PARA POLİTİKASI

Krizlerin çoğunun merkezinde varlık fiyatlarında yaşanan önemli değer kayıpları, mali başarısızlıklar, likidite krizleri ve bir ülkede patlak veren krizin başka ülkelere yayılması gibi olaylar yer almaktadır.

Finansal sistemin farklı sebeplerle işleyişinin bozulması ve ödünç alanlar ile ödünç verenler arasındaki fon akımının sürdürülememesi durumuna finansal kriz adı verilir.

Para teorisi dersinde Keynes’in likidite tercihi teorisini açıklarken faiz oranlarının sıfır düzeyine indiği bir ekonomide, ekonomik birimlerin para talebinin sonsuza yakın olacağından bahsetmiştik. Keynes bu duruma likidite tuzağı adını vermiştir.

Sabit kur sisteminin uygulandığı bir ekonomide piyasa katılımcılarının ani bir şekilde ellerinde bulunan ulusal varlıkları yabancı varlıklara çevirmeleri ve döviz kurunun değerini korumak isteyen merkez bankasının döviz piyasasına müdahale etmek amacıyla rezervlerini kullanması sonucunda oluşan krize döviz krizi adı verilir.

Doğal afetler, üçüncü nesil döviz krizleri modelleri kapsamında krizlere yol açan mikro ekonomik faktörlerden biri değildir.

Uluslararası sermaye hareketlerine kısıtlama getirilmesi, finansal liberalizasyon olgusunun temel özelliklerinden biri değildir. Finansal liberalizasyon için uluslararası sermaye hareketlerinin serbest bırakılması gerekir.

Eichengreen ve Hausmann (1999), ahlaki tehlikenin finansal sistemin sahip olduğu dört özelliğe bağlı olarak oluştuğunu belirtmişlerdir. Bu dört özellik; • Bankalar yüksek finansal kaldıraçla çalışmaktadırlar, • Bankaların borçlanma kaynakları sınırlıdır, • Bankaların üstlendiği riskler konusunda piyasalar asimetrik bilgiye sahiptirler, • Bankacılık sistemine yönelik açık ve gizli garantiler zor durumda kalan bankaların kurtarılmasını sağlamaktadır.

Enflasyon oranının çift haneli rakamlara çıkarılması, kurtarma politikalarının amaçlarından biri değildir.

Sanayi politikalarının başarısızlığa uğraması, bankacılık krizine sebep olan faktörlerden biri değildir.

Altın, döviz gibi çeşitli varlıkların daha önce o piyasada etkin olmayan spekülatörler tarafından kar elde etmek amacıyla ani bir şekilde satın alınmasına spekülatif atak verilir.

Likidite bolluğu, finansal krizler esnasında yaşanan gelişmelerden biri değildir.

Bir devletin resmi para biriminin değerinin, diğer ülke para birimleri karşısında düşürülmesine devalüasyon adı verilir.

Yatırımcıların yatırım kararlarını verirken kendi kişisel değerlendirmelerini göz ardı ederek diğer yatırımcıların kararlarını taklit etmeleri veya diğer yatırımcıların görüşlerinden, davranışlarından etkilenerek kendi fikirlerini değiştirmeleri ve çoğunluğun hareketleri yönünde davranmalarına sürü davranışı denir.

Faizlerin aşırı derece düşmesi sonucu ekonomik birimlerin spekülatif para talebinin sonsuza yaklaşmasına bağlı olarak, para arzında meydana gelen değişikliklerin ekonomi üzerinde etkisinin neredeyse yok denilecek kadar azalması durumuna likidite tuzağı denir.

Bankaların aktiflerinin yükümlülüklerinden fazla olması, bankacılık krizlerinin sebepleri arasında yer almaz.

Bir bankanın yabancı para yükümlülüklerinin yabancı para varlıklarını geçmesine açık pozisyon adı verilir.

Mevduat faiz oranlarının artması, banka mevduatlarının bir kısmının veya tamamının kurulan bir sistem ile sigorta edilmesinin sonuçları arasında yer almaz.

Harcamalarda daralma, 2007'de ABD'de başlayan konut piyasası kökenli krizden önce gözlemlenen gelişmelerden biri değildir.

Faizlerin arttırılması, kriz sonrası uygulamaya konan kurtarma politikalarının amaçları arasında yer almaz.

Bankaların, geri ödeyememe riskinin arttığını düşündüğü durumlarda belirli bir kredi limiti tayın etmeleri ve bu limitin üzerinde kredi talebi olsa bile kredi vermemelerine kredi tayınlaması adı verilir.