PAZAR BÖLÜMLENDİRME,HEDEF PAZAR BELİRLEME VE KONUMLANDIRMA

İlişki (Relationship): Bir veritabanı içinde yer alan iki nesne arasındaki bir birliktelik ya da bağlantı. İlişkiler, mekansal nesneler (detay sınıfları içinde yeralan (detaylar) ile mekansal olmayan nesneler (bir tablo içindeki satırlar) yada mekansal ve mekansal olmayan nesneler arasında var olabilir.

İlişki Kurmak (Relate): Relate fonksiyonu ise tablolar arasında ortak olan alanlar üzerinden bir bağ kurma fonksiyonudur. Join fonksiyonunda olduğu gibi bir tablodaki bilgiler diğer tabloya eklenmezler. Tablolardaki ortak alanlar üzerinden tanımlanan bir bağlantı adı ile ilişkilendirme yapılarak sorgulamalar gerçekleştirilebilir.

Join fonksiyonu ile bir katmanın öznitelik tablosuna bir başka tabloda yer alan bilgileri ortak alanlar üzerinden ekleyebildiğiniz gibi, bu işlemi bir tablodan bir başka tabloya ekleme yaparak da gerçekleştirebilirsiniz

İlişkisel veritabanı (Related Database): Paylaşılan öznitelikler yolu ile her bir diğeri ile mantıksal olarak ilişkili tablolara ait koleksiyonlar şeklinde veriyi yapılandırmak için kullanılan bir yöntem. Tabloya ait isim, öznitelik (kolon) ismi ve birincil anahtara ait değerin bilinmesi ile bir ilişki içinde herhangi bir veri elemanı bulunabilir.

İlişkisel veritabanı mantığı 1970 yılında Dr. Edgar F. Codd tarafından yazılan “A Relational Model of Data for Large Shared Data Banks” adlı makalede ortaya atılmıştır. Bu makalede Codd; ilişkisel mantığı tanıtarak gerçek hayattaki nesnelerin tablo olarak nasıl ifade edilebileceğini, bunların nasıl kullanılabileceğini anlatmıştır.

İlişkisel Katılım (Join): Bir birincil anahtar olarak da bilinen bir ortak alan yoluyla iki veri tablosunu kalıcı olarak birleştirmek için yapılan bir işlemdir. Join, her iki tabloda da ortak olan bir alan ya da bir öznitelik yolu ile bir tabloya ait alanların bir diğer tabloya eklenmesi fonksiyonudur.

Başlat (Start) > Tüm Programlar (All Programs) > QGIS Brighton > QGIS Desktop 2.6.1 programı çalıştırılır

Katmanlar bölümünde turkiye_il.shp ve turkiye_nufus.dbf dosyalarının üzerine farenin sağ tuşuna basarak Öznitelik Tablosunu Aç ifadesi seçilerek her iki verinin veri tabanlarının ekrana açılması sağlanır. Ekrana açılan veri tabanları incelendiğinde turkiye_il.shp vektör katmanına ait öznitelik tablosunda sadece il isimleri ve il kodlarına ait bilgiler olduğu görülür. Turkiye_ nufus.dbf veritabanı dosyasında ise il kodları ve il isimlerinin yanı sıra 2007 yılından 2012 yıllarına kadar yapılan nüfus sayımları ve nüfuslarla ilgili diğer bilgiler yer almaktadır

Tematik haritalar bir topografik altlık üzerinde o bölge ile mekânsal referanslı olan her konuda bilgi aktaran kartografik ürünlerdir. Örneğin mekânsal refaranslı konu olarak sayısız örnekten bir kaçı burada sayılabilir. Jeoloji, ulaşım, taşımacılık, hava sıcaklığı, hava basıncı, tarım, madencilik, ekonomi, üretimler, denizcilik, hava ve toprak kirliliği, turizm v.b.

Tematik harita, verileri göstermek ve analiz etmek için haritalara farklı bir güç katar. CBS’nin en büyük unsurlarından biri olan tematik haritaları oluşturmanın amacı insan beyninin algılamada en büyük yetisi olan görsel algıyı ön plana çıkararak haritaları daha kolay anlaşılır ve analiz edilebilir hâle getirmektir. Tematik haritayı kısaca şu şekilde tanımlayabiliriz; haritanın altlık verisinin taşıdığı bilgiye göre renk, grafik (chart), boyut veya noktasal yoğunluk olarak görselleştirilip daha kolay anlaşılır hâle gelmiş halidir.

Katman Özellikleri penceresinde yer alan Stil fonksiyonu altında hem sayısal (numeric) hem de sayısal olmayan sözel bilgilere göre tematik haritalama yapabileceğimiz sınıflandırma fonksiyonları yer almaktadır. Tek Sembol sınıflandırma fonksiyonu ile faklı objelerin sahip olduğu hem de sayısal hem de sayısal olmayan sözel bilgileri aynı semboloji ile temsil edebileceğiniz, aynı zamanda Sınıflandırılmış fonksiyonu ile birden fazla field’ da yer alan aynı bilgileri taşıyan objeleri aynı semboloji ile görüntüleyebileceğiniz fonksiyonları içerir.

Katmanlar bölümünde yer alan Turkiye_il katmanın üzerine farenin sağ tuşu ile basılarak Özellikler diyaloğunun açılması sağlanır

Stil sekmesi içinde Sınıflandırılmış fonksiyonu seçilir. Sütun kısmına turkiye_il.shp veritabanında il isimlerinin yazılı olduğu AD fieldı seçilir. Sınıflandır butonuna basılarak 81 ilin farklı renklerde sınıflandırması yapılır. Renkler değiştirilmek istenirse il isimlerinin yanındaki renk sembolü fare ile çift tıklanarak açılan Sembol Seçici diyaloğunda istenilen renk ve sembol değiştirilebilir. Apply butonundan sonra OK butonuna basılarak değişim harita ekranında görülür

Katmanlar bölümünde yer alan Turkiye_il katmanın üzerine farenin sağ tuşu ile basılarak Özellikler diyaloğunun açılması sağlanır Stil sekmesi içinde Derecelendirilmiş fonksiyonu seçilir. Sütun kısmına turkiye_il.shp veritabanında join yapılan fieldların olduğu Turkiye_Nufus_Nuf_2012 fieldı seçilir. Sınıf Sayısı 5 yazılır, Mod > Natural Breaks olarak tanımlanır. Sembol ve Color Ramp seçiminden sonra Sınıflandır butonuna
basılır. Böylece il merkezlerinin 2012 yılına ait nüfusu, 5 grupta sınıflandırılmış olur.

Sınıf renkleri Sembol altındaki kutucuklar fare ile çift tıklanarak değiştirilebilir. Layer Transparency seçeneği ile harita ekranındaki şeffaflık
ayarlaması yapılabilir. Apply butonundan sonra OK butonuna basılarak değişim harita ekranında görülür.

C:\AU_Egitim_Veri_Seti\Unite_5\ dizini altındaki turkiye_ilMerkez.shp nokta vektör katmanı QGIS harita ekranında görüntülenir. Ayrıca turkiye.tarım.dbf veritabanı QGIS katmanlar bölümüne eklenir. Turkiye_ilMerkez.shp ile turkiye_tarim.dbf veritabanları join yapılır.

Katmanlar bölümünde yer alan turkiye_dem katmanının üzerine farenin sağ tuşu ile basılarak Özellikler diyaloğunun açılması sağlanır. Stil sekmesi içinde Render Type > Tek bant yalancı renk fonksiyonu seçilir. Yeni Renk Haritası oluştur bölümünde Spectral renk skalası seçilir. Invert (ters çevir) fonksiyonu işaretlenir. Sınıflandır butonuna ve daha sonra Apply butonuna basılır. Yükseklik verilerini içeren dem raster verisinde yükseklik değerlerine göre sınıflandırma yapılmış ve raster veri renklendirilmiştir. OK butonuna basılarak diyalog kapatılır.

Harita çıktı hazırlama ekranı önceden tanımlayacağınız bir kağıt ortamında, ölçekli veya ölçeksiz harita baskı tasarımı yapacağınız fonksiyonları sunan QGIS arayüzünden farklı bir ekrandır.

Ekranın sağ tarafında bulunan Items sekmesi seçilir. Öge ifadesinin altındaki Harita 0 satırı fare ile işaretlenir. Obje Özellikleri sekmesi işaretlenir. Temel Özellikler bölümünde 3 seçenek bulunur. Bunlar Önbellek, Görüntüle ve Dikdörtgendir. Önbellek seçilmesi durumunda QGIS harita ekranından çağrılan katmanlar düşük çözünürlükte görüntülenir. Bu şekilde düşük çözünürlük sayesinde çıktı hazırlama sürecindeki işlemler
bilgisayarı yormadan hızlı yapılır.

Ekranın sağ tarafında bulunan Items sekmesi seçilir. Öge ifadesinin altındaki Harita 0 satırı fare ile işaretlenir. Obje Özellikleri sekmesi işaretlenir. Temel Özellikler bölümünde 3 seçenek bulunur. Bunlar Önbellek, Görüntüle ve Dikdörtgendir. Önbellek seçilmesi durumunda QGIS harita ekranından çağrılan katmanlar düşük çözünürlükte görüntülenir. Bu şekilde düşük çözünürlük sayesinde çıktı hazırlama sürecindeki işlemler
bilgisayarı yormadan hızlı yapılır. Görüntüle seçilmesi durumunda QGIS harita ekranından çağrılan katmanlar kendi çözünürlüklerinde gelir.