PERAKENDE YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 12

Enerjinin birkaç saniyeliğine bile kesilmesi mağazanın büyük kayıplar yaşamasına neden olur. Müşteriler ve çalışanlar panik olabilir, bazıları bunu çalmak için bir fırsat olarak kullanabilir, bazıları telaş içinde hareket ederken kendini incitebilir, ürünler bozulabilir, asansörler devre dışı kalabilir.

Bomba tehditleri ve ihbarları da kargaşa halinden sayılabilir. Küçük perakendecilerin karşılaşmadığı bu tehdit hali genellikle organize perakendecilik ve AVM’ler için bir sorun teşkil eder. Mağazanın boşaltılmasını, çalışanların ve müşterilerin gerilmesini, iş kaybını, arama çabalarını gerektiren bu durum zaman zaman örgütlü suç kapsamındadır, zaman zaman da intikam peşindeki eski çalışanlar, müşteriler ve çalışanlar ile ilişkili olabilecek kimseler tarafından yapılırlar.

Perakende ortamlarının risk yaratabilecek düzenlemelerden kaçınması artık yasal bir zorunluluktur. Ayrıca sigorta işletmeleri mağazalarını sigortalatmak isteyen müşterilerden bir takım taleplerde bulunmakta, bunlar yerine getirilmediğinde ise sigorta başvurusunu geri çevirebilmektedir.

Nakliye güvenliğinde, konteynerlerin, kutuların kapanışı, kayıp ve çalınan ürünlerin takibi, başlarına bir hadise gelmişse (dökülme, ziyan, ıslanma vb) hadiselerin kayıtları dikkate alınır. Teslim alma güvenliğinde, kayıt yapabilen kameralar, belge kodları, şifreler ile yapılan teslim alma süreçleri, tartma, ölçme, sayma açısından sistemli çabalar, gerekli alanlara girme ve çıkmada şifreleme, kamyon, araç içinde şifreleme sistemleri ve bu sistemlerin iş akışı içinde aksamadan sağlanması vardır. Depolama güvenliği ise, ürünlerin kategorilerine göre ayrılması, her ürün için gerekli depolama koşullarının sağlanması, video ve benzeri kayıtlı sistemeler ile ürünlerin akışının yönetilmesi işleri gerçekleştirilir. Personel güvenliği, tedarik zincirinde gerekli kademedekilere ne yapacaklarına, nelerden sorumlu olduklarına ve nasıl sorumluluklarını yerine getireceklerine ilişkin yönergeler vermek, sorumluluğu yerine getirecek elemanları işe almak, ve onlara eğitim vermek gibi konular vardır. Bazı ürünlerin satışa hazır hale getirilmesinde çalışan sağlığı ve güvenliği önemlidir.

İş hukukunun özel kaynakları; toplu iş sözleşmeleri, iş sözleşmeleri, iş yeri,iç yönetmelikleri, iş koşulu haline gelen işyeri uygulamaları ve işverenin yönetim hakkına dayanan talimatları şeklinde sıralanabilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Ücret ödeme borcu, işverenin iş sözleşmesinden doğan en önemli borcudur. Ücret,
bir iş sözleşmesini geçerli olarak meydana gelebilmesi için esaslı noktalardan birisidir. Dolayısıyla ücret konusunu içermeyen bir sözleşme, iş sözleşmesi niteliğini
taşımaz. Bu doğrultuda doğru cevap C seçeneğidir.

Tutundurma ile ilgili yukarıdaki tanım ve açıklamalardan yola çıkarak kavramın özellikleri şöyle sıralanabilir:
• İletişim kuramına dayanır ve ikna edici olma özelliği vardır.
• Satışları etkileme amacına yönelik olduğu kadar tutum ve davranışlara da yöneliktir.
• Diğer pazarlama eylemleriyle birlikte yürütülür ve onların etkisi altındadır.
• Ürün, fiyat ve dağıtım arasında planlı ve programlı bir çalışma gerektirir ve sonuçta bir bütünlük oluşturarak sinerji yaratılmalıdır.
• İşletmelerin genellikle dış çevre ile iletişimini gerektirir.

• Sadece tüketicilere yönelik olarak değil, ilgili tüm kitlelere ya da pazarlama kanal üyesi olan toptancı, perakendeci gibi aracılara da yöneliktir.

Mağaza atmosferi ise; tüketicilerin zihninde bir mağaza imajı oluşturmaya yardımcı olan, tüketicilerin mağaza tercihlerini ve harcamalarını dahi etkileyebilen mağazanın mimarisi, iç düzenlemeleri, işaretler, ürün sergileme uygulamaları, renkler, ışıklar, koku, ses, ısı gibi fiziksel unsurların bir bileşimidir. Perakendeciler mağaza düzenlemelerinde (vitrinden içerideki demirbaşlara kadar) mağaza tasarımcılarına bir ücret öderler. Bazen de bu düzenlemeleri kendileri gerçekleştirebilirler.

Her ne kadar satış tutundurma ve kişisel satış uygulamaları satış odaklı olsa da halkla ilişkiler, duyurum, kurumsal reklam uygulamaları kuruma ilişkin bir imaj ve itibar oluşturmayı önceliklendirir. Mağaza atmosferi ve kişisel satışın da tüketicilerin mağazaya ilişkin algılarını ve tercihlerini etkilediğini düşünürsek, onlarda da bir imaj çabası görülür. Elbette süreklilik arz eden olumlu bir imaj satışları etkileyecektir. Bu amaca ulaşmak için bir dizi işlevin gerçekleştirilmesi gerekir

Reklamın temel belirleyici özellikleridir şunlardır;

Şimdi de reklamın amaçlarına bir göz atalım. Bu amaçları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
• Tüketicileri; sunulan ürünleri görmek, satın almak, hizmetleri kullanmak üzere mağazaya çekmek ve mağaza trafiğini artırmak,
• Ürünler, hizmetler ya da mağaza konusunda tüketicileri bilgilendirmek,
• Satışları artırmak,
• İmaj-itibar geliştirmek ve bunu güçlendirmek,
• Tüketicilere sunulan bilgilerle satış elemanlarının işini kolaylaştırmak,
• Kendi markalarını taşıyan ürünlere yönelik talep geliştirmek,
• Tüketicilerde mağaza konusunda farkındalık yaratmak,
• Tüketicilerin ürünleri ihtiyaç duydukları zamanda ilk akla gelen mağazalardan biri olabilmek,
• Mağazayı gerekiyorsa yeniden konumlandırmak

Reklamın üstünlüklerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
• Geniş bir kitleye hitap edilebilir.
• Okuyucu, izleyici ya da dinleyici başına düşen maliyet düşüktür.
• Zamanlamadan uzunluğuna, içeriğinden görsel unsurlarına kadar mesaj üzerinde perakendecinin kontrolü söz konusudur.
• Mesajları tekrar tekrar aktararak pekiştirme olanağı vardır.
• Reklamı olan firmalar tüketicinin gözünde güçlü, bilinen ve güvenilir firmalar olarak algılanabilir.
• Bir tüketici alışveriş öncesinde perakendecinin ürün ve hizmetleri konusunda reklam aracılığıyla bilgilendirildiğinden, self servis daha kolay olabilir ve hatta hizmet işlemleri azaltılabilir

Duyurumun dört türünden bahsetmek mümkündür.
• Basın bültenleri
• Basın toplantıları
• Konuşmalar
• Özel haber

Halkla ilişkiler ve duyurum etkinliklerinin üstün yönlerine kısaca bir göz atalım:
• İmaj oluşturulabilme, geliştirme olanağı vardır.
• Medyada perakendeci ile ilgili bir haber, reklama göre kaynağı nedeniyle daha objektif olarak görülür ve inanılırlığı yüksektir.
• Mesaja ilişkin olumlu algılar, kurumun geneline yansıtılabilir. (Örneğin; bir mağazanın sponsorluk uygulamaları nedeniyle, topluma duyarlı olarak algılanması ve mağazanın sundukları ürün ve hizmetlere de olumlu bir algı
geliştirilmesi).
• Çok geniş kitleler hedeflenir.
• Duyurum etkinliklerinde medyadan yer, zaman, alan alma gibi maliyetler söz konusu değildir.
• İnsanlar bu tür etkinliklere yönelik haberlere, hikayelere, reklamdan daha fazla dikkat sarf edebilirler

Perakendecilikte satış tutundurma amaçları:
• Kısa dönemde satış hacmini artırmak.
• Yeniliklere dikkati çekmek ve ürünün denenmesini, ürünle ilgili bilgi istenmesini teşvik etmek.
• Mağaza trafiğini oluşturmak.
• Diğer tutundurma çabalarını desteklemek.
• Rakiplerin müşterilerini çekmek.
• Yeniden satın alma ya da müşteri olma davranışını pekiştirmek.
• Plansız satın almaları artırmak.
• Müşterilere bir ödül, değer sunmak, böylece tasarruf yapma, eğlenceli alışveriş ortamında bulunma gibi yararlar sunmak şeklinde sıralanabilir.

Mağaza atmosferi müşteriler üzerinde şu etkilere sahip olabilir;
• Alışverişlerini zevkli (ya da sıkıcı, sorunlu) bir hale getirir.
• Ürünlere göz atmak için harcayacakları zamanı etkiler.
• Harcama eğilimlerini etkiler.
• Mağazaya tekrar gelme olasılıklarına yön verir.
• Mağaza hakkında çevresindekilere olumlu/olumsuz mesajlar aktarmasına
neden olur

İK’nın 2. maddesine göre, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye “iş ilişkisi” denir. İş ilişkisi iş sözleşmesinin yapılıp yürürlüğe girmesiyle başlar. İş Kanunu kapsamına giren tüm işlerde olduğu gibi, perakendecilik sektöründe yürütülen tüm işlerde de işçi ile işveren arasında kurulan iş ilişkisinin boyutlarını, bu ilişkinin hukuksal dayanağını oluşturan iş sözleşmesi belirlemektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

iş sözleşmesinin özellikleri incelendiğinde işçinin kişiliği önem taşır. Bu bakımdan emek yalnız başına para ile ölçülebilir bir değer değildir. Emek aynı zamanda kişiliğin bir parçası olarak istek, yetenek, deneyim ve bilgi ile bütünleşerek iş sözleşmesine yansır. Bu doğrultuda doğru cevap E seçeneğidir.

İş yerinde tam süreli iş sözleşmesi ile yapılan emsal çalışmanın üçte ikisi oranına kadar yapılan çalışma kısmi çalışma, bu çalışmaya ilişkin iş sözleşmesine ise kısmi süreli iş sözleşmesi denir (mad.6). Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

İşveren toplu işçi çıkarmak istediğinde, bunu en az otuz gün önceden bir yazı ile iş yeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirir. Belirtilen usule uyularak toplu işçi çıkaran işveren toplu işçi çıkarmanın kesinleşmesinden itibaren altı ay içinde aynı nitelikteki iş için yeniden işçi almak istediği takdirde nitelikleri uygun olanları tercihen işe çağırır. Doğru cevap E seçeneğidir.