PARA POLİTİKASI

Faiz Koridoru: Merkez Bankasının kısa vadeli faiz oranlarına ilişkin borç alma (alt limit) ve borç verme (üst limit) faiz oranlarını açıklayarak piyasa faiz oranının limitler içinde
belirlenmesini sağladığı sistemdir.

TCMB, birincil piyasadan yasa gereği kamu borçlanma senetleri ile ilgili işlem yapamamaktadır. 1970 yılında yürürlüğe giren kanun ile TCMB APİ yapma yetkisini edinmiş olsa da bu politika aracının kullanımı için bir hayli zaman geçmesi gerekmiş ve APİ 1987 yılında yapılmaya başlamıştır. TCMB günümüzde bu işlemleri gerçekleştirir iken ihale ya da kotasyon yöntemlerini kullanmaktadır.

Oluşan yeni dengede ekonomide fiyatlar genel düzeyinde ve millî gelir düzeyinde bir artış meydana gelecektir. Bu durumda bu ekonomide istihdam düzeyi artarken işsizlik düzeyinin azaldığı da unutulmamalıdır

Negatif bir talep şoku yaşanması durumunda ise millî gelir, istihdam düzeyi ve fiyatlar genel düzeyinde bir azalma yaşanırken işsizlik düzeyinde bir artış meydana gelecektir.

Arz şoklarına baktığımızda pozitif arz şoku, arz eğrisi AS’yi sağa kaydırdırır. Bunun sonucunda ise millî gelir ve istihdam düzeyi artarken fiyatlar genel düzeyinin azaldığı görülmektedir.

Arz şokunun negatif olması durumunda arz eğrisi sola kayacaktır. Bu durumda ekonomide hem millî gelir hem de istihdam düzeylerinde bir azalma ve fiyatlar genel düzeyinde ise bir artış meydana gelecektir.

Genişlemeci para politikası, para politikasının nihai hedefe ulaşmak için toplam talebi arttırıcı yönde uygulanmasıdır.

Enflasyon: Ekonomide fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen sürekli artıştır.

Ekonomide fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen sürekli azalıştır.

Fiyat istikrarı, fiyatlar genel seviyesinin değişim hızı ile ilgili bir kavramdır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası fiyat istikrarını, ekonomik birimlerin yatırım, tüketim ve tasarruf kararlarını alırken dikkate almaya gerek duymadıkları ölçüde düşük bir enflasyon oranı olarak tanımlamaktadır. Bu tanımlamadan da anlaşıldığı gibi fiyat istikrarı, fiyat artış hızının sıfır olması değil fiyat artış hızının arzulanır bir düzeyde olması olarak tanımlanabilir.

Faiz Koridoru: Merkez Bankasının kısa vadeli faiz oranlarına ilişkin borç alma (alt limit) ve borç verme (üst limit) faiz oranlarını açıklayarak piyasa faiz oranının limitler içinde belirlenmesini sağladığı sistemdir.

Ters Repo (Geri Alım Vadiyle Satım): Merkez bankasının piyasada geçici bir likidite fazlası olduğunu düşünmesi durumunda bu likidite fazlasını pi- yasadan çekebilmek için kullandığı APİ’dir. Merkez bankası bu APİ türünde, belirli bir tarihte geri satın almayı taahhüt ederek satış yapmaktadır.

Pozitif talep şoku gerçekleşirse; AD sağa kayar, Y artar, L artar ve P artar. Doğru cevap A'dır.

Negatif arz şoku gerçekleşirse; AS sola kayar, Y azalır, L azalır ve P artar. Doğru cevap B'dir.

Bir politika yürütülürken kullanılan politika araçları ile toplam talep düzeyi etkilenerek amaç olarak belirlenen makroekonomik değişkene ulaşılmaya çalışılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

İktisat literatüründe, öne çıkan para politikası amaçlarını genel olarak aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
• Tam istihdam
• Arzulanır bir ekonomik büyüme
• Fiyat istikrarı
• Finansal istikrar

Doğru cevap D'dir.

Fiyatlar genel düzeyindeki hareketlilik bazen artış bazen de azalma yönünde  olabilir. Fiyatlar genel seviyesindeki sürekli artış enflasyon olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Ekonomide fiyatlar genel düzeyinin artış hızının arzulanır düzeyi, gelişmiş ekonomiler için yıllık fiyat artış hızının %1-3 aralığında olmasıdır. Doğru cevap A'dır.

Para politikası hedefleme stratejisinde doğru sıralama; faaliyet hedefi - ara hedef - nihai hedef olarak sıralanmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Reeskont oranı, zorunlu rezerv oranı ve açık piyasa işlemleri; merkez bankalarının doğrudan likiditeyi yönetmek için kullandıkları araçlardır. Doğru cevap C'dir.