PARA POLİTİKASI

TCMB tarafından yapılan son ve en geniş tanımlı para arzı M3’tür. M3 para arzı tanımı ise şöyledir: M3 = M2 + Repo + Para Piyasası Fonları (B Tipi Likit Fonlar) + İhraç Edilen Menkul Değerler.

M3 = Dolaşımdaki Nakit + Vadesiz Mevduatlar + Vadeli Mevduatlar + Repo + Para Piyasası Fonları + İhraç Edilen Menkul Değerler

Bir ekonomide para arzını çeşitli aktörler ve bu aktörlerin davranışları belirler. Bu aktörler aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:

Merkez bankası bilançosunun aktifinde yer alan kalemler:

Net Dış Varlıklar

Kamu Sektörü Kredileri

     DIBS Portföyü

Bankacılık Sektörü Kredileri

      Açık Piyasa İşlemleri

       Reeskont Kredileri

Net Diğer Kalemler.

Merkez bankası bilançosunun pasifinde yer alan kalemler şunlardır:

Bankacılık sektörü bilançosunun aktifinde yer alan kalemler şunlardır:

Bankacılık sektörü bilançosunun pasifinde yer alan kalemler şunlardır:

Vadesiz Mevduat

Vadeli Mevduat

MB’den Alınan Krediler

  -Açık Piyasa İşlemleri

  -Reeskont Kredileri

Merkez bankaları aşağıda sıralanan dört yönteme bağlı olarak para yaratırlar:

D=500 milyar

C=200 milyar

ER=1 milyar

r_D=0,10

Nakit tutma oranı: 200/500=0,40

Serbest rezerv oranı: 2/500=0,004

Zorunlu karşılık oranı: 0,10

Sayfa 32'deki formülde verilenleri yerine yazarsak: para çarpanı=2,77 sonucuna erişiriz.