süs bitkilerinin bakımı için gerekli işlemler “sulama”, “çapalama ve yabani ot temizliği”, “gübreleme”, “solan veya kuruyan kısımların alınması”, “budama” ve “ilaçlama” olarak sıralanabilir. Bu işlemlerden ilaçlama söz konusu olduğunda, hastalık ve zararlılarla mücadelede “mekanik”, “biyolojik” ve “kimyasal” yöntemler kullanılır. Bitkilere sorun oluşturan böcek, bakteri, mantar vb. canlıların düşmanı olarak bilinen başka canlıların kullanılması ve sorun olan hastalık-zararlı etmenlerinin ortadan kaldırılması ya da kontrol altına alınması işlemi olan biyolojik mücadele uzun bir süreç almaktadır. Doğru cevap E’dir.

İçsel nedenlerle tohumda ya da bitkinin diğer organlarında gelişme görülmemesine dormansi denir.

Vejetatif üreme bitki üretiminin temelini oluşturur. Kök, gövde, yaprak, yumru gibi vücut organlarını kullanarak farklı yöntemlerle bitkilerin üretimi sağlanır.

Üretilmek istenilen bitkiden alınan ve üzerinde uyur gözler bulunan kısma kalem veya göz denir.