PARA TEORİSİ

Bir zaman aralığı içerisinde ölçülen değişken akım değişkendir.

Arazi, hisse senedi, para doğru sıralamadır.

(50*49)/2=1225

I. Değişim aracı olma

II. Hesap birimi olma

III. Değer muhafaza aracı olma

paranın işlevleridir.

Bir nesnenin değişim aracı olarak kullanılabilmesi için kolay taklit edilememesi gerekir.

Paranın üstlendiği hesap birimi olması  işlevi, paranın ekonomideki değerleri ölçmesini sağlamaktadır.

Para, vadesiz mevduat, vadeli mevduat, para piyasası fonu, hazine bonosu sıralaması doğrudur.

Tahvil piyasası fonları M3 içerisinde yer almaz.

Dolaşım hızı V=(P.Y)/M şeklinde hesaplanır.

Devletin bu kağıtları yasal ödeme aracı olarak ilan etmesi ve o
ülkenin vatandaşlarının bunu kabul etmeleridir.

Servet: Kişilerin belli bir ana kadar birikmiş varlıklarının o anki toplam değeridir.

N ekonomide var olan malların sayısı olmak üzere, gereksinim duyulan fiyat sayısı aşağıdaki formülle hesaplanır;

N*(N-1) / 2 buna göre 200*(200-1) /2 = 19 900

Bir nesnenin değişim aracı olarak kullanılabilmesi için taşıması gereken belli
özellikler vardır:
• Standart olmalıdır,
• Genel kabul görüyor olmalıdır
• Bölünebilir olmalıdır
• Taşıması kolay olmalıdır
• Dayanıklı olmalıdır,
• Kolay taklit edilememelidir

Bu özelliklerden bölünebilirlik paranın çok küçük parasal değere sahip mal ve hizmetlerin satımının sağlanmasını ifade eder. Örn. TL ile 200 Tl den 5 kuruş değerine kadar malların alınıp satılması gibi

Bir nesnenin değişim aracı olarak kullanılabilmesi için taşıması gereken belli
özellikler vardır:
• Standart olmalıdır,
• Genel kabul görüyor olmalıdır
• Bölünebilir olmalıdır
• Taşıması kolay olmalıdır
• Dayanıklı olmalıdır,
• Kolay taklit edilememelidir.

Mal para olarak kullanılan varlıkların en önemli özelliği, bu varlıkların kendiliğinden yüksek bir değere sahip olmalarıdır. Örneğin yanımızda
taşıyabileceğimiz kadar küçük miktarda altın ile çok miktarda mal ve hizmet satın alabiliriz. İlk başlarda kıymetli madenler doğrudan kullanılırken zaman içerisinde madeni paralar ve kıymetli madenlere dayalı kağıt paralar kullanılmıştır.

Çek :Bankanızdaki paranızın tamamının veya bir bölümünün banka tarafından
lehtar veya hamil olarak isimlendirilen karşı tarafa ödenmesini emreden kıymetli
bir evraktır. Çek kullanımı sayesinde yanımızda büyük miktarlarda para taşımak
zorunda kalmadan işlemler yapabiliriz.

Merkez bankalarının ihraç edip piyasaya sürdüğü “itibari paralar” birçok ülkede ulusal para birimi olarak işlevlerini yerine getirmektedir.

Değerli madenlerin aksine mal olarak bir değeri bulunmayan, ancak mal ve hizmetlerin satın alınmasında bir değer ifade eden nesnelere itibari para
denilmektedir.

Dolarizasyon: Bir ülkede yaşayanların başka bir ülke parasını değişim aracı
ve hesap birimi olarak kullanmasıdır.

T.C. Merkez Bankasının yaptığı en geniş para tanımı M3 para arzı tanımıdır.
M3 para tanımını aşağıdaki gibi gösterebiliriz:

M3 = M2 + Repo + Para Piyasası Fonları + İhraç Edilen Menkul Kıymetler
şeklinde yazabiliriz.

Para ile enflasyon oranı arasındaki ilişkiyi ortaya koymaya çalışan ilk teorilerden birisi paranın miktar teorisidir.

Teorisinin temelleri bir özdeşlik niteliğinde olan değişim denklemine dayanmaktadır,  M.V≡P.Y 
Bu denklem, para miktarı, M; ile paranın dolaşım hızının, V, çarpımının o
ekonomideki fiyatlar genel düzeyi, P, ile üretim düzeyinin, Y, çarpımına eşit olduğunu göstermektedir. Üretim düzeyi ile fiyatlar genel düzeyini çarptığımızda ise nominal GSYİH’yı elde ederiz. Yani eşitliğin sağ tarafı nominal GSYİH değerine eşittir. Buna göre verileri formülde yerine koyduğumuzda;

M.V≡P.Y formülünde başlangıçta;

250.3≡ 750 idi. Para arzı  iki katına çıkarak 500 milyar TL olunca 

500.3≡ 1,5 Trilyon TL olacaktır.