PARA VE BANKA - Deneme Sınavı - 16

Parasal aktarım mekanizması, faiz kanalı, kur kanalı, kredi kanalı ve bilanço kanalını içermektedir. Faiz kanalı ve kur kanalı geleneksel kanallar olarak da bilinmektedir.

Harcamaları gelirlerinden fazla olan bir devletin, bu açığın finansmanı için borç alması gerekir. Finansman üç şekilde olabilir: Kendi parası cinsinden veya yabancı para cinsinden borçlanabilir. Üçüncü olarak da merkez bankasına para bastırarak o parayı kendisine borç olarak vermesini isteyebilir. Ancak para basılarak para arzının artırılması, hele bunun süreklilik kazanması durumunda, enflasyonun yükseleceğini biliyoruz. Tarihte yaşanan hiperenflasyonların temel nedeninin bu tür bir finansman biçimi olduğunu da biliyoruz. Bu nedenle, ülkemizde olduğu gibi, bazı ülkelerin hukuki yapıları para basma yetkisi üzerine önemli sınırlamalar getirmektedirler.

Parasal baskınlık ise para politikasını uygulamakla yükümlü Merkez Bankasının para politikasını bağımsız bir şekilde oluşturduğu, maliye politikasının ise bütçe açıklarını para politikası hedeflerine destek olacak şekilde belirlediği bir ekonomik yapıdır.

Kronik Enflasyon, yıllık fiyat artışlarının yıllar, hatta on yıllarla ölçülen uzun dönemler boyunca yüksek rakamlarda kalmasıdır.

Önceden öngörülemeyen enflasyon ekonomik birimlere üç farklı maliyet yaratır. Bunlardan ilki fiyatların yanlış belirlenmesi, ikincisi servetin borç alanlar ve borç verenler arasında yeniden dağılımı ve üçüncüsü beklenmeyen yüksek enflasyonun geleceğe ilişkin belirsizlikleri arttırması olarak belirtilebilir.

Deflasyon, bir ekonomide fiyatlar genel düzeyinin belirli bir zaman aralığında sürekli düşüş göstermesi durumudur.

Likidite tuzağı, bir ekonomide gerçekleşen üretim düzeyi potansiyel üretim düzeyinin altındayken nominal faizlerin sıfır sınırına düşmesidir.

Merkez bankalarının para politikası uygulamaları öncelikle kısa vadeli faiz hadlerini değiştirmektedir. Bu değişiklikler, finansal piyasalar üzerinde bir dizi etki yaratabilmektedir. Bu etkiler toplam talepte değişikliklere yol açmaktadır. Bu değişiklikler de üretim, istihdam ve fiyat düzeylerinde değişiklikler yaratmaktadır. İktisatçılar bu gelişmeler zincirine parasal aktarım mekanizması adını vermektedir.

Bu mekanizmaya ait bileşenler arasında para kanalı adında bir kanal bulunmamaktadır. Parasal aktarım mekanizması, faiz kanalı, kur kanalı, kredi kanalı ve bilanço kanalını içermektedir.

Geleneksel kabul edilen ikinci para politikası aktarım kanalı döviz kuru kanalıdır.

Para politikasının aktarımında ‘bilanço kanalı’, merkez bankasının potansiyel kredi kullanıcılarının bilançolarının net değeri üzerinde sahip olduğu doğrudan etkiye bağlı olarak çalışmaktadır.

Kredi kullanacak birey veya firma hakkında yapılan araştırma ve değerlendirme sonucunda, borç ödeme gücünü belirleyen ölçüt kredi itibarıdır.

Bir ekonomide fiyatların toplam talep ile toplam arzı dengelemek üzere değiştiğini belirtmiştik. Eğer toplam talep önemli ölçüde azalırsa toplam arz toplam talebi geçecek ve fiyatlar düşecektir. Bir diğer seçenek ise toplam arzda ani ve geniş çaplı bir artış olmasıdır. Enflasyon konusunda olduğu gibi burada da bir arz şoku var, ancak bu sefer şok ekonomideki üretimi arttırarak fiyatları düşürüyor.

Fiyatlar genel düzeyindeki artışa bağlı olarak paranın satın alma gücünde ortaya çıkan düşüşün ekonomik birimler tarafından anlaşılamamasına "para yanılgısı" denir.

Bir ekonomide fiyatlar genel düzeyinin belirli bir zaman aralığında sürekli düşüş göstermesi durumuna deflasyon denir.

Enflasyon, fiyatlar genel düzeyindeki sürekli artıştır.

Disiplinli bir maliye politikası aynı zamanda mali baskınlığın olmaması anlamına gelmektedir. Mali baskınlığı, kısaca yüksek bütçe açığı ve enflasyonu az önemseyen bir ekonomik yapı olarak tasvir edebiliriz. Bu yapıda, kamu gelirlerinin kamu harcamalarının tamamını karşılamaması durumunda, bu fark para basılarak veya borçlanılarak karşılanacaktır. Mali baskınlığın yaşandığı ekonomik ortamlarda, mali otorite cari yılda ve gelecek yıllarda beklenen bütçe açıklarını, para politikası hedeflerini dikkate almadan belirlemektedir.

Parasal aktarım mekanizması, faiz kanalı, kur kanalı, kredi kanalı ve bilanço kanalını içermektedir.

Parasal aktarım mekanizması, faiz kanalı, kur kanalı, kredi kanalı ve bilanço kanalını içermektedir. Faiz kanalı ve kur kanalı geleneksel kanallar olarak da bilinmektedir.