PERAKENDE YÖNETİMİ

Perakende ortamına ait her türlü güvenliğin planlı bir şekilde yönetilmesi iyi mağazacılık açısından şarttır. Ürün güvenliği açısından uzun dönemde sağlanacak temel alanlar şunlardır;

. Ürün tasarımında özen göstermek

. Ambalaj tasarımında ve etiketlemede özen göstermek

. Ürün iadeleri ve değiştirmelerini sisteme oturtmak

. Stok denetimini sisteme oturtmak.

Doğru cevap A'dır.

Mağaza Güvenlik Yönetimi sürecinde 5 temel adım bulunmaktadır. Planlama; kısa ya da uzun vadede güvenlik kapsamında yapılacak stratejiler, taktikler ve eylemlerin öngörülmesiyle ilgilidir. Doğru cevap B'dir.

Perakende ortamlarında sigorta şirketleri mağazalarını sigortalatmak isteyen müşterilerinden bir takım taleplerde bulunmaktadır. Bunu yerine getirmeyenler ise sigorta yapmamaktadır. Sigorta işletmelerinin taleplerini 8 başlıkta toplayabiliriz:

1. Mağazalarda kaygan zemin malzemesi kullanılmaması

2. Yeni sabitlenen lastik kaplı yer döşemeleri kullanılması

3. Riskli olmayan mağaza tasarımları ve dekorasyonları kullanılması

4. Asansör ve yürüyen merdiven bakımlarının sürekli yapılıyor olması

5. Yangına dayanıklı malzemelerin kullanılması

6. Tehlike yaratan ürünlerin korumalı bölümlerde satışa sunulması

7. Çalışanların eğitilmesi

8. Mağaza bakım takibinin ve belgelenmesinin iyi yapılması.

Doğru cevap C'dir.

Tedarik Zinciri içindeki güvenlik, hem özen ve dikkat hem de yüklü miktarda yatırım yapmayı gerektirdiği için, perakendeciler için önemli konulardan biri olarak gündemdedir. Envanterin, stokların ve ürünlerin güvenliğinde, konteyner taşıyıcı ve kutu kodları ile takip, bir ürünün üreticiden tüketiciye ulaşana kadar ki zincirin takibi, barkodlama gibi konular dahildir. Doğru cevap B'dir.

Fire; bir mağazanın müşteri ya da personel hırsızlığı, müşteri ya da personelin neden olduğu kazalar, ya da başka kazalar sonucu ortaya çıkan fiziksel zararlar, hatalı muhasebe kayıtlarından oluşan kayıplar ile tedarikçilerin eksik ürün teslimi nedeniyle oluşan tüm kayıpları ifade etmektedir. Doğru cevap E'dir.

Perakendecilere kayıplar bir başka konu da dolandırıcılık ve sahtekarlıktır. Mağazalar dolandırıcılık alanında şu tehlikelerle karşı karşıyadırlar:

1. Çekle ve senetle dolandırıcılık

2. Kredi kartı ile dolandırıcılık

3. Sahte para ile dolandırıcılık

Doğru cevap D'dir.

Perakende sektöründe müşteri hırsızlıklarında bir başka konu ilse kleptomani hastalığıdır. Kleptomani terimi; parasal değeri ile ilişkisiz biçimde ve gereksinim duyulmadığı halde tekrarlayıcı biçimde nesneleri çalma dürtüsünün engellenemiyor olması olarak tanımlanıyor. Verilere göre her 4 hırsızdan birinin kleptoman olduğu söyleniyor. Doğru cevap E'dir.

Mağazalarda hırsızlığa yönelik ilanlar bulunmakla birlikte bunların caydırıcı olmadığı görülmektedir. TV, kayıtların net olmaması, çekim alanı sınırlılığı, vb. şeyler yeterli olmuyor. Yapılan araştırmalarda gizli müşteri, alarm, detektif vb. caydırma yöntemleri olsa da ilgili eğitim - gözlemci mağaza çalışanlarının en caydırıcı yöntem olduğu görülmektedir. Doğru cevap A'dır.

Tıpkı müşteri hırsızlıkları gibi çalışan hırsızlıkları da oldukça yaygındır. Hem Avrupa'da hem de ABD'de yapılan araştırmalarda 19 - 29 yaş aralığındaki personelin % 34'ünün '' patrondan çalmanın kabul edilebilir '' olduğunu ifade ettikleri görülmüştür. Doğru cevap C' dir.

Perakendecilerde çalışanların sağlığı ve güvenliği temin etmek iş yerinin yükümlülüğüdür. Bununla birlikte çalışanların da yerine getirmesi gereken zorunlu kurallar bulunmaktadır:

1. İşle ilgili sağlık ve güvenlik gereklerini bilmek.

2. Bilmiyorlar ise bilgi ve eğitim talep etmek.

3. Güvenlik kurallarına uyarak iş yapmak ve kurallara uymayan çalışanları uyarmak.

4. Güvenlik açığı yaratan her olayı ( dökülme, elektirik kablosu, kırık cam ) yönetime bildirip önlem almak.

5. Yaralanma, zarar görme hallerinde yaşananları raporlayıp, gerekli ilk yardımı temin etmek.

Doğru cevap C'dir.

Güvenlik yönetiminin beş temel adımı olduğunu söyleyebiliriz. Bu adımlar;
1. Planlama
2. Organize etme
3. Yürütme
4. Koordine etme
5. Kontrol etme olarak verilebilir.

Planlama, kısa ya da uzun vadede güvenlik kapsamında yapılacak stratejiler, taktikler ve eylemlerin öngörülmesi ile ilgilidir. Organizasyonda kimler, hangi araç gereç ile neleri yapacaktır kararı verilir. Örneğin, kasanın güvenliği konusunda mağazaya dijital kasa güvenlik sistemi yapılmasına karar verildi. Bu kasa nereden alınacaktır? Kim alacaktır? Kurulumunu kim sağlayacaktır? Kurulum sonrası kasadan sorumlu kim olacaktır? gibi kararların verilmesi şarttır. Yürütme, planların, organizasyonel kararlara uygun olarak akmasını, işlerin planlandığı gibi gitmesini ifade eder. Kasanın kurulumunda hazır bulunmak, kasayı kuranlara ve kasayı kullanacak olan elemanlara süpervizörlük etmek, yöneticilik etmek bu aşamanın kapsamındadır. Koordinasyon işinde güvenlik görevlilerinin, mağaza içi çalışanların birbirlerinin alanlarına girmeden ancak kendi alanlarını da aksatmadan işlerin akışı sağlanmasıdır. Örneğimize geri dönersek, kurulan dijital kasa muhasebeyle, stok kontrolüyle nasıl bağlanacaktır? Kasanın başına bir hal gelirse, kime başvurulacaktır? yanıtları koordinasyon konularındandır. Son aşama ise kontrol aşaması olup, planların organize edildiği gibi akıp akmadığını saptamak ve varsa sapmaları ortaya koyup düzeltici önlemler almak ile ilgili bir yönetsel aşamadır.

Tedarik zinciri açısından;
1. Envanterin- stokların, ürünlerin güvenliği,
2. Nakliye güvenliği,
3. Donanım, araç gereç ve tesislerin güvenliği,
4. Teslim alma güvenliği,
5. Depolama güvenliği,
6. İndirme bindirme güvenliği,
7. Personelin güvenliği,
8. Bilginin güvenliği
Olarak verebileceğimiz sekiz temel alanın yönetilmesi yerinde olur.

Bilginin güvenliği konusu, taşıma, depolama, sipariş belgelerinin sadece gerekli elemanlar tarafından görülmesi, şifre gibi önlemlerin paylaşılmaması, ve her bilginin “kimin bilmesi gerektiği”ne odaklanarak paylaşılmasıdır. Örneğin, teslimat ile ilgili müşteri isim ve adreslerinin gizliliği hayli önemlidir. Perakendecinin müşteri bilgisini güven altına alması şarttır.

Pek çok organize perakendecinin hırsızlık ile başa çıkma kuralları belirgindir. Bu
konuda yazılı bilgilendirmeler de yapıyor olabilirler. Müşteri hırsızlıkları ile ilgili genel kurallar şu şekilde sıralanabilir:
• Hırsızlığı yapan kişinin çaldığı ürünün üstünde, yanında olduğundan emin olun.
• Hırsızlığa tanıklık edin ve şüpheliyi sürekli olarak gözlem altında tutun.
• Hırsızlık ile ilgili vakalarda iki personelin ilgilenmesini sağlayın, şahitlik etmek bu durumlarda çok önemlidir, neler yaşandı? neler söylendi? bilmek önemlidir.
• Şüphelinin çaldığı ürünü sağa sola fırlatıp delilleri ortadan kaldırmaması için daima iki şahit personel ile hırsızlık olaylarını yönetin.
• Şüphelinin tüm ödeme noktalarını geçtiğinden ve mağazanın çıkışında olduğundan emin olun.
• Şüpheliye kim olduğunuzu söyleyin, şahitinizin kim olduğunu belirtin. Ünvanınızı söyleyin ve şüphelinin şikayet etmesine sebep olabilecek eylemlerden kaçının.
• Şüpheliye ne çaldığını bildiğinizi hissettirin, ürünün markası, adı ile açık kanıtlar sunarak yaklaşın.
• Reddettiği hallerde, emniyet güçlerini arayın, şüpheliye “hırsızlık ihbarı” ile polis çağıracağınızı söyleyin.
• Kaçmaya çalışır ise onu engellemek için ne yapacağınızı planlayın. Açıktır ki başka müşterilerin önünde arbede yaşamak hoş değildir. Kaldı ki arbede halinde şüpheli fiziksel darp görür ise bu da ayrı bir sorun olarak sorunlara eklenecektir.
• Şüpheliyi ofise ya da bir odaya alın ve şüpheli ile aynı cinsiyetten bir personelin yanınızda olup olaylara şahitlik etmesini sağlayın.
• Şüpheliden ödediği ve ödemediği tüm ürünleri çantasından, cebinden, üzerinden çıkarmasını isteyin. Eğer bunları reddederse siz üzerini arama çabalarına girmeyin.
• Şüpheli “gelin siz arayın” der ise, onun bu isteğine uymayın.
• Polisi çağırın ve işi onların tamamlamasını sağlayın.
• Polis geldiğinde suçlunun önünde polise bilgi verip, olanları anlatın.
• Olanları kayıt ettiğiniz bir defteriniz olsun. Ne zaman, hangi müşteri (ili, yaşı, adresi vs.) ile sorun yaşadığınızı kayıt edin.

Daha önceki başlığımızda sözünü ettiğimiz üzere perakendeciler tedarikçilerden kaynaklanan fireler de yaşarlar. Bu kayıpların yaşanmaması için aşağıdakiler önerilir:
• Tedarikçiden temin edilen ürünlerin tek bir merkezden teslim alınması, mağaza teslimlerinin azaltılması,
• Tedarikçiden mağazaya “mal kabul” işlemini yapan yetkilinin zaman zaman değiştirilmesi, tedarikçi ile “mal kabul sorumlusu” diyaloğunun takip edilmesi,
• Tedarikçinin mağaza deposuna değil, doğrudan rafa veya dolaba yerleştirdiği ürünlerde (yoğurt, süt, tavuk, unlu mamuller gibi), mağazaya girişten, iş bitip satış alanı terkedilene kadar bir yetkilinin refakat etmesi
• Herhangi bir eşantiyon veya promosyon malzemesinin çalışanlar tarafından kabulünün yönetimin izin vermesine bağlı olması.

ECR
Perakendecilere ve tedarikçilere barkodlama, yeniden sipariş verme, perakendecinin farklı birimlerinin topladıkları bilgileri görme yöntemleri ile toplam faaliyet maliyetlerini azaltan teknolojidir. Hangi mağazada o ürünün sarı rengi vardır görüp, en yakın mağazadan temin ettirmek gibi.

CPFR: İnternet tabanlı tahmin teknolojisidir. Ürünlerin ihtiyaç duyulan yerlerde mevcudiyetini sağlarken stokta tutma maliyetlerini düşürme odaklı teknolojidir.

Aynalar, kilitler, ziller ve güvenlik kapıları mekanik güç araçlarındandır. Işıklandırma ise elektronik güç ile suç önleme yöntemlerindendir.

Tedarik zinciri güvenliği açısından kısa dönem görevler şunlardır:

• Düzenli sayımlar yapmak
• Belirlenen güvenlik politikalarına ve prosedürlere bağlı kalınmasını sağlamak
• Beklenmedik olaylar ile nasıl başa çıkılır ön görmek ve personeli eğitmek

Yeni süreçler (otomatik sipariş verme, teslimat gibi) konusunda takipçi olmak ise orta dönem görevlerdendir.

Ürün güvenliği açısından kısa dönem görevleri şöyle sıralanabilir:

• Tutundurma etkinliklerine yönelik denetimi yapmak
• Ürün, raf, içerik denetimleri yapmak
• Belirlenen güvenlik politikalarına ve prosedürlere bağlı kalınmasını sağlamak
• Beklenmedik olaylar ile nasıl başa çıkılır ön görmek ve personeli eğitmek

Ürünlerin mağazaya, raflara yerleştirilmesinde güvenliği temel almak ise orta dönem görevlerdendir.