PERAKENDECİLİKTE ÜRÜN YÖNETİMİ

Perakendecilerin müşterilerine iyi hizmet verebilmeleri, talep edilen ürün ve hizmetleri sunmaları için, ihtiyaç olan ve tedarik edilmesi gereken ürünlerin, etkin ve hızlı bir şekilde kapasiteye uygun olarak temin edilmeleri ve etkin olarak müşteriye sunulmalarına yönelik olarak gerçekleştirilen faaliyetlerin yönetilmesine, perakende tedarik yönetimi denir. Doğru Cevap E'dir.

Tedarikle ilgili olarak değerlendirilmesi gereken temel unsurlar aşağıdaki gibi sıralandırılabilir ;

- Teslim sıklığı,

- Sipariş döngü süresi,

- Teslimde doğruluk ve güven,

- Sipariş karşılama doğruluğu,

- Dokümantasyon doğruluğu,

- Dokümantasyonun örgütsel gereksinimlere uygunluğu,

- Tedarikte süreklilik ve etkinlik,

- Tedarik ile ilgili problemlerdeki şikayet çözümlemesi ve danışma imkanı,

- Satış, teknik ve hizmetteki kalite.

Doğru Cevap B'dir.

Tedarik zinciri yönetiminin amacı ürünlerin doğru miktarda, doğru zamanda, doğru yerde bulunması ve toplam zincir maliyetinin düşürülmesi, beklenen müşteri hizmet düzeyinin karşılanması için hammadde tedarikçileri, yan sanayiciler, üretim tesisleri, depolar, satış noktalarının etkili entegrasyonudur.

Bu amaca ulaşmak için izlenecek yollar kısaca;

- Lojistik maliyetlerini düşürmek,

- Tedarik zincirinin toplam cirosunu arttırmak,

- Tedarik zincirini oluşturan firmalar arasında güveni ve bağlılığı sağlamak,

- Tedarik zinciri optimizasyonunu sağlamak,

- Zincir içinde entegrasyonu ve koordinasyonu artırmak,

- Tahmin, planlama, üretim ve tedarik süreçlerinin senkronizasyonunu sağlamak,

- İzlenebilirliği gerçekleştirmek,

- Süreç ve veri standardizasyonunu sağlamak,

- Otomasyon düzeyini yükseltmek,

- Katma değer yaratmayan işlemleri azaltmak ve bütün bunları yaparken "müşteri hizmet

düzeyinin" hedeflenen düzeyde kalmasını sağlamaktır.

Doğru Cevap E'dir.

Güncelleştirilmiş tekrar alım” durumunda ise, perakendeci ürün veya hizmet özellikleri, detayları, fiyatları değiştirmek ister ya da piyasa koşulları tedarikçiyi buna yönlendirir. Süreç mevcut tedarikçi tarafından olumlu yönetilemediği takdirde, tedarikçi değiştirilmek de istenebilir. Özetle firma, benzer ürün veya hizmeti küçük ya da büyük (miktar, fiyat, özellikler bakımından) değişiklikler ile tekrar satın alır. Bir perakendecinin yıllardır satın aldığı ürünleri, fiyat ile ilgili anlaşmazlıklar sebebi ile başka bir tedarikçiden satın almaya başlaması, “güncelleştirilmiş tekrar alıma” örnektir. Doğru cevap A'dır.

Görev Yönelimli İletişim: Burada yüksek derecede görev odaklı bir iletişim söz konusudur ve bu iletişim belli bir sebebe veya işin, sorunun çözülmesine yönelik olarak gerçekleşir. Bu tarz tedarikçi

iletişiminde etkinlik en önemli konudur. Fiyat, zaman ve çaba açısından mümkün olan en etkin iletişim

için çaba sarf edilmektedir. Örneğin, rutin siparişlerin tekrarlanması (sipariş alma veya verme), fatura ve irsaliye gönderilmesi görev yönlü iletişim tarzına girmektedir. Bunlar mekanik tarzda gelişen yazışmalar veya görüşmeler (telefon/ yüz yüze/ çevrimiçi- online) veya dönemsel ürün tanıtımları, mağaza veya alışveriş merkezlerinde stand kurma gibi görevlerin gerçekleştirilmesi için yapılan iletişimlerdir. Örneğin bir sipariş mektubu görev yönlü bir iletişim gerektirir (Bkz. Şekil 5.2).

Etkileşimli İletişim: Buradaki etkileşim sürecinde bir kişiselleştirme ve sosyalleşme ile karşılıklı bir

etkileşim sağlanmaktadır. Tedarikçinin yeni bir ürün tanıtımı veya beklenmedik şekilde siparişlerin yanlış gelmesi gibi durumlarda etkileşimli iletişim gerçekleştirilmektedir. Özellikle defolu ürünler, iade mallar, müşteri şikayetleri, yeni sezon siparişler gibi konularda gerçekleşen iletişim tarzıdır.

Bireysel İletişim: Bu tarz iletişim ise kurumsallıktan öte bireysel olarak kimi zaman çıkarların ön plana geçtiği ve karşı tarafla empati kurulması yerine daha bencilce hatta faydacı hareketlerin gerçekleştiği durumlar söz konusu olabilmektedir. Satış promosyonundan raf düzenleyenin edineceği avantajlar veya satışların artması durumunda temin edilebilecek faydalar gibi konuların ortaya konduğu iletişimdir. Bu tarz iletişim kimi zaman ticari hiçbir sonuç sağlamamakla birlikte, yakınlık samimiyet

geliştirme gibi durumlara vesile olur. Bu tür iletişime fazladan satış promosyonu isteme ya da iade

malların süresi geçtiği halde hatır için geri alma gibi konular için gerçekleşen müzakereler örnek

gösterilebilir.

Doğru Cevap C'dir.

Kalite yönetim düzeyi: Tedarikçi firmanın kontrol prosedürlerini düzgün işletmesi ürünleri sağlam ve doğru bir şekilde ve doğru bir zamanda ulaştırıp teslim etmesi çok önemlidir. Bunun aksi ciddi bir mali kayıp veya müşteri kaybına yol açabilir. Doğru Cevap D'dir.

Tedarikçi seçimi üç aşamalı bir süreçtir. Bu süreç perakendecinin ihtiyaçlarını saptayıp, tedarik ve ürün spesifikasyonlarının belirlemesi ile başlar, tedarikçi firma seçilir ve sözleşme yönetimi aşaması ile son bulur. Doğru Cevap B'dir.

Tedarikçi seçimi gündeme geldiğinde önce şu sorular sorulmalıdır:

- Tedarikçilerle ilişkiler nasıl düzenlenecektir?

- Tedarikçi nasıl değerlendirilecektir?

- Tedarikçi seçim kriterleri nelerdir ve ne oranda olması beklenmelidir?

- Tedarikçi performans değerlendirme kriterleri neler olmalıdır?

- Tedarikçi kalite, maliyet, esneklik ve hız olarak istenilen seviyeye nasıl gelebilir?

- Hangi alanlarda işbirliği yapılması düşünülüyor?

- Hangi sürelerle işbirliği yapılması düşünülüyor?

- Tedarikçi motivasyonunu artırmak için neler yapılabilir?

Doğru Cevap D'dir.

Firmaların tek tedarikçi ile çalışmaları farklı gerekçelerle olabilir;

• Yüksek hacim sayesinde maliyet düşürme,

 • Kalite gerekçeleri, • Alıcının tedarikçi üzerinde daha kuvvetli hale gelmesi,

• Satın alma sipariş maliyetlerinin azalması,

• Tam zamanında kullanma zorunluluğu,

 • Ulaştırma maliyetlerinin azaltılması,

* Özel üretim gerekmesi ve

 • Envanter azaltılması ihtiyacı

Doğru Cevap B'dir.

Ar-Ge faaliyetlerinde bulunan üreticiler, fason üretim yapan üreticiler ve ham madde üretimi yapan
üreticileri bulunmaktadır. Bu basamakta ayrıca e-eczaneleri ve zincir eczaneleri içeren ikincil pazar da
bulunmaktadır. Dağıtım basamağı ise ilaç depolarının ulusal ve bölgesel merkezlerindeki faaliyetleri
içerir. Perakende basamağı ise ülkeden ülkeye farklılık gösterebilmektedir. Hastaneler, serbest eczaneler,
eczane zincirleri, büyük market zincirleri hatta bazı ülkelerde doktorlar perakende ağının elemanları
olarak görev yaparlar. Türkiye’de ilâç sektöründe perakende satışlar çoğunlukla eczaneler tarafından
yerine getirilmektedir. Eczanelerin yanı sıra kimi ülkelerde ilâç satışları büyük perakende mağazalarda da
yapılabilmektedir. İngiltere, Almanya, Kanada, ABD ilâç satışının eczane niteliğinde olmayan büyük
perakende mağazalarda yapılabildiği ülkelere örnek verilebilir: doğru Cevap A'dır.

Tedarikle ilgili olarak değerlendirilmesi gereken temel unsurlar şunlardır: 

Teslim sıklığı; Sipariş döngü süresi; Teslimde doğruluk ve güven; Sipariş karşılama doğruluğu; Dokümantasyon doğruluğu; Dokümantasyonun örgütsel gereksinimlere uygunluğu; Tedarikte süreklilik ve etkinlik; Tedarik ile ilgili problemlerdeki şikayet çözümlemesi ve danışma imkanı; Satış, teknik ve hizmetteki kalite.

Tedarik zinciri yönetiminin amacı ürünlerin doğru miktarda, doğru zamanda, doğru yerde bulunması ve toplam zincir maliyetinin düşürülmesi, beklenen müşteri hizmet düzeyinin karşılanması için hammadde tedarikçileri, yan sanayiciler, üretim tesisleri, depolar, satış noktalarının etkili entegrasyonudur.

Firmanın yetenekleri çerçevesinde yarı mamul ürünleri (kumaş, iplik gibi) imalat hizmetleriyle bütünleştirerek sunma faaliyetine  kurum içi geliştirme  denir.

Konsorsiyum alımlar, iş ortakları veya grup alımları şeklinde güç birleştirilerek yapılan tedariklerdir.

Perakendecilikte ürünler doğrudan tekrar alım, güncelleştirilmiş (modifiyeli) tekrar alım veya yeni alım şeklinde  tedarik edilirler. Doğrudan tekrar alımlarda, ürünü satın alacak perakendeci rutin olarak, herhangi bir değişiklik yapmak ve talep etmeksizin ürün veya hizmeti tekrar sipariş eder.

Yüksek derecede görev odaklı bir iletişimin söz konusu olduğu ve bu iletişimin belli bir sebebe veya işin, sorunun çözülmesine yönelik olarak gerçekleştiği tedarikçi iletişim tarzına görev yönelimli iletişim denir. Bu tarz tedarikçi iletişiminde etkinlik en önemli konudur. Fiyat, zaman ve çaba açısından mümkün olan en etkin iletişim için çaba sarf edilmektedir. Örneğin, rutin siparişlerin tekrarlanması (sipariş alma veya verme), fatura ve irsaliye gönderilmesi görev yönlü iletişim tarzına girmektedir

Fazladan satış promosyonu isteme ya da iade malların süresi geçtiği halde hatır için geri alma gibi konular için gerçekleşen müzakereler bireysel iletişime örnek olarak gösterilebilir.

Tedarikçi seçimi üç aşamalı bir süreçtir. Bu süreç perakendecinin ihtiyaçlarını saptayıp, tedarik ve ürün spesifikasyonlarının belirlemesi ile başlar, tedarikçi firma seçilir ve sözleşme yönetimi aşaması ile son bulur.

Tedarikçi seçimi çok sayıda faktörden etkilenir. Performans/fiyat oranı, kalite, güvenilirlik, zamanında teslim ya da servis bunların başta gelenleridir. Bu faktörlerin her birinin alıcı firmanın iş öncelikleri ve stratejileri açısından farklı önem dereceleri vardır.

Güvenilirlik; Kalite yönetim düzeyi ve Açık iletişim, tedarikçi seçiminde dikkat edilmesi gereken başlıca kriterler arasında yer alır.