PARA VE BANKA - Deneme Sınavı - 15

TCMB Kanunu’nda 2001 yılında yapılan önemli bir değişiklik ile TCMB’nin temel amacı, fiyat istikrarını sağlamak olarak belirlenmiştir. Fiyat istikrarı illa ki sıfır düzeyinde enflasyon anlamına gelmemektedir. Yüzde 2 dolaylarında bir enflasyonun fiyat istikrarı ile uyumlu olduğu düşünülmektedir.

Ekonomik birimler gerçekleşecek enflasyonu tam olarak tahmin etseler bile, enflasyon ekonomiye bazı maliyetler yükler. Beklenen enflasyonun yarattığı maliyetler şunlardır: İlk olarak enflasyon para bulunduranların gizli bir enflasyon vergisine maruz kalmasına yol açar. İkincisi, fiyat kataloglarını sürekli değiştiren firmalar “menü maliyeti” ile karşı karşıya kalırlar. Üçüncüsü, enflasyon nominal geliri sabit olan bireyleri doğrudan negatif
etkiler. Dördüncüsü, enflasyon vergi sisteminin etkinliğini azaltarak tasarruflar ve yatırımlar üzerinde negatif etki yaratır.

Deflasyon: Bir ekonomide fiyatlar genel düzeyinin belirli bir zaman aralığında sürekli düşüş göstermesi durumudur.

1990’ların başından beri durgunluk içerisinde olan Japonya 1999 ile 2005 yılları arasında deflasyon yaşamıştır.

Parasal aktarım mekanizması, faiz kanalı, kur kanalı, kredi kanalı ve bilanço kanalını içermektedir. Doğru yanıt "E" şıkkıdır.

Merkez Bankalarının politika faizlerini artırmaları halinde, döviz kuru düşecek ve yerli paradaki bu değerlenme ile net ihracat azalacaktır. Bu, yurtiçinde üretilen mallara olan toplam talebi azaltacağından, kısa dönemde üretim de düşecektir. Merkez bankasının politika faizini düşürmesi hâlinde ise tersi etkiler ortaya çıkacak ve döviz kurunun yükselmesiyle yerli para değer kaybedecek bu değerlenme ile net ihracat ve üretim artacaktır. Söz konusu mekanizma döviz kuru kanalıyla gerçekleşmektedir. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.

Maliye politikasının disiplinsiz olması ve para politikası ile arasında bir uyuşmazlık olması durumunda parasal genişlemeden kaçınılmasının uzun dönemde daha yüksek bir enflasyonist etki doğurabileceği sevimsiz monetarist aritmetik ile ifade edilmektedir. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.

Mali baskınlığı, kısaca yüksek bütçe açığı ve enflasyonu az önemseyen bir ekonomik yapı olarak tasvir edebiliriz. Bu yapıda, kamu gelirlerinin kamu harcamalarının tamamını karşılamaması durumunda, bu fark para basılarak veya borçlanılarak karşılanacaktır. Mali baskınlığın yaşandığı ekonomik ortamlarda, mali otorite cari yılda ve gelecek yıllarda beklenen bütçe açıklarını, para politikası hedeflerini dikkate almadan belirlemektedir. Yani, mali baskınlıkta maliye politikası aktif konumda, para politikası ise pasif konumdadır. Doğru seçenek “D” şıkkıdır

Türkiye İstatistik Kurumu her sene başında tüketim sepetinde kullanılan ürün gruplarının ağırlıkları açıklamaktadır. Bu ağırlıkları bilmek enflasyon dinamiklerini sağlıklı biçimde analiz
edebilmek ve beklentilerimizi gerçekçi bir temele oturtabilmek için önemlidir. 2012 yılında hesaplanan TÜFE kapsamında tüketici fiyatları sepetine giren ürün grupları arasında ağırlığı en az olan grup giyim ve ayakkabı grubudur. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Likidite tuzağı, bir ekonomide gerçekleşen üretim düzeyi potansiyel üretim düzeyinin altındayken nominal faizlerin sıfır sınırına düşmesidir. Nominal faiz oranları sıfırın altına inemez. Dolayısıyla likidite tuzağında nominal faiz oranlarını düşürmek mümkün değildir. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.

Bir ekonomide fiyatlar genel düzeyinin belirli bir zaman aralığında sürekli düşüş göstermesi durumuna deflasyon adı verilir. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Beklenen enflasyonun yarattığı maliyetler şunlardır: İlk olarak enflasyon para bulunduranların gizli bir enflasyon vergisine maruz kalmasına yol açar. İkincisi, fiyat kataloglarını sürekli değiştiren firmalar “menü maliyeti” ile karşı karşıya kalırlar. Üçüncüsü, enflasyon nominal geliri sabit olan bireyleri doğrudan negatif etkiler. Dördüncüsü, enflasyon vergi sisteminin etkinliğini azaltarak tasarruflar ve yatırımlar üzerinde negatif etki yaratır. Beklenmeyen enflasyon ise para yanılgısına ve geleceğe ilişkin belirsizliklerin artmasına sebep olur. Soruda beklenen enflasyonun maliyetleri sorulduğundan doğru yanıt “D” şıkkıdır.

1990’ların başından beri durgunluk içerisinde olan Japonya 1999 ile 2005 yılları arasında deflasyon yaşamıştır. Doğru seçenek "B" şıkkıdır.

II, IV ve V. ifadeler mali baskınlık göstergeleridir. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.