PAZARLAMA BİLGİ SİSTEMİ VE PAZARLAMA ARAŞTIRMASI

QGIS Programında yer alan Select By Expression fonksiyonu ile verilerin öznitelik bilgilerinden mantıksal ifadeler ( =, >,<, <>, and , or gibi) kullanarak basit sorgulamalar gerçekleştirilecek, ayrıca Mekânsal Sorgu fonksiyonu kullanılarak coğrafi verilerin birbirleri arasındaki kompleks mekânsal ilişkiler sorgulanacaktır.

Sorgu (Query): Bir veritabanı içinden kaydı ya da kayıtları seçmek üzerine hazırlanan bir istek. Bir sorgu, genellikle bir durum ya da mantık ifadesi şeklinde yazılır.

Sorgu İfadesi (Query Expression): Tipik olarak ifadenin doğru olarak değerlendirdiği bir tablo içinde yer alan ilgili satırları seçmek için kullanılan ve bir Boolean (doğru ya da yanlış) değeri üreten bir ifade tipi. Sorgu ifadeleri, aşağıdaki örneklerde de gösterildiği şekilde genel olarak bir SQL ifadesine ait parçadır: Seç {alanlar}…’Dan {tablo} Nereden {ifade} Seç*…’Dan Sokaklar Nereden “Sokak İsmi = ‘Merkez’ ve ‘Sokak Tipi’ = ‘Asfalt’

Mantık İfadesi (Logical Expression): Mantık ve Boolean işleçlerini birleştiren bir matematiksel ifade olup sonuç doğru ya da yanlış şeklinde bir değerdir.

Mantıksal Operatörler (Logical Operator): Küçük (<), büyük (>), eşit (=), eşit değil (<>) ile bunlara ait çeşitli kombinasyonlardan birisidir. Mantıksal işleçler, bir mantık ifadesi içinde genellikle Boolean işleçleri ile birlikte kullanılırlar.

Başlat (Start) > Tüm Programlar (All Programs) > QGIS Brighton > QGIS Desktop 2.6.1 programı çalıştırılır

.qgs QGIS programında görüntülenen katmanların semboloji ve etiketlendirme
 işlemlerini kaydedildiği QGIS proje dosyasıdır.

Katmaların veri tabanındaki öznitelik bilgilerine göre sorgu işlemlerinin gerçekleştirileceği
bu uygulama için öncelikle sorgu yapılacak katmanın katmanlar bölümünde aktif
hâle getirilmesi gereklidir. Bunun için Katmanlar bölümünde yer alan ilgili katman fare
ile işaretlenir. 

Harita ekranında yer alan verileri farklı ölçeklerde Zoom In ve Pan fonksiyonlarını kullanarak görüntüleyiniz.

Seçili olan objeleri menü bar’ da yer alan Katman menüsü altında Farkı Kaydet fonksiyonunu
kullanarak yeni bir shapefile vektör veriseti olarak kaydedebilirsiniz. Bu işlem ayrıca Katmanlar bölümünde Ankara_25000 katmanı üzerinde farenin sağ tuşuna basarak aktif hale gelen Farklı Kaydet fonksiyonunu seçerek de yapılabilir. Vektör Katmanı Farklı Kaydet diyaloğunda Farklı Kaydet bölümüne yeni katman ismi ..\Ankara\Pafta_ I29.shp olarak tanımlanır. Diyalogda sadece Seçili Objeleri Kaydet seçeneği işaretlenir. OK butonuna basılır

Katmanlar bölümünde Ankara_ yerleşim katmanı üzerinde farenin sağ tuşu ile basılıp Farklı Kaydet seçeneği ile Biçim DBF dosyası olarak seçilmesi durumunda; seçili objelerin öznitelik bilgilerini sadece dbf olarak kaydedilir. Kaydedilen bu dbf dosyası excel ortamında açılır

Seçilmiş objelerin seçim renginin değiştirilmesi için Menü bar’da Ayarlar menüsü altında bulunan Seçenekler ifadesi seçilir. Ekrana açılan Seçenekler diyaloğunda Kanava/Lejand sekmesinde bulunan Seçim Rengi bölümünden ayarlanabilir.

Kullandığınız QGIS programında Statist eklentisi yüklü değil ise menu bar’da Eklentiler menüsü
altında Eklentileri Yükle ve Yönet ifadesi seçilir. Ekrana açılan diyalogda Yüklenmeyenler sekmesinde Araştır bölümüne Statist yazılarak bulunan istatistik fonksiyonu Eklenti Yükle butonuna basılarak yüklenir.

Aynı field’da yer alan birden fazla text bilgisini sorgularken OR (veya) ifadesi kullanılır. Örneğin “ILCEAD” = ‘KIZILCAHAMAM’ AND “ILCEAD” = ‘ÇAMLIDERE’ eştiliğinde hiçbir obje seçilemeyecektir. Çünkü ifade yanlış olmuştur. “ILCEAD” Field’ında hem “ILCEAD” ‘ı ‘KIZILCAHAMAM’ hemde “ILCEAD” ‘ı ‘ÇAMLIDERE’ olan bir değer yoktur. Bu eşitlik “ILCEAD” = ‘KIZILCAHAMAM’ OR “ILCEAD” = ‘ÇAMLIDERE’ olarak ifade edildiğinde doğru olacaktır. Ayrıca
farklı Field’larda farklı bilgileri sorgulamak istediğinizde AND ve OR ifadelerini kullanabilirsiniz. Ancak faklı sonuçların seçildiğini göreceksiniz.

Menü bar’da Vektör menüsü altında Statist > Statist fonksiyonu seçilir. Kullandığınız QGIS programında Statist eklentisi yüklü değil ise menü bar’ da Eklentiler Menüsü altında Eklentileri Yükle ve Yönet ifadesi seçilir. Ekrana açılan diyalogda Yüklenmeyenler sekmesinde Araştır bölümüne Statist yazılarak bulunan istatistik fonksiyonu Eklenti Yükle butonuna basılarak yüklenir.

Ekrana açılan Statist diyaloğunda Input vector layer bölümüne Turkiye_il katmanı seçilir. Use only selected features ifadesinin yanındaki çek işaretlenir. Target field Nuf_2012 seçilir ve OK butonuna basılır. Böylece Kuzey Anadolu fat hattı geçen 18 ildeki 2012 yılındaki nüfus bilgisine ulaşılır.

Menü bar’ da Vektör menüsü altında Statist > Statist fonksiyonu seçilir. Ekrana açılan Statist diyaloğunda Input vector layer bölümüne Turkiye_il katmanı seçilir. Use only selected features ifadesinin yanındaki çek işaretlenir. Target field Nuf_2010 seçilir ve OK butonuna basılır. Böylece 4 ildeki toplam nüfus bilgisine ulaşılır.

Kuzey Anadolu fayının geçtiği illeri bulmak için; Menü bar’da yer alan Mekânsal Sorgu
fonksiyonu seçilir. Ekrana açılan Mekânsal Sorgu diyaloğunda Select Source features from bölümüne Turkiye_il katmanı seçilir. Where the feature bölümüne Kesişim ifadesi tanımlanır. Reference features of bölümüne Diri_fay_geo katmanı tanımlanır. 9 selected geometries
ifadesinin yanındaki çek aynen korunur. And use the result to bölümüne Yeni seçim
oluştur ifadesi tanımlanır ve Apply butonuna basılır

Vektör katmanı farklı kaydet diyaloğunda Sadece seçilen objeleri kaydet seçeneğinin işaretli
olmasına dikkat ediniz. Add saved file to map seçeneğini işaretlerseniz farklı kaydettiğiniz
.dbf verisi katmanlar bölümüne eklenir.

QGIS Programında yer alan Select By Expression fonksiyonu ile verilerin öznitelik bilgilerinden mantıksal ifadeler ( =, >,<, <>, and , or gibi) kullanarak basit sorgulamalar gerçekleştirilecek, ayrıca Mekânsal Sorgu fonksiyonu kullanılarak coğrafi verilerin birbirleri arasındaki kompleks mekânsal ilişkiler sorgulanacaktır.