PERFORMANS VE KARİYER YÖNETİMİ

Kariyer planlamasının bireysel düzeyde önemli kılan nedenlerin başında; çalışanların yaptıkları işi severek ve isteyerek yapmalarının sağlanması anlamına gelen motive edilmeleri, çalışanların yeteneklerine göre değerlendirilmesi, çalışanların iş tatminlerinin artırılması ve çalışanların kendi özelliklerini tanımalarına imkan vermesi sayılabilir

Kariyer gelişimi, sahip olunan bilgi, beceri ve yeteneklere bağlıdır. İnsanın sahip olduğu bilgi, beceri ve yetenekleri başarılı bir şekilde kullanması iyi bir planlama ile mümkündür. Bireysel kariyer planlamasının; en temel amaçlarından biri, bireylerin sahip oldukları bilgi birikimi ile geleceklerini kontrol edebilme yeteneklerinin geliştirilmesidir. Bu süreçte birey, kendi yeteneklerini, bilgi düzeyini, ilgi alanlarını ve amaçlarını değerlendirir. Ayrıca karşısına çıkan fırsatları ve alternatifleri nasıl değerlendirebileceğini ve nasıl etkili kararlar alabileceğini öğrenir. Bütün bu öğretiler Bireysel Kariyer Planlamasını oluşturur. Doğru cevap A'dır.

Kariyer Planlamasının amaçlarını 2 ana başlık altında toplayabiliriz. Bunlar;

1. Genel amaçlar: Örgütün yönetsel yükselme ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamak, herhangi bir düzeyde sorumluluk alma kabiliyetine sahip olanları hazırlayacak bir sri eğitim ve deneyim olanları hazırlayacak bir seri eğitim ve deneyim konusunda çalışanlara verilen sözü yerine getirmek ve çalışanları cesaretlendirip onlara rehberlik etmek olarak sıralanabilir.

2. Özel amaçlar: Çalışanların mevcut ve potansiyel işleri için gerekli olan beceri ve nitelikleri tanımalarına yardımcı olmak, kişisel arzular ile örgütsel amaçlarına bütünleştirmek, çalışanlar için tüm yönlerde yeni kariyer yolları ve planları geliştirmek, kariyerinde durgunluk dönemine giren çalışanları yeniden canlandırmak, çalışanlara kendilerini ve kariyerlerini geliştirme olanağı vermek ve hem örgüt hem de çalışanlar için yarar sağlamak sayılabilir. Doğru cevap E'dir.

İnsan kaynakları planlaması; işletmenin insan kaynağı ihtiyacının tahmin edilerek insan kaynağı arz ve talebin belirlenmesi faaliyetidir. İnsan kaynakları planlamasının çıktıları, personel faaliyetleri planlarının girdisi olur. Böylece, insan kaynakları planlaması, net insan kaynağı ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olur. Personel faaliyet planları ise, bireysel amaçlarla örgütsel kariyer faaliyetlerinin bütünleştirilmesini sağlar. Doğru cevap B'dir.

Kariyer planlamada, örgütsel kariyer planlama süreci;

1. Kurumsal değerlendirme 

2. Pozisyonu tanımlama

3. Personeli belirleme

4. Kariyer danışmanlığı ve kariyer hedeflerini belirleme

5. Pozisyonla bireyin özelliklerinin karşılaştırılması

6. Performans değerlendirme, sonuçlarının kullanımı

7. Kariyere yönelik eğitimler

8. Kariyer stratejilerinin geliştirilmesi olmak üzere 8 aşamada gerçekleştirilebilir. Doğru cevap B'dir.

Performans ve kariyer planlamasında organizasyon yapısı olarak klasik yönetim yaklaşımının benimsediği işleyişte işletmelerde; biçimsel bir örgüt yapısı, katı bir hiyerarşik yapı, kesin sınırları belli olan yetki ve sorumluluklar, üst kademeden alınan kararlar ve genellikle yukarıdan aşağıya doğru işleyen bir haberleşme sistemi bulunmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Kariyer modeli, bireylerin çalışma hayatları boyunca iş ve kariyerleriyle ilgili davranışlarını ifade eden bir kavramdır. İnsanlar farklı bilgi, beceri, ilgi ve beklentilere sahip oldukları için, çalışma hayatlarında da iş ve kariyerleriyle ilgili farklı davranışlar sergilerler. Diğer bir ifadeyle, kariyer modelleri de farklı olur. Genellikle 4 temel kariyer modelinden söz edilir. Bunlar;

1. Durgun durum ( sabit ) kariyer

2. Doğrusal kariyer

3. Spiral kariyer

4. Geçici kariyerdir. Doğru cevap D'dir.

İşletmelerde kariyer planlaması amacıyla geliştirilen ve kullanılan pek çok teknik söz konusudur. Bu tekniklerin amacı; işletmede çalışan insanların bireysel kariyer planlamalarına yardımcı olmaktır. Örgütsel kariyer planlamasında kullanılan tekniklerin başlıcaları şunlardır:

Grup çalışmaları ( workshop ), kendini geliştirme metaryalleri, psikolojik değerlendirme teknikleri, performans ölçümleri ve biçimsel eğitimdir. 

Doğru cevap E'dir.

Sınırsız kariyer; bireylerin kariyerlerini tek bir işletmeyle sınırlaması, daha geniş bir bakış açısıyla kariyer hedeflerini oluşturmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Günümüzde işletmeler, değişik nitelik ve uzmanlığa sahip kişilerden oluşan ekipleri yürüttüğü proje tipi çalışmalara geniş ölçüde yer vermektedirler. Proje kapsamında, ekip üyeleri değişik görevleri yerine getirmektedirler. İşletmede çalışan biri proje temelinde, işletmenin resmi yapısındaki hiyerarşiden farklı bir konumda sorumluluk alabilir ve bu durum her projede değişebilir. Bu duruma kariyer yönetiminde esnek kariyer adı verilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Portföy kariyerde;

1. Çalışan, örgütsel hiyerarşide yükseltilmek için işe alınmak yerine belli bir görev için sözleşmeli olarak işe alınır.

2. Eğitim ve geliştirme bireyin sorumluluğunda kabul edilir.

3. Kısa vadeli performans sonuçları üzerinde odaklanılır.

4. Yedekleme ve kariyer geliştirme daha çok çekirdek personel için düşünülür.

Doğru cevap B'dir.

Kariyerini düşünmek ve planlamak öncelikle çalışanın kendi sorumluluğunda olmakla beraber, işletme nitelikli çalışanının kendi bünyesinde kalmasını istiyorsa, örgütsel kariyer planlaması yapmalı ve çalışanın bireysel kariyer planlamasıyla bu çalışmayı bütünleştirebilmelidir.

Kariyer gelişimi sahip olunan bilgi, beceri ve yeteneklere bağlıdır. İnsanın sahip olduğu bilgi, beceri ve yetenekleri başarılı bir şekilde kullanması iyi bir planlama ile mümkündür. Ekonomik ve teknolojik koşulların hızla değiştiği dinamik bir çevrede yaşadığı için insan geleceğini ve kariyerini planlamak zorundadır.

Kariyer planlamasını bireysel düzeyde önemli kılan nedenlerin başında; çalışanların yaptıkları işi severek ve isteyerek yapmalarının sağlanması anlamına gelen motive edilmeleri, çalışanların yeteneklerine göre değerlendirilmesi, çalışanların iş tatminlerinin artırılması ve çalışanların kendi özelliklerini tanımalarına imkan vermesi sayılabilir.

Kariyer planlamasınının genel amaçları örgütün yönetsel yükselme ihtiyaçlarının
karşılanmasını sağlamak, herhangi bir düzeyde sorumluluk alma kabiliyetine
sahip olanları hazırlayacak bir seri eğitim ve deneyim konusunda çalışanlara
verilen sözü yerine getirmek ve çalışanları cesaretlendirip onlara rehberlik etmek
olarak sıralanabilir.

Kariyer Planlamasının İşletmeye Sağladığı Yararlar
• Bütün kademelerde çalışanların örgütün amaçlarına uyumlaştırılmasına
katkı sağlar.
• İstenilen nitelikteki personel yapısını oluşturur.
• Çalışanlarla işletme arasında pozitif duygusal bağ oluşturarak örgüte sadakati
artırır.
• Uluslararası işletmelerde istihdamı kolaylaştırarak, atamalarda hızlı davranma
imkanı verir.
• Personel devir hızını azaltır.
• Ücret politikalarının daha sağlıklı olmasına yardımcı olur.
• Terfi, nakil, işten çıkarma ihtiyaçlarının giderilmesinde önemli rol oynar.

Kurumsal Değerlendirme; Örgütsel kariyer planlaması sürecinin ilk aşaması
kurumsal değerlendirme yapma aşamasıdır. Bu aşamada işletmenin sahip olduğu
insan kaynakları genel olarak gözden geçirilir ve bu insan kaynaklarının bilgi,
beceri, yetenek, ilgi ve arzularının analizi yapılır. İşletmedeki insan kaynaklarının güçlü ve zayıf yönleri, istek ve arzuları hem kendileri hem de işletme tarafından ortaya konulmaya çalışılır.

Klasik yönetim yaklaşımını benimseyen işletmelerde; biçimsel bir örgüt yapısı, katı bir hiyerarşik yapı, kesin sınırları belli olan yetki ve sorumluluklar, üst kademede alınan kararlar ve genellikle yukarıdan aşağıya doğru işleyen bir haberleşme sistemi bulunmaktadır. Böyle bir örgüt yapısı içerisinde insan kaynakları planlaması ve buna bağlı olarak gelişen kariyer planlaması da yapıya uygundur. Bu ortamda çalışanlara kariyerlerini planlama insiyatifi verilmez. Gelişen koşullar dikkate alınmaz ve kariyer planlamasında geçmiş uygulamalar ile iş süreçlerindeki değişimler esas alınır.

İşletmelerde kariyer modelleri de farklı olabilir. Genellikle dört temel kariyer modelinden söz edilir. Bunlar; Durgun durum (sabit) kariyer, doğrusal kariyer, spiral kariyer ve geçici kariyer modelidir. 
Durgun durum (sabit) kariyer modeli; Kariyer seçiminin bir defa yapıldığını ifade eden durgun durum modeli, bir mesleğe ömür boyu bağlı kalmayı ifade eder. Diğer bir ifadeyle, durgun durum (sabit) kariyer modelinde kariyer seçimi, hayat boyu sürecek bir mesleğin bir kere kalıcı olarak seçilmesidir. İş hayatı boyunca bireyin kariyerinde çok az değişiklik olur. Bu kariyer modelinde güvenlik ve yeterlilik temel esastır

Kariyer planlamasında yararlanılan başlıca tekniklerden biri olan grup çalışmalarıyla, kariyer planları değerlendirilir. Çalışma gruplarında (Workshop) bireyler ilgi, yetenek ve olanaklarını değerlendirmeleri için teşvik edilirler. Bu tür çalışma grupları, bireyin kariyerinin farkına varmasını sağlar. Çalışma grupları farklı amaçlarla ve farklı düzeylerdeki çalışanların katılımı ile oluşturulur.  Alt kademe çalışanlarından oluşan gruplarda ise, bireyin kariyer yaşamında karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri görüşülür.