PARA POLİTİKASI - Deneme Sınavı - 5

Bu tip modellerde esas olarak temel makroekonomik değişkenler ve onların gelişimi yerine bekleyişler, bekleyişlerin tutarlılığı ve bekleyişlerin aynı yöne kaymasına sebep olan “tetikleyici” nedenler üzerinde durulmaktadır. Başka bir ifade ile hükûmetin ekonomi politikaları yerine piyasa üzerinde durulmaktadır.

Üçüncü nesil döviz krizi modelleri ile ilk defa mikro ekonomik faktörlerin de döviz krizine yol açabileceği kabul edilmiştir. Yatırımların azlığı değil aksine aşırı yatırım döviz krizlerine neden olabilmektedir.

Yine bazı çalışmalarda döviz ve bankacılık krizlerinin eş zamanlı olarak yaşanabileceği ortaya konulmuş ve bu tip modeller “ikiz kriz modelleri” olarak adlandırılmıştır.

Finansal piyasaların daha etkin ve baskılanmamış bir ortamda müdahalelerden uzak bir şekilde çalışması sonucuna yönelik liberalizasyon uygulamaları, beraberinde ciddi riskler de getirmiştir. Bunlardan biri, uluslararası sermaye hareketlerinin serbest bırakılmasıdır. Dolayısıyle E şıkkı doğru değildir.

Eichengreen ve Hausmann (1999), ahlaki tehlikenin finansal sistemin sahip olduğu dört özelliğe bağlı olarak oluştuğunu belirtmişlerdir. "E" şıkkı bunlardan biri değildir.

Bankacılık sitemini banka hücumlar› ve finansal paniklerden korumak için kullanılabilecek bir diğer yöntem ise mevduat sigortası uygulamasıdır. Mevduat sigortası en yalın tanımıyla banka mevduatlarının bir kısmının veya tamamının kurulan bir sistem ile sigorta edilmesidir.

Ekonomi daralma dönemine girdiği zaman hisse senedi piyasalarında değer kayıpları oluşur. Ayrıca finansal kurumların yaşadığı sorunları da ağırlaştırır. Böylece şirket iflasları artar ve batan firmalar kredilerini geri ödeyemezler. Kredi talebi de düşer, yatırımlar azalır. Bu yüzden banka batışları da artar. Bütün bu geri dönüşümler finansal krizin bir kısır döngü (kriz sarmalı) yaratmasına sebep verir.

Bütçe fazlası verilmesinin ve tasarruf ile yatırım oranlarının yüksek olmasından dolayı birinci ve ikinci nesil kriz modelleri kullanılamaz. İkiz kriz modelleri de döviz ve bankacılık krizlerinin eş zamanlı olarak gerçekleştiği krizleri açıklamak da kullanılır. Finansal bulaşma krizleri açıklamak için kullanılan bir model türü değildir. Dolayısıyla doğru cevap üçüncü nesil kriz modelleridir.

Finansal liberalizasyonda mevduat ve kredi tavanları uygulaması yürürlülükten kaldırılır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Petrolden kaynaklı şoklar endüstrisi gelişmiş ülkeleri etkilemekte, daha sonra gelişmemiş ülkeleri de etkisi altına almaktadır. Doğru cevap E.

Finansal liberalizasyon ile birlikte hareket alanları genişleyen aracı kurumlar, daha çok risk üstlenme olanağına sahip olurlar. Yüksek risk ise beraberinde yüksek getiriyi de getirecektir. Böylece doğru cevap A seçeneğidir.

Bu duruma finansal krizin bulaşıcılığı denir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bir bankanın yabancı para yükümlülükleri, yabancı para varlıklarını geçiyorsa banka açık pozisyonda (short position), tam tersi bir durumda ise kapalı pozisyondadır (long position).

Banka Hücumu: Mevduat sahiplerinin bankacılık sistemine duydukları güvenin azalmasına bağlı olarak mevduat sahiplerinin aynı anda paralarını bankadan geri çekmek istemeleri durumudur.

Keynes’in likidite tercihi teorisini açIklarken faiz oranlarının sıfıra indiği bir ekonomide, ekonomik birimlerin para talebinin sonsuza yakın olacağından bahsetmiştik. Keynes bu duruma likidite tuzağı adını vermiştir.

Finansal Kırılganlık: Finansal sistem içerisinde yer alan birimlerin borçluluk düzeylerinin ve likidite koşullarına bağlı olarak birbirilerine karşı bağımlılıklarının artmasıdır.

Kontrolsüz devlet harcamaları bankacılık krizlerine yol açan etmenlerden biri değildir.

Finansal liberalizasyonu kısaca finansal piyasalardaki kontrollerin kaldırılması ve ekonominin uluslararası sermaye akımlarına açılması süreci olarak tanımlayabiliriz.

Kredi tayınlaması: Bankaların, geri ödeyememe riskinin arttığını düşündüğü durumlarda belirli bir kredi limiti tayın etmeleri ve bu limitin üzerinde kredi talebi olsa bile kredi vermemeleridir.

Krize yol açan mikro ekonomik faktörlerden biri "aşırı yatırım"dır "düşük yatırım" değil.