PARA VE BANKA - Deneme Sınavı - 20

Dolaşımdaki para şöyle tanımlanmaktadır: 

Dolaşımdaki Para = Dolaşıma Çıkan Banknot + Madenî Para - Bankaların Kasası   ya da
Dolaşımdaki Para = Emisyon + Madenî Para - Bankaların Kasası

a şıkkındaki formülasyon doğru cevap olmaktadır.

Tahvil piyasaları, hisse senedi piyasaları, döviz piyasaları finansal piyasalardır. Emitia piyasaları ise, Ticari mallara ilgili piyasalardır.

Bu nedenle e şıkkı yukarıdaki 3 piyasa türünü kapsamaktadır.

Finansal varlıklar ortaklık ya da alacaklılık hakkı sağlayan menkul kıymetlerdir. Ortaklık hakkı sağlayan finansal varlıklar hisse senetleridir.

İslami bankacılık, faizsiz bankacılık ya da özel finans kuruluşları adıyla da bilinen bu kurumlar Türkiye’de ilk defa 1985 yılında faaliyete geçmişlerdir.

Türkiye’de faaliyet gösteren diğer aracı kurumlardan bahsedeceğiz. Bu aracı kurumlar finansal kiralama, tüketici finansman, faktöring ve varlık yönetim şirketleri olarak sıralanabilir. d şıkkında yer alan "Kamu emeklilik fonu" is bu kapsam dışındadır.

Bir şirketin çıkardığı menkul kıymetin satışının bir banka ya da aracı kuruluş tarafından üstlenilmesi işlemine aracılık yüklenimi denir.

Merkez bankalarının yasalar çerçevesinde açık piyasa işlemleri, zorunlu karşılık oranları, döviz müdahaleleri gibi araçları kullanarak fiyat istikrarını ve finansal istikrarı sağlamak için yaptıkları işlemlere ‘para politikası’ adı verilir.

Vadeli işlem piyasaları, belirli bir vadede önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikteki malın, kıymetli madenin, sermaye piyasası aracının ya da dövizin alınıp satıldığı piyasalardır.

Bir nesnenin para olarak kabul edilebilmesi için üç temel fonksiyonu yerine getirmesi gerekmektedi; bunlar i.Değişim aracı olma, ii.Hesap birimi olma, iii.Değer saklama aracı olma şeklinde sıralanabilir. Doğru şık dışında kalan seçeneklerde yer alan özellikler Değişim aracı olarak kullanılacak bir nesnenin taşıması gereken özellikleri göstermektedir.

Parasal değişikliklerin fiyatlar genel düzeyi ya da millî gelir üzerindeki etkileri araştırılırken sadece banknot ve madenî paradaki değişikliklerin sonuçlarına bakmak yeterli olmayacaktır. Zira vadesiz mevduat da her an nakde dönüştürülebildiğine göre, vadesiz mevduattaki bir artış da ekonomideki para miktarını artıracaktır.

‘Parasal büyüklük’ olarak adlandırılan ekonomideki para miktarına ilişkin çeşitli tanımlar kullanılmaktadır. Bunlardan en ‘dar’ tanımlı parasal büyüklük ‘dolaşımdaki para’dır.

Dolaşımdaki para, bir merkez bankasının bastığı banknot yani ‘emisyon’ ile genellikle ülkelerin hazinelerinin çıkardıkları madenî paranın toplamından finansal sistemin kasasında olan ve dolayısıyla dolaşmayan banknot ve madenî paraların çıkarılmasıyla bulunur. Finansal sistemdeki kurumların kasasındaki bu paraya kısaca ‘bankaların kasası’ denilmektedir.

Öğrencilerimizin parasal büyüklüklerin tanımlarını çok iyi bilmesi gerekmektedir.